właść. Jerzy Waldorff-Preyss herbu Nabram (ur. 4 maja 1910 w Warszawie, zm. 29 grudnia 1999 tamże) – polski pisarz, publicysta, krytyk muzyczny i działacz społeczny, w dwudziestoleciu międzywojennym luźno związany z obozem „młodokonserwatystów”.

Biografia:

Matka Jerzego Waldorffa, Joanna (ur. 26 listopada 1892 w Warszawie, zm. 8 listopada 1987 tamże), pochodziła z bogatej rodziny Szustrów, zaś ojciec, Witold Preyss (zm. 1932), był ziemianinem. Niedługo po urodzeniu się Jerzego, Preyssowie wyjechali do rodzinnej miejscowości Kościelna Wieś na Kujawach. Po sprzedaży majątku zamieszkali w małym dworku, w Rękawczynie w Wielkopolsce.

Edukację rozpoczął w Trzemesznie. Po zdaniu matury w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (wcześniej uczył się także w Gimnazjum w Trzemesznie i Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu) studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Poznańskiego i w Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu.

W latach 1936–1939 był recenzentem muzycznym dziennika „Kurier Poranny” i tygodnika „Prosto z Mostu”. W tym czasie był działaczem ruchu narodowo-demokratycznego. W 1939 opublikował książkę zatytułowaną Sztuka pod dyktaturą, opisującą zasługi Benito Mussoliniego dla rozwoju Włoch.

Po 1945 związany z tygodnikiem „Przekrój”. Komentator muzyczny Polskiego Radia i felietonista tygodników „Świat” i „Polityka”. Autor 20 książek, głównie poświęconych muzyce poważnej. Inicjator powstania Muzeum Karola Szymanowskiego w Zakopanem i Muzeum Teatralnego w Warszawie. Jego staraniem odrestaurowano pałac książąt Radziwiłłów w Antoninie, k. Ostrowa Wielkopolskiego. Współorganizował też odbywający się w Antoninie i Ostrowie Międzynarodowy Festiwal Chopin w barwach jesieni.

W 1974 Waldorff założył Społeczny Komitet Opieki na rzecz Ochrony Starych Powązek. Z jego inicjatywy corocznie odbywa się tam 1 listopada kwesta na ten cel prowadzona przez znane osobistości kultury i mediów. Honorowy obywatel Słupska od 1986 i Warszawy od 1992. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W latach 1988-1990, a także po 1990 członek Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Popularyzator kultury muzycznej na łamach prasy, w radiu i telewizji. Barwna postać PRL-u, wybijająca się zachowaniem i językiem. Przyjaciel Stefana Kisielewskiego, po śmierci którego napisał książkę Słowo o Kisielu, laureat nagrody jego imienia w 1990.

W swojej autobiografii Taniec życia ze śmiercią wspominał, iż jego orientacja (homoseksualna) była powodem wydziedziczenia przez ojca. Jego partnerem życiowym był tancerz Mieczysław Jankowski, z którym spędził 60 lat, od 1939. Partner opiekował się Waldorffem i prowadził dom. Para starała się ukrywać swój związek unikając publicznego pokazywania się razem, a Waldorff przedstawiał w wywiadach Jankowskiego jako brata ciotecznego.

Jerzy Waldorff został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, tuż przy katakumbach. W tym samym grobie pochowano również Mieczysława Jankowskiego.

Jerzy Waldorff za wybitne zasługi dla kultury polskiej w 1995 roku odznaczony został Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Publikacje (wybór):

• Jerzy Waldorff (jako Jerzy Walldorf) Sztuka pod dyktaturą, Instytut Wydawniczy Biblioteka Polska, Warszawa 1939
• Jerzy Waldorff, Sekrety Polihymnii, Warszawa, wiele wydań
• Jerzy Waldorff, H. Szwankowska, D. Jendryczko, B. Olszewska, Z. Czyńska Cmentarz Powązkowski w Warszawie, Warszawa 1984
• Jerzy Waldorff , Dwie armaty, Warszawa 1955
• Jerzy Waldorff , Harfy leciały na północ, Warszawa 1968
• Jerzy Waldorff , Ciach go smykiem!, Warszawa 1972
• Jerzy Waldorff, Moje cienie, Warszawa 1979
• Jerzy Waldorff , Wielka gra. Rzecz o Konkursach Chopinowskich, Warszawa 1980
• Jerzy Waldorff , Jan Kiepura. Kraków 1988
• Jerzy Waldorff, Fidrek, Warszawa 1989
• Jerzy Waldorff , Taniec życia ze śmiercią, Warszawa 1978, 1984, 1993
• Jerzy Waldorff , Słowo o Kisielu, Warszawa 1994
• Jerzy Waldorff, Serce w płomieniach – słowo o Szymanowskim, Warszawa 1998