(ur. 14 sierpnia 1921 w Lublinie – zm. 14 lipca 2017 w Pensylwanii) – polska poetka, eseistka i tłumaczka literatury pięknej.

Córka fotografa Ludwika Hartwiga i Marii Birjukow, siostrą Edwarda, fotografika i Walentego, endokrynologa. Uczyła się w Gimnazjum im. Unii Lubelskiej w Lublinie (matura w 1939). W 1936, w gazetce szkolnej „W słońce” opublikowała swój pierwszy wiersz. Podczas II wojny światowej była łączniczką AK, uczestniczką podziemnego życia kulturalnego. Studiowała polonistykę i romanistykę na Tajnym Uniwersytecie Warszawskim (1942-1944) i Uniwersytecie Warszawskim (1946) oraz Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W latach 1947-50 przebywała we Francji, gdzie była stypendystką rządu francuskiego i urzędniczką w dziale kulturalnym Ambasady Polskiej w Paryżu, w tym okresie związana była z Ksawerym Pruszyńskim i Zygmuntem Kałużyńskim[1]. Mieszkała następnie w Warszawie. W latach 1952-69 była autorką słuchowisk nadawanych w Polskim Radiu.
W latach 1970-74, razem z mężem, Arturem Międzyrzeckim przebywała w USA, była uczestnikiem programu International Writing Program, a następnie wykładowcą Drake University. Prowadziła też wykłady na Uniwersytecie Ottawy (1971) i Carleton University (1973) w Kanadzie. W 1976 była sygnatariuszką „Memoriału 101”. W 1979 roku ponownie przebywała w USA na zaproszenie Departamentu Stanu. W 1989 roku była członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Przewodniczącym NSZZ „Solidarność” Lechu Wałęsie.
Swoje wiersze i artykuły ogłaszała w pismach: „Odrodzenie”, „Nowa Kultura”, „Świat”, „Nowe Książki”, „Poezja”, „Tygodnik Powszechny”, „Twórczość”, „Kresy”, „NaGłos”, „Zeszyty Literackie”, „Odra”, „Więź”, „Kwartalnik Artystyczny”.
Tłumaczyła na język polski twórczość takich pisarzy, jak: Guillaume Apollinaire, Allen Ginsberg, Max Jacob, Blaise Cendrars, Pierre Reverdy, Marianne Moore, William Carlos Williams.
Była członkiem Związku Literatów Polskich (1945-83, była w Zarządzie Głównym w latach 1980-82), Polskiego PEN-Clubu (od 1956), NSZZ „Solidarność” (1986-91), Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (1989, wiceprezes w latach 1990-99). Od 2008 jest przewodniczącą jury Nagrody Mediów Publicznych Cogito w dziedzinie literatury pięknej. W 1995 roku powstał o poetce film dokumentalny pt.: Julia Hartwig w reżyserii Adama Kulika i według jego scenariusza, a w roku 2003 następny pt. Ułamki codzienności. Julia Hartwig (scenariusz i realizacja: Elżbieta Rottermund). W 2009 otrzymała honorowe obywatelstwo Lublina oraz została laureatką Nagrody „Kamień”, przyznawanej podczas Lubelskiego Festiwalu „Miasto Poezji”. Mieszka w Warszawie, przy ul. Marszałkowskiej.

Twórczość:

• Z niedalekich podróży (reportaże; LSW 1954)
• Pożegnania (poezje; Czytelnik 1956)
• Jaś i Małgosia (bajka dla dzieci; wespół z Arturem Międzyrzeckim; premiera w Teatrze Komedia 1961; Wydanie w publikacji pt.: Bajki zza kurtyny, Centralny Ośrodek Metodyczny Upowszechniania Kultury 1972, wespół z tekstem Aleksandra Rymkiewicza)
• Pierwsze przygody Poziomki (utwór dla dzieci; wespół z Arturem Międzyrzeckim; Nasza Księgarnia 1961; jako Przygody Poziomki: Nasza Księgarnia 1967)
• Tomcio Paluch (bajka dla dzieci; wespół z Arturem Międzyrzeckim; premiera w Teatrze Komedia 1962)
• Apollinaire (monografia; PIW 1962, 1964, 1972; tłum. czeskie: Odeon 1966, tłum. węgierskie: Gondat 1968, tłum. rosyjskie: Progress 1971, tłum. francuskie: Mercure de France 1972)
• Pan Nobo. Dalsze przygody Poziomki (utwór dla dzieci; wespół z Arturem Międzyrzeckim; Nasza Księgarnia 1964; jako Przygody Poziomki: Nasza Księgarnia 1967)
• Wielki pościg (powieść dla młodzieży; wespół z Arturem Międzyrzeckim; Nasza Księgarnia 1969)
• Wolne ręce (poezje; PIW 1969)
• Zguba Michałka (bajka dla dzieci; Nasza Księgarnia 1969)
• Dwoistość (poezje; Czytelnik 1971)
• Gérard de Nerval (monografia; PIW 1972)
• Czuwanie (poezje; Czytelnik 1978)
• Chwila postoju (miniatury poetyckie; Wydawnictwo Literackie 1980, ISBN 83-08-00323-0)
• Dziennik amerykański (szkice; Państwowy Instytut Wydawniczy 1980, ISBN 83-06-00407-8)
• Wybór wierszy (Czytelnik 1981, ISBN 83-07-00241-9)
• Poezje wybrane (seria: „Biblioteka Poetów”; LSW 1983, ISBN 83-205-3515-8)
• Obcowanie (poezje; Czytelnik 1987, ISBN 83-07-01608-8)
• Czułość (poezje; Znak 1992, ISBN 83-7006-031-5)
• Żelazowa Wola (zdjęcia: Edward Hartwig, Ewa Hartwig-Fijałkowska, tekst: Julia Hartwig; Voyager 1993, ISBN 83-85496-19-X)
• Nim opatrzy się zieleń (wybór poezji; Znak 1995, ISBN 83-7006-326-8)
• Jak długo trwać będą dawne imiona (Przemyśl: Gdzie Indziej 1996)
• Lżejszym głosem: wiersze z różnych lat (Bis 1998, ISBN 83-87082-43-0)
• Zobaczone (poezje; a5 1999, ISBN 83-85568-40-9)
• Przemija postać świata (wybór poezji; Prószyński i S-ka 1999, ISBN 83-7180-448-2)
• Zawsze od nowa: 100 wierszy (wybór poezji; Twój Styl 1999, ISBN 83-7163-147-2)
• Wybór wierszy (seria: „Złota Kolekcja Poezji Polskiej”; Państwowy Instytut Wydawniczy 2000, ISBN 83-06-02758-2)
• Zawsze powroty – dzienniki podróży (Sic! 2001, ISBN 83-86056-77-0; wyd. 2 poprawione jako Zawsze powroty. Z dzienników podróży, Sic! 2005, ISBN 83-88807-75-7)
• Nie ma odpowiedzi (poezje; Sic! 2001, ISBN 83-86056-98-3)
• Pięć wierszy (Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2002, ISBN 83-227-1898-5)
• Wiersze amerykańskie (Sic! 2002, ISBN 83-88807-05-6)
• Błyski (poezje; Sic! 2002, ISBN 83-88807-21-8)
• Mówiąc nie tylko do siebie. Poematy prozą (razem z płytą CD, z głosem poetki; Sic! 2003, ISBN 83-88-80732-2)
• Bez pożegnania (poezje; Sic! 2004, ISBN 83-88807-60-9; Nominacja do Śląskiego Wawrzynu Literackiego, luty 2005)
• Pisane przy oknie (felietony; Biblioteka „Więzi” [t. 156] 2004, ISBN 83-88032-67-4)
• W objęciach świata (wybór poezji; Anagram 2004, ISBN 83-86-08670-7)
• Zwierzenia i błyski (poezje i proza poetycka; Sic! 2004, ISBN 83-88807-45-5)
• Wybrańcy losu (eseje wspomnieniowe; Sic! 2006, ISBN 83-88807-99-4)
• Podziękowanie za gościnę (słowo/obraz terytoria 2006)
• To wróci (Sic! 2007, ISBN 978-83-60457-44-3)
• Trzecie błyski (Sic! 2008)
• Jasne niejasne (poezje; a5 2009)
• Wiersze wybrane (wybór poezji; a5 2010, ISBN 978-83-61298-23-6)
• Gorzkie żale (poezje; a5 2011, ISBN 978-83-61298-30-4)
• Powroty (poezje; Ośrodek „Brama Grodzka-Teatr NN” 2011, ISBN 978-83-61064-24-4)
• Zapisane (a5, 2013)

Tłumaczenia:

• Elsa Triolet, Kochankowie z Avignonu i inne opowiadania (Czytelnik 1949)
• ouis Aragon, Komuniści t. I-V (tłumaczenie zbiorowe; Czytelnik 1950-1951)
• Théophile Gautier (syn), Przygody barona Münchhausena (ilustr. Gustave Doré; Książka i Wiedza 1951, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1991, ISBN 83-221-0569-X)
• Jean Marcenac, Urok szatana (Książka i Wiedza 1951)
• Denis Diderot, Wybór pism filozoficznych (wespół z Julianem Rogozińskim; Państwowy Instytut Wydawniczy 1953; De Agostini Polska 2003, ISBN 83-7316-116-3, ISBN 83-7316-000-0)
• Jean le Rond d’Alembert, Wstęp do Encyklopedii (seria: Biblioteka Klasyków Filozofii; wstępem i przypisami opatrzył Tadeusz Kotarbiński; Polska Akademia Nauk, Komitet Filozoficzny; Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1954)
• Blaise Cendrars, Poezje (wespół z Adamem Ważykiem, Państwowy Instytut Wydawniczy 1962)
• Guillaume Apollinaire, Poeta zamordowany (wespół z Arturem Międzyrzeckim; Wydawnictwo Literackie 1966, 1976, 1993, ISBN 83-08-02485-8)
• Claude Roy, Ładny kwiat (Nasza Księgarnia 1968)
• Ja to ktoś inny. Korespondencja Artura Rimbaud (wespół z Arturem Międzyrzeckim; wybór i przekład; Czytelnik 1970)
• Jules Supervielle, Piękna z lasu (Feeria w trzech aktach) („Dialog” nr 4-5/1972)
• Guillaume Apollinaire, Nowe przekłady (wespół z Arturem Międzyrzeckim; Wydawnictwo Literackie 1973)
• Guillaume Apollinaire, Listy do Madeleine (także autorka wstępu; Wydawnictwo Literackie 1974, 1977)
• Blaise Cendrars, Poezje wybrane (wespół z Adamem Ważykiem, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1977)
• Guillaume Apollinaire, Piosenka niekochanego i inne wiersze (przekład, opracowanie i przedmowa; wespół z Arturem Międzyrzeckim; Wydawnictwo Literackie, 1994, ISBN 83-08-02548-X)
• Marianne Moore, Wiersze wybrane (wespół z Ludmiłą Marjańską; wyboru dokonała i wstępem poprzedziła Ludmiła Marjańska; Państwowy Instytut Wydawniczy 1980, ISBN 83-06-00387-X)
• Korespondencja Fryderyka Chopina z George Sand i z jej dziećmi [t. I/II] (tłum. tekstów francuskich; oprac. Krystyna Kobylańska; Państwowy Instytut Wydawniczy 1981, ISBN 83-06-00326-8 [2 t.])
• Max Jacob, Poematy prozą (wybór, przekład i posłowie; przeł. wespół z Adamem Ważykiem; Wydawnictwo Literackie 1983, ISBN 83-08-00657-4)
• Robert Bly, Jadąc przez Ohio i inne wiersze (wybór, wstęp i tłumaczenie; Państwowy Instytut Wydawniczy 1985, ISBN 83-06-01263-1)
• Pierre Reverdy, Poezje wybrane (przekład, wybór i wstęp; Państwowy Instytut Wydawniczy 1986, ISBN 83-06-01346-8)
• Guillaume Apollinaire, Wiersze miłosne (wespół z Arturem Międzyrzeckim; Pavo 1992, ISBN 83-900340-2-6)
• Opiewam nowoczesnego człowieka. Antologia poezji amerykańskiej: wiersze amerykańskie od Poego, Whitmana i Emily Dickinson do poetów dzisiejszych (wybór i przekład; wespół z Arturem Międzyrzeckim; tłum. m.in. Stanisława Barańczaka; RePrint, Res Publica 1992, ISBN 83-85343-25-3)
• Allen Ginsberg, Znajomi z tego świata (wespół z Arturem Międzyrzeckim, Andrzejem Szubą i Piotrem Sommerem; il. Wojciech Kołyszko; Wydawnictwo M, Biblioteka „Nagłosu” 1993, ISBN 83-85541-93-4)
• Gottfried August Bürger, Przygody barona Münchhausena (ilustr. Elżbieta Śmietanka-Combik; Kalliope 1996, ISBN 83-85549-46-3)
• Guillaume Apollinaire, Wiersze i listy miłosne (wybór i wstęp Anna Janko; tłum. zbiorowe; Prószyński i S-ka 1998, ISBN 83-7180-358-3)
• Dzikie brzoskwinie: antologia poetek amerykańskich (autorka wyboru; przeł. Julia Hartwig, Stanisław Barańczak i in.; Sic! 2003, ISBN 83-88807-26-9)
• Eugène Delacroix, Dzienniki. Cz. 1, (1822-1853) (wespół z Joanną Guze; Słowo/Obraz Terytoria 2003, ISBN 83-89405-46-6)
• Henri Michaux, Seans z workiem oraz inne rady i przestrogi (wybór, przekład i posłowie; Sic! 2004, ISBN 83-88807-40-4)
• Sylvia Plath, Poezje wybrane (wespół z Janem Rostworowskim i Teresą Truszkowską; Wyd. 2 zmienione; Wydawnictwo Literackie 2004, ISBN 83-08-03583-3)
• William Carlos Williams – Spóźniony śpiewak, „Biuro Literackie”, Wrocław 2009

Opracowania i inne prace redakcyjne:

• Otto Axer (autorka wstępu; Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1978)
• Edward Hartwig, Tematy fotograficzne (autorka wstępu; Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1978)
• Romain Rolland, Colas Breugnon: żyje jeszcze człowiek poczciwy (autorka opracowania; przeł. z fr. Franciszek Mirandola; Państwowy Instytut Wydawniczy 1983, 1987, ISBN 83-06-00994-0; Wydawnictwo Dolnośląskie 1993, ISBN 83-7023-229-9)
• Edward Hartwig, Wierzby (autorka wstępu; Sport i Turystyka 1989)
• Edward Hartwig, Lublin i okolice: wspomnienie (autorka wstępu; Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1997, ISBN 83-227-0938-2)
• Edward Hartwig, Mój Kazimierz (autorka wstępu; Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1998, ISBN 83-227-1193-X)
• Arthur Rimbaud, Sezon w piekle; Iluminacje (przeł. Artur Międzyrzecki, wstęp Julia Hartwig; Prószyński i S-ka 1998, 1999, ISBN 83-7180-802-X)
• Jan Sochoń, Zdania, przecinki, kropki… (autorka posłowia; W Drodze 1998, ISBN 83-7033-322-2)
• Lenta Główczewska, Nowy Jork: kartki z metropolii 1983-2002 (autorka przedmowy; Fundacja Zeszytów Literackich 2004, ISBN 83-917979-6-1)

Ordery i odznaczenia:

• Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (postanowieniem prezydenta Bronisława Komorowskiego z 20 kwietnia 2011 „w uznaniu zasług dla niepodległości oraz przemian demokratycznych w Polsce, za zasługi dla kultury polskiej oraz osiągnięcia w pracy twórczej” została odznaczona Krzyżem Wielkim Orderem Odrodzenia Polski[5], udekorowana została 3 maja tego samego roku w czasie uroczystości na Zamku Królewskim z okazji Święta Narodowego 3 Maja
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1997).
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005).
• Legia Honorowa V klasy (2007).

Inne nagrody i wyróżnienia:

• Nagroda ZAiKS (1976),
• Nagroda Fondation d’Hautvilliers „Prix de Traduction” (Francja, 1978),
• Nagroda Polskiego PEN Clubu (1979, 1997),
• Nagroda Literacka im. Jurzykowskiego (USA, 1981),
• Thornton Wilder Prize (USA, 1986),
• Nagroda im. Georga Trakla (Austria, 1991),
• Nagroda Ministra Kultury za całokształt twórczości (2001),
• Nagroda Fundacji Władysława i Nelli Turzańskich (2004),
• Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta (2006),
• Nagroda Wielka Fundacji Kultury,
• Nagroda Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego (2009).
• Czterokrotnie nominowana do nagrody literackiej Nike.
• „Dzieło życia” za całokształt w XII edycji nagrody Norwida (2013)
• Nagroda Poetycka im. Wisławy Szymborskiej (2014)