(ur. 12 lutego 1948 w Łukowie) − polski krytyk literacki i teoretyk literatury, profesor zwyczajny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Jest laureatem Nagrody Kościelskich (1981).

Publikacja w: Literatura, kultura religijna, polskość. Księga jubileuszowa…, redaktorzy: Krzysztof Koehler, Wojciech Kudyba, Jerzy Sikora, Warszawa 2015, s. 832, Wydaw. UKSW, s. 13-79 + Informacje dodatkowe do „Bibliografii adnotowanej…”.

Katarzyna Dybciak

BIBLIOGRAFIA ADNOTOWANA
oraz
DOROBEK DYDAKTYCZNY
Krzysztofa Dybciaka
za lata 1971-2013

1. BIBLIOGRAFIA

            Bibliografia prezentuje dorobek w porządku chronologicznym; każdy roczny wykaz zaczyna się publikacjami książkowymi lub w tomach zbiorowych, następnie teksty w czasopismach, na końcu wybrane wypowiedzi w radiu i telewizji. Strony podawane w publikacjach książkowych. Kolejność w poszczególnych latach alfabetyczna.

            Bibliografia została opracowana na podstawie następujących źródeł:

– prywatne archiwum Katarzyny i Krzysztofa Dybciaków;

– hasło „Dybciak Krzysztof” w Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny, tom 2, s.224-226, Warszawa 1994 i tom 10, Warszawa 2011;

– „Polska Bibliografia Literacka” za lata 1971-2000

– „Bibliografia Zawartości Czasopism” (wersja drukowana oraz CD-ROM) za lata  1971-2013

– zbiory Biblioteki Domu Literatury w Warszawie;

– hasła osobowe w słownikach: Kto jest kim w Kościele. Ekumeniczne „who is who” chrześcijaństwa w Polsce, Warszawa 1999 Katolicka Agencja Informacyjna, s. 76. Kto jest kim w Polsce. Edycja IV, Warszawa 2001Wydawnictwo Polskiej Agencji Informacyjnej, s. 184-185.

WYKAZ SKROTÓW:

art. – artykuł

1. – ksiądz

KUL – Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II

kult. – kulturalny

1. in. – między innymi
2. t.- na temat

PAN – Polska Akademia Nauk

PIW – Państwowy Instytut Wydawniczy

przeł. – przełożył(a)

SPP – Stowarzyszenie Pisarzy Polskich

społ. – społeczny

spraw. – sprawozdanie

red. – redakcja, redaktor(-rzy)

1. – stron, strony

św. – święty(a)

tyg. – tygodnik

UKSW – Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

zob. poz. – zobacz pozycję

                                                           1971

• Dostojewski, czyli istnienie ludzkie jako dialog, „Więź” 1971 nr 11.

Rec.: M. Bachtin, Problemy poetyki Dostojewskiego, przeł. N. Modzelewska, Warszawa 1970, PIW.

• Głos wśród nocy, „Znak” 1971 nr 4.

Art. o Stanisławie Brzozowskim po ukazaniu się jego Listów w opracowaniu i z przedmową M. Sroki, Kraków 1970, Wydawnictwo Literackie, t. 1: 1900-1908, t. 2: 1909-1911. Przedruk w tomie Trudne spotkanie…, Kraków 2005, zob. poz. 436.

• Ryszard Przybylski: „Eros i Tanatos”, „Tygodnik Powszechny” 1971 nr

Rec.: R. Przybylski, „Eros i Tanatos. Proza Jarosława Iwaszkiewicza 1916-1938”, Warszawa 1970, Wyd. „Czytelnik”.

• Konfrontacje 70, „Twórczość” 1971 nr 6.

Omówienie przeglądu dorobku kina światowego w Warszawie pt. „Konfrontacje filmowe 1970 roku”.

• 25 lat i 200 numerów – podwójny jubileusz „Znaku”, „Twórczość 1971 nr 7.

Nota o dorobku krakowskiego miesięcznika katolickiego.

• Psychologia a badania literackie, „Twórczość” 1971 nr 10.

Szkic teoretyczny o nowych koncepcjach dotyczących relacji zachodzących między psychologią a literaturą i badaniami literackimi.

• Przypomnienie „Żagarów”, „Twórczość 1971 nr 11.

Art. o programie literackim wileńskiej grupy literackiej „Żagary” z okresu międzywojennego.

• Twórczość Stanisława Ignacego Witkiewicza – konferencja w IBL PAN, „Pamiętnik Literacki” 1971 nr 3 oraz „Biuletyn Polonistyczny” 1971 nr 4 [współautor J. Pawłowski].

Spraw. z konferencji naukowej w IBL PAN, która odbyła się w dniach 3-5 grudnia 1970 roku w Warszawie. Referaty tej konferencji ukazały się w tomie Studia o Stanisławie Ignacym Witkiewiczu pod red. M. Głowińskiego i J. Sławińskiego, Wrocław 1972, Ossolineum.

• Uwaga! Powstaje Biblioteka Klasyków Literaturoznawstwa, „Twórczość” 1971 nr 12.

Prezentacja działu przekładów w kilku rocznikach ”Pamiętnika Literackiego”.

1972

• Czym jest współczesność?, „Twórczość” 1972 nr 8.

Sprawozdanie z festiwalu poezji w Kłodzku wiosną 1972 roku.

• Filmy roku 1971, „Twórczość” 1982 nr 6.

Przegląd dokonań kina światowego w poprzednim roku, prezentowanych w Warszawie pt. „Konfrontacje 1971”. [Omówienie pt. „Konceptualizm i wizualizm w red. dziale „Głosy i glosy. Przegląd prasy” – „Film” 1972 nr 29.]

• Mądrość przypowieści, „Więź” 1972 nr 12.

Esej o książce Andrzeja Kijowskiego Listopadowy wieczór, , Warszawa 1972, PIW (zob. poz. 441).

• Międzywojenna krytyka literacka, „Tygodnik Kulturalny” 1972 nr 22.

Szkic charakteryzujący i typologizujący krytykę literacką w latach 1918-1939.

• Nie cały umarł Horacy, „Literatura” 1972 nr 38.

Art. o trwałych wartościach literatury.

• Norwid uczczony, „Twórczość” 1972 nr 2.

Spraw. z konferencji norwidologicznej w IBL PAN we wrześniu 1971; wyd. książkowe:  Cyprian Norwid. W 150-lecie urodzin, Warszawa 1973, PIW, s. 265.

• [podp. D.] Notatnik heroicznego recenzenta, „Twórczość” 1972 nr 1.

Rec. : Z. Pędziński,  Z notatnika szeregowego recenzenta”, Poznań 1971, Wydawnictwo Poznańskie, s. 197.

• „Ogniste ziarno, słowo” (o powojennej twórczości Kazimierza Wierzyńskiego), „Tygodnik Kulturalny” 1972 nr 45.

Szkic o  koncepcji języka artystycznego w liryce Wierzyńskiego  w latach 1945-1969.

• 70 lat „Pamiętnika Literackiego”, „Twórczość” 1972 nr 12.

Szkicowe omówienie historii czołowego czasopisma literaturoznawczego.

• Wybierajcie poeci: Eros czy Agape?, „Teksty” 1972 nr 2.

Rec. : J. Łukasiewicz, Laur i ciało, Warszawa 1971, PIW, s. 177.

• Kilkaset not zapisanych na marginesach stron (nazywanych w redakcyjnym żargonie „wyrzutkami”), w dziale „Szkice”, w zeszytach dwumiesięcznika „Teksty. Teoria Literatury. Krytyka. Interpretacja” wydawanego przez Komitet Nauk o Literaturze Polskiej oraz Instytut Badań Literackich PAN. W pierwszym roczniku robione wspólnie z innymi członkami redakcji. [Art. i fotografie dotyczące redakcji „Tekstów…” w miesięczniku „Polska” 1971 nr 11]

 

1973

• Kazimierz Wierzyński – „Ogrodnicy”; w: Czytamy wiersze II., red. J. Maciejewski, Warszawa 1973, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Interpretacja utworu Wierzyńskiego w tomie prac z zakresu sztuki interpretacji polskiej poezji.

• Człowiek wśród znaków, „Więź” 1973 nr 12.

Esej z pogranicza semiotyki, antropologii, historii religii.

• [podp. kd] Dostojewski a Tołstoj; „Tygodnik Powszechny” 1973 nr 44.

Nota porównująca wybrane cechy twórczości obu wielkich pisarzy rosyjskich w dziale krótkich not (podpisywanych inicjałami autorów) p. t. „Tematy i refleksje” redagowanym przez Wojciecha Karpińskiego i Marcina Króla.

• [podp. kd] Filozof-automat, „Tygodnik Powszechny” 1973 nr 51-52.

Nota polemiczna w dziale „Refleksje i…”.

[Omówienie: J. Czyżkowski, „Nowy Wyraz” 1973 nr 10].

• [podp. kd] Grek i legioniści, „Tygodnik Powszechny” 1973 nr 42.

Nota o kulturze i sporcie .

• Ikar Hiobem, „Teksty” 1973 nr 4.

Szkic o powieściowej dylogii Jana Józefa Szczepańskiego – Ikar, Warszawa 1966 i Wyspa, Warszawa 1968 – w numerze poświęconym przewartościowaniu powojennej prozy polskiej zatytułowanym Proza: powtórki i przeceny.

• 7 „Anonimów”, „Teksty” 1973 nr 4.

Aforyzmy o współczesnej literaturze polskiej.

• [podp. j.s.] Sztuka biografii, „Tygodnik Powszechny” 1973 nr 46.

Nota na temat biografistyki z okazji wydania w Polskim Wydawnictwie Muzycznym  książki pt. Bach, autorstwa B. Pocieja (tekst) i W. Dulęby (oprac. graficzne) oraz konferencji IBL poświęconej biografistyce.

• Wizja i prawda, „Teksty” 1973 nr 3.

Rec.: Z. Kubiak, Szkoła stylu. Eseje o tradycji poezji europejskiej, Warszawa 1972 PIW, s. 235.

• „Z nowych wierszy wyprowadzić nowych ludzi…”, „Literatura” 1973 nr 44.

Esej o antropologii i etyce w twórczości Zbigniewa Herberta.

• Większość z kilkuset not, towarzyszących na marginesach stron, publikacjom w dziale „Szkice” dwumiesięcznika „Teksty…”, numery 7-12.

 

1974

• Wypowiedź poetycka jako akt krytyczny [współautor Tadeusz Witkowski]; w: Badania nad krytyką literacką, red. J. Sławiński, Wrocław… 1974, „Ossolineum”, „Z Dziejów Form Artystycznych w Literaturze Polskiej” t. XXXVII, IBL PAN, s. 121-131.

Rozprawa teoretyczna o krytycznoliterackich funkcjach utworów poetyckich. Tekst został wygłoszony w grudniu 1971 na konferencji zorganizowanej przez IBL PAN pod tytułem „Język krytyki jako problem historycznoliteracki”.

• kd] Absolut i działanie, „Tygodnik Powszechny” 1974 nr 25

Nota o religijnej antropologii w dziale „Refleksje i tematy”.

• „Ale gdy udręki znosimy…”, „Więź” 1974 nr 11.

Esej moralno-religijny. [Omówienie w Radiu Wolna Europa i przyznanie tytułu publikacji miesiąca].

• Dziedzictwo i niepamięć, „Tygodnik Powszechny” 1974 nr 17.

Rec: J. J. Szczepański, Rafa , Warszawa 1974, „Czytelnik”, s. 219.

• [podp. kd] „I tak się kocha…”, „Tygodnik Powszechny” 1974 nr 2.

Nota o kulturze uczuć .

• Jubileusze, poezja, przyszłość; „Twórczość” 1974 nr 7.

Art. omawiający Kłodzką Wiosnę Poetycką z 1974 r.

• Kłopot z nieistnieniem, „Tygodnik Powszechny” 1974 nr 16.

Szkic o poezji Ryszarda Krynickiego w ramach cyklu publikacji o Nowej Fali. O całym cyklu pisał K. Krasuski w rozprawie Krytyka literacka pokolenia 68/70 w „Tygodniku Powszechnym”, w zbiorowym tomie Stulecie urodzin Jerzego Turowicza, pod red. J. i A. Sulikowskich, Szczecin 2015, Wyd. Volumina, „Publikacja Pracowni Badań nad Kulturą Religijną i Dawnym Piśmiennictwem oraz Zakładu Teorii i Antropologii Literatury Uniwersytetu Szczecińskiego”.

 

• Młoda kultura czy kultura młodych?, „Tygodnik Powszechny” 1974 nr 24.

Szkic o programach nowofalowych [komentarz Adama Zagajewskiego pt. Góra lodowa, „Student” 1974 nr 22; polemika Stanisława Kuszewskiego Czas próby”, „Argumenty” 1974 nr 9].

• Mowa cenna jak krew; „Tygodnik Powszechny” 1974 nr 13.

Esej o poezji Stanisława Barańczaka w cyklu ”Nowa Fala w literaturze”.     Skreślenia cenzury w tym szkicu i innych z cyklu „Nowa Fala w literaturze” analizowała J. Hobot w książce Gra z cenzurą w poezji Nowej Fali (1968-1976), Kraków 2000, s. 64-65, 218, 285.

• Niebezpieczne związki z metafizyką, „Tygodnik Powszechny” 1974 nr 25.

Nota polemiczna w związku z błędnym rozumieniem metafizyki.

• O dyskusji; „Literatura” 1974 nr 36.

Polemika z Małgorzatą Baranowską dotycząca Nowej Fali.

• Poezja mitu katastroficznego. „Twórczość” 1974 nr 3.

Rozprawa o poezji Żagarystów, rozdział pracy magisterskiej. Przedruk w tomie Gry i katastrofy”, zob. poz. 94. [Nawiązania w tekstach: A. Fiut – Czy tylko katastrofizm?”, „Pamiętnik Literacki” 1978 nr 3; J. Kryszak – Katastrofizm ocalający. Z problemów tak zwanej Drugiej Awangardy, Warszawa 1978; S. Gawliński – Szkoła poetycka Józefa Czechowicza w okresie międzywojennym, Katowice 1983; tenże – Retoryka katastrofizmu w poezji drugiej awangardy”, w: Katastrofizm i awangarda”, Katowice 1979.]

• Pokoleniomachia, „Teksty…” 1974 nr 2.

Art. o relacjach pokoleniowych we współczesnym życiu kulturalnym.

• [podp. Cezary Broniszewski] Polska formacja kulturowa; „Tygodnik Powszechny” 1974 nr 48.

Art. o odkrywaniu sarmatyzmu z okazji numeru „Tekstów…” (1974 nr 4)  o tej tematyce.

• Przybliżać czy obniżać?, „Teksty…” 1974 nr 3.

Rec.: Lektury obowiązkowe. Szkice, eseje, felietony na temat lektur szkolnych, red. S.  Balbus i W. Maciąg, Wrocław 1973, „Ossolineum”, s. 517.

• „Przyśnię się jakimś niepowtarzalnym kwiatem…”, „Więź” 1974 nr 1.

Rec.: E. Watała i W. Woroszylski, Życie Sergiusza Jesienina, Warszawa 1973, PIW, s. 563.

• Św. Augustyn wśród znaków; „Teksty…” 1974 nr 6.

Rec . : Studia z historii semiotyki. II, red. J. Sulowski, Wrocław 1973, „Ossolineum”, s. 243 + ilustracje, Monografie z Dziejów Nauki i Techniki, t. LXXXVIII.

• Teatralna interpretacja Gombrowicza „Tygodnik Powszechny” 1974 nr 35.

Rec. dyplomowego spektaklu Ślubu” Gombrowicza w warszawskiej Państwowej Wyższe Szkole Teatralnej w reżyserii Krzysztofa Zaleskiego, maj 1974.

• Wartości a literatura, „Literatura” 1974 nr 41.

Popularnonaukowy szkic z zakresu estetyki i aksjologii.

• Wartości w świecie literatury, „Literatura” 1974 nr 42.

Art. o aksjologicznych wymiarach współczesnej literatury..

• Autorstwo większości kilkuset metatekstowych not w dziale „Szkice”, umieszczanych na marginesach stron („wyrzutków” jak mawiano w redakcji i zapisywano w wewnątrzredakcyjnych pismach) w dwumiesięczniku „Teksty…”, numery 13-18.

 

1975

• Bibliografia zawartości „Tekstów…” za lata 1972-1974, Warszawa 1975, „Ossolineum” Oddział w Warszawie, s. 16. Zawartość: 1. Szkice – I. Metodologia, teoria literatury – II. Krytyka, historia literatury – III. Inne dyscypliny humanistyczne – 2. Recenzje – 3. Varia (świadectwa, felietony, noty, polemiki, listy…).

Wkładka dołączona do 1. numeru „Tekstów.

• „Bóg nie powtarza się…”, „Tygodnik Powszechny” 1975 nr 2.

Nota teologiczna o kreacyjnej istocie Absolutu w dziale „Refleksje i tematy”, komentarz do interpretacji Tadeusza Witkowskiego pism i sylwetki Zygmunta Kryszkiewicza (pasjonisty ojca Bernarda od Matki Pięknej Miłości), zamieszczonej w „Więzi”, 1974 nr 11.

• Metafizyk z pokolenia 56, „Twórczość” 1975 nr 4.

Rec.: M. Skwarnicki,  Wiersze wybrane,  Kraków 1974, Wydawnictwo Literackie, s. 132.

• Nowe w nowej poezji, „Teksty…” 1975 nr 1.

Rozprawa o poetyce i światopoglądzie poezji nowofalowej.

• Odmowa – poszukiwanie – nadzieja, „Literatura” 1975 nr 8.

Szkic o twórczości Hanny Malewskiej. Przedruk w Gry i katastrofy, Warszawa-Kraków 1980, zob. poz.  98.

• [podp. kd] Powrót po śmierci [ autorski tytuł, zmieniony przez redakcję lub cenzurę, Późny ale nie za późny powrót], „Tygodnik Powszechny” 1975 nr 13.

Mocno ocenzurowana nota o pierwszych krajowych edycjach dzieł Kazimierza Wierzyńskiego.

• [podp. kd] Świadomość piłkarska i więź narodowa, „Tygodnik Powszechny” 1975 nr 36.

Nota w dziale „Refleksje i tematy” o patriotycznych aspektach popularności sportu, napisana z perspektywy polskiego turysty przebywającego na Bałkanach.

• Większość (kilkaset) not zapisywanych na marginesach stron, komentujących szkice i rozprawy drukowane w dwumiesięczniku „Teksty…”, numery 19-24.

1976

     

• Międzywojenna krytyka literacka; w: Lektury i problemy, red. J. Maciejewski, Warszawa 1976, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, s. 308-320.

Syntetyczny szkic charakteryzujący krytykę literacką dwudziestolecia wyróżniający jej trzy główne typy: naukowy, pragmatyczny i artystyczny.

 

• „Ogniste ziarno słowo” (o poezji Kazimierza Wierzyńskiego)”; w:  ibidem, s. 472-479.

Szkic o języku artystycznym w powojennej liryce Wierzyńskiego.

********

• Drogi studenckiej prasy; „Teksty…” 1976 nr 2.

Rec.: Czasopisma studenckie w Polsce (1945-1970), red. A. K. Waśkiewicz, Warszawa 1975, SSP „Universitas”, s. 398..

• I wódź nas – czasem – na pokuszenie; „Teksty…” 1976 nr 4.

Edytorial o socjologii i psychologii pracy naukowej.

• Kontestacja i poszukiwanie transcendencji; „Więź” 1976 nr 3.

Rec. : J. J. Szczepański, Przed nieznanym trybunałem”, Warszawa 1975, „Czytelnik”, s. 136.

• Miejsce literatury; „Student” 1976 nr 1.

Art. krytycznoliteracki o kulturowej i politycznej sytuacji najnowszej literatury polskiej, zwłaszcza młodej.

• Podróż i stereotypy; „Student” 1976 nr 16.

Art. o współczesnym podróżowaniu Polaków i pisarstwie podróżniczym

• [podp. CB] Świadomość religijna i dialogowa; „Tygodnik Powszechny” 1976 nr 25 ( i powtórnie nr 28).

Nota religioznawcza w dziale „Refleksje i tematy”.

• Zabawa jako źródło poezji; „Teksty…” 1976 nr 1.

Rozprawa o ludycznych pierwiastkach literatury na przykładzie liryki K. Wierzyńskiego. Przedruk w Gry i katastrofy, Warszawa-Kraków 1980, zob. poz. 98.

• Kilkaset not na marginesach stron, dotyczących treści szkiców i rozpraw drukowanych w dwumiesięczniku „Teksty…”, numery 25-30.

 

 

1977

 

• Inwazja eseju; „Pamiętnik Literacki” 1977 nr 4.

Rozprawa teoretycznoliteracka o gatunku eseistycznym, jego poetyce i rozwoju w polskiej prozie lat 30. Przedruk fragmentów w: Personalistyczna krytyka literacka…, Wrocław…1981, zob. poz. 113.

• Literatura wobec religii – izolacja czy przenikanie?; „Znak” 1977 nr 11-12.

Rozprawa teoretyczna o relacjach literatury z religią. Przedruk w: Trudne spotkanie…, Kraków 2005, zob. poz. 436.

• Obecność i nieobecność mitu; „Tygodnik Kulturalny” 1977 nr 16.

Szkic o związkach nowoczesnej literatury z tradycyjnymi mitami.

• Światopoglądowe czytanie poezji roku minionego (1); „Tygodnik Powszechny” 1977 nr 49.

Przeglądowy szkic o religijnych wątkach i wartościach polskiej poezji w roku 1976.

• Światopoglądowe czytanie poezji roku minionego (2); „Tygodnik Powszechny” 1977 nr 50.

Dokończenie szkicu z poprzedniego numeru.

• Większość (kilkaset) not zapisywanych na marginesach stron, dotyczących szkiców i rozpraw drukowanych w dwumiesięczniku „Teksty…”, numery 31-36.

 

1978

• Bibliografia zawartości „Tekstów” za lata 1975-1977; Warszawa 1978, s. 16, „Ossolineum” Odział w Warszawie. Zawartość: 1. Szkice – I. Metodologia, teoria literatury – II. Krytyka, historia literatury – III. Inne dyscypliny humanistyczne – 2. Recenzje – 3. Varia (świadectwa, felietony, noty, polemiki, listy…)

Broszura dołączona do 1. numeru „Tekstów…” dokumentująca trzy roczniki tego dwumiesięcznika.

• Być uczonym?; „Teksty…” 1978 nr 2.

Edytorial o tematyce naukoznawczej.

• Duch pogranicza zgodny z duchem czasu; „Więź” 1978 nr 7-8.

Rec. : S. Sawicki, Z pogranicza literatury i religii. Szkice”, Lublin 1978, Redakcja Wydawnictw KUL, Zakład Badań nad Literaturą Religijną 8, s. 161.

• „Holy is Our being…and Holy the Day”; „World Literture Today. Formerly Books Abroad. A Literary Quarterly of The University of Oklahoma”, 1978 nr 3.

Esej o poezji Czesława Miłosza, zwłaszcza o zagadnieniach filozoficzno-religijnych.

Przedruk poszerzonej wersji w: Poznawanie Miłosza. Studia i szkice o twórczości poety”, zob. poz. 189.

• [podp. kd] Paradoks modlitwy; „Tygodnik Powszechny” 1978 nr 3.

Nota teologiczno-psychologiczna w dziale „Refleksje i tematy”.

• Przyczynek do kwestii związków między etyką a formami prozy”; „Roczniki Humanistyczne KUL” zeszyt 1., Lublin 1978 , Towarzystwo Naukowe KUL.

Szkic interpretacyjny o wojennych opowiadaniach Jana Józefa Szczepańskiego.

• Rok ważnych zdarzeń poetyckich; „Znak” 1978 nr 12.

Szkic przeglądowy o polskiej poezji krajowej w 1977 roku.

• [podp. kd] Rozmowy poetki z filozofem; „Tygodnik Powszechny” 1978 nr 3.

Nota o poezji w dziale „Refleksje i tematy”.

• „Świadomość bycia i to, co je wypełnia”; „Twórczość” 1978 nr 5.

Rec:  Z. Żakiewicz, Dziennik intymny mego N.N., Kraków 1977, Wyd. Znak, s.183.

• „Wywalczyć cudaczne prawo bytu…” Antropologia Leśmiana; „Twórczość” 1978 nr 5.

Esej o filozoficznych (głównie ontologicznych) aspektach poezji Leśmiana.

• Zagrożona tożsamość krytyki i metakrytyki; „Teksty…” 1978 nr 5.

Rec.: Szkice o krytyce filmowej i telewizyjnej, red. naukowy: Aleksander Kumor, Wrocław 1978, „Ossolineum”, s.247, Instytut Sztuki PAN, Zakład Historii i Teorii Filmu i Telewizji.

• Kilkaset marginesowych not o szkicach i rozprawach zamieszczane na stronach dwumiesięcznika „Teksty…”, numery 37-39. [Po zredagowaniu 3 numerów koniec tej działalności – usunięcie przez władze ze stanowiska sekretarza redakcji, podobnie jak wcześniej Jana Błońskiego ze stanowiska redaktora naczelnego.]

 

1979

• Problemy interpretacji tekstu krytycznoliterackiego; w: Zagadnienia literaturoznawczej interpretacji”, red. J. Sławiński i J. Święch, Wrocław 1979, „Ossolineum”, tom L „Z Dziejów Form Artystycznych w Literaturze Polskiej” (z prac IBL PAN), s. 191-204.

Teoretyczna rozprawa o wyodrębnianiu oraz interpretowaniu elementarnych jednostek krytyki literackiej.

• Zabawa w śmierć, czyli „Wszarz” Jana Józefa Szczepańskiego; w: Opowiadanie. Gawęda. Interpretacje małych form narracyjnych, wyd. drugie, poszerzone, red. K. Bartoszyński, M. Jasińska-Wojtkowska, S. Sawicki, Warszawa 1979, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 367-377.

Tekst w zbiorowym tomie studiów z zakresu sztuki interpretacji – pierwszym w Polsce traktującym o prozie. Inni autorzy m. in.: M. Maciejewski, S. Sawicki, I. Opacki, H. Markiewicz, A. Hutnikiewicz, I. Sławińska, J. Święch, E. Balcerzan, J. Prokop, A. Okopień-Sławińska, R. Handke, T. Kostkiewiczowa, S. Barańczak.

******

• Istota i struktura krytyki literackiej; „Teksty…” 1979 nr 6.

Teoretyczno-metodologiczna rozprawa o krytyce literackiej. Przedruk w: Personalistyczna krytyka literacka…, Wrocław…1981, zob. poz. 113.

• Krytyczna działalność powieściopisarza. O krytyce literackiej Teodora Parnickiego w latach 1928-1939”; „Pamiętnik Literacki” 1979 nr 3.

[zob. Stefan Szymutko – Publicystyka wobec powieściopisarstwa w twórczości Teodora Parnickiego, „Ruch Literacki” 1987 nr 4-5].

.

• „Myślę o tym (…) co sercem tropię”. O literackiej twórczości Karola Wojtyły; „Więź” 1979 nr 5. Tłumaczenie angielskie w „World Literature Today…” (USA), zob. poz. 109; tłumaczenie włoskie w: „CSEO-documentazione. Rivista mensile…”, zob. poz. 95 oraz: tegoż, La grande testimonianza, Bolonia 1981, zob. poz. 112.

Rozprawa o poetyce i postawie filozoficznej w  liryce Karola Wojtyły.

• O sytuacji kultury nie tylko w „aspekcie kryzysu duchowego”; „Znak” 1979 nr 6.

Wypowiedź w ankiecie redakcji „Znaku” (kilka ingerencji cenzury), obok kilku innych autorów. [O tej wypowiedzi i całej ankiecie felieton Stefana Kisielewskiego Jęki nad Europą, w „Tygodniku Powszechnym” 1979 nr 40.]

Przekład włoski zob. poz. 107.

• „Penso cio… che sento col chore”. Sull’ opera letteraria di Karol Wojtyła”; “CSEO-documentazione. Rivista mensile del Centro Studi Europa Orientale” numero 142 –1979 nr 9. Przeł. A. Marx-Vannini i A. Setola.

Włoski przekład eseju o poezji nowego papieża w czasopiśmie religijno-kulturalnym redagowanym w centrum badawczym z Bolonii, którym kierowali ks. Francesco Ricci i Rocco Buttiglione.

• Poprzednicy i następcy. Dyskusja o najmłodszej poezji; „Kultura” [Warszawa] 1979 nr 50.

Redakcyjna dyskusja o młodej poezji lat 70. z udziałem m. in.   Krzysztofa Karaska i Macieja Krasickiego.

• Słowo – płomień rozświetlający muzykę; „Tygodnik Powszechny” 1979 nr 48.

Przedruk w: Gry i katastrofy, Warszawa-Kraków 1980, zob. poz. 98.

Esej o muzycznym pisarstwie Bohdana Pocieja, zwłaszcza o jego stanowisku filozoficznym.

.

1980

• Gry i katastrofy; Warszawa-Kraków1980, Społeczny Instytut Wydawniczy ZNAK i Biblioteka „Więzi” tom 45, s. 213. Dedykacja: „Moim Rodzicom, którzy przeżyli czas wielu gier i katastrof”.

Zawartość: I Między zabawą a apokalipsą: „Wieczne odjazdy ku krańcom istnienia…” Ontologia Leśmiana. „Wywalczyć cudaczne prawo bytu…” Antropologia Leśmiana. Zabawa jako źródło poezji [dot. Wczesnej poezji K. Wierzyńskiego]. W kręgu mitu katastroficznego. „I tu diabeł gospodarzy…” – czarna metafizyka Iwaszkiewicza. II Gry po katastrofie: Pisarz pokolenia spełnionej apokalipsy [dot. J.J. Szczepańskiego]. Odmowa–poszukiwanie-nadzieja [dot. H. Malewskiej]. Gra z losem i neohumanizm [dot. powojennej poezji K. Wierzyńskiego]. W poszukiwaniu istoty i utraconych wartości [dot. Z. Herberta]. Słowo – płomień rozświetlający muzykę [dot. B. Pocieja]. III Część teoretyczna i prognostyczna: – Dlaczego „gry i katastrofy”?. Spojrzenie w przyszłość. Nota końcowa. [Część IV „Nowa Fala wśród gier i katastrof” usunięta przez Główny Urząd Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk] .

Recenzje: T. Bujnicki – Esej. Szkic. Krytyka literacka. Felieton, „Rocznik Literacki 1980”, Warszawa 1984. P. Dybel – O ‘Grach katastrofach, „Więź” 1982 nr 4-5.. J. Musiał – Dybciak – tropiciel metasensów, „Znak” 1982 nr 11. K. Krasuski – Kosmosy współczesnej kultury, „Odra” 1982 nr 10 [przedruk w: tegoż, Dylematy współczesności literackiej. Studia i szkice, Katowice 2005, pod zmienionym tytułem Niektóre kosmosy współczesnej kultury]. J. Łukasiewicz – W perspektywie gier i katastrof, „Tygodnik Powszechny” 1981 nr 38.  A. Nowak – Między grą a katastrofą, „Tygodnik Kulturalny” 1981 nr 48. S. Sterna-Wachowiak – Wartość i Diaspora” „Akcent. Literatura i Sztuka. Kwartalnik” 1983 nr 2.  J.  Zieliński – Niedokatastrofista, „Twórczość” 1981 nr 10. M. Zieliński – Na przykład Dybciak, „Literatura” 1981 nr 40, [przedruk: tegoż – Kilka niewzruszonych przekonań, Kraków 1987, SIW Znak- Biblioteka „Więzi” tom 55]. Nawiązania w artykule J. Błońskiego „Kościelscy”, „Tygodnik Powszechny” 1981 nr 33.

****

• Dalle atrocita del mondo alla grandezza del destino umano; “Prospettive nel Mondo. Mensile di politica, cultura, economia” [miesięcznik wydawany w Rzymie] 1980 nr 10.

Tekst o współczesnej literaturze polskiej.

• „Ilu ludzi tyle kosmosów”; „Kultura” (Warszawa) 1980 nr 35.

Szkic o przedwojennej krytyce literackiej i eseistyce Witolda Gombrowicza.

• „I tu diabeł gospodarzy” – czarna metafizyka Iwaszkiewicza; „Więź” 1980 nr 5.

Esej o twórczości Jarosława Iwaszkiewicza komentujący zwłaszcza jego poglądy filozoficzneo-teologiczne. Przedruk w: Gry i katastrofy, Warszawa-Kraków 1980,  zob. poz. 98.

• Milosz: Occidente ed Est europeo parlano insieme nella sua poesia; „Il Tempo” (dziennik wydawany w Rzymie) 1980 nr z 15 października.

Artykuł o twórczości Czesława Miłosza po przyznaniu mu Nagrody Nobla.

• Miłosz alla luce del giorno. Chi e il Premio Nobel per la letteratura; „CSEO-documentazione. Rivista mensile del Centro Studi Europa Orientale” (miesięcznik wydawany w Bolonii) 1980 nr 10. Przeł.: A. Marx-Vannini i A. Setola.

Esej poświęcony twórczości Czesława Miłosza opublikowany tuż po przyznaniu mu Nagrody Nobla.

• Odejście; „Tygodnik Powszechny” 1980 nr 26.

Wiersz.

• Odyseusz naszego czasu; „Tygodnik Powszechny” 1980 nr 45.

Artykuł o drodze twórczej Czesława Miłosza zamieszczony w bloku materiałów o nowym (wtedy) laureacie Nagrody Nobla.

• „Ogni cosa ha una duplice esistenza”. Czesław Miłosz odisea del nostro tempo; “L’Osservatore Romano” 1980 nr z 24 października.

Artykuł o religijno-filozoficznych aspektach twórczości Czesława Miłosza w gazecie wydawanej w Watykanie przez Stolicę Apostolską.

• Oltre la crisi della cultura europea; “CSEO-documntazione. Rivista mensile del Centro Studi Europa Orientale” (Bolonia) 1980 ne 2. Przeł. A. Marx-Vannini i A. Setoliatekstu ze “Znaku”, zob. poz.94.

Szkic o sytuacji współczesnej kultury europejskiej.

• [Strzyż świerszczyku] List do redakcji; „Student” 1980 nr 3.

Odpowiedź na tekst Jerzego Pilcha „Strzyż świerszczyku!”, „Student” 1980 nr 1.

• The Poetic Phenomenology of a Religious Man. About the Literary Creativity of Karol Wojtyła; “World Literature Today. Formerly Books Abroad. A Literary Quarterly of The University of Oklahoma” 1980 nr 2. Przeł. Alice-Catherine Carls.

Rozprawa o poezji Karola Wojtyły, nieco zmieniony tekst rozprawy z “Więzi”, zob. poz. 93.

• Wielkanoc z prawosławnymi; „W drodze” (Poznań) 1980 nr 4.

Wiersz dedykowany malarzowi Jerzemu Nowosielskiemu.

• Żebranie; „Tygodnik Powszechny” 1980 nr 26.

Wiersz.

 

1981

• La grande testimonianza; CSEO biblioteca , seria Verifiche, Bolonia 1981 Wyd. Centro Studi Europa Orientale. Przeł. A. Marx-Vannini i A. Setola, str. 270. Na okładce reprodukcja obrazu Tadeusza Brzozowskiego.

Zawartość: Nota di edizione [Uwagi edytorskie]. Esperienze vecchie e nuove [ Doświadczenia stare i nowe]. Nekgiardino”staccato dalle origini” [W ogrodzie „oderwanym od przyczyny”]. Verso il geoumanesimo [W kierunku neohumanizmu]. Intorno al. Mito della catastrofe [W kręgu mitu katastroficznego]. E qui il diabolo la Fe da padrone…La metafisica nera di Iwaszkiewicz [„I tu diadeł gospodarzy…”. Czarna metafizyka Iwaszkiewicza]. Forma e passione [ Forma i pasja]. „Sacro e il nostro essere…e sacro il Giono”. Sulla poesia di Czesław Miłosz [“Święty jest nasz byt… i święty dzień”. O poezji czasława Miłosza]. Lo sscrittore Della generazione di un’apocalossi compiuta [Pisarz pokolenia spełnionej apokalipsy]. „Penso…cio che sento col chore”. Sull’opera letteraria di Karol Wojtyła [„Myślę o tym, co sercem tropię”. O dziele literackim K. Wojtyły]. L’ira che anima i cuori e la parole [Gniew, co ożywia serca i słowa]. Alla ricerca dell’esenza e dei Valori perditu [W poszukiwaniu istoty i utraconych wartości]. Oltre la crisi della cultura europea [Nie tylko kryzys europejskiej kultury]. La dimensioni religiose della letteratura polacca nel dopoguerra [ Religijne wymiary powojennej literatury polskiej]. Notize su alcumi autori citati [Noty biograficzne omawianych autorów]. Notizie sulle corrienti letterarie citate [Noty prezentujące omawiane prądy i grupy literackie].

Recenzje: F. Cardini – L’uomo e la storia. Le effemeridi dell’inquietudine. La letteratura come testimonianza, “Il Fauno, mensile independente di cultura” (Florencja) 1981 dicembre [grudzień]. Tenże – Polonia come nazione negata, “Il Messagero Veneto” 1982 nr z 18 stycznia. P. Mrchesani – Letteratura polacca. Una cultura scarsamente conosciuta in Occidente (część przeglądu pt. “Saggistica”); “Annuario Rizzoli 1982”, Mediolan 1982. F. Mazariol – Polonia, una grande testimonianza, “Il Messagero Veneto” 1981 nr z 28 sierpnia. V. Strada – Voci che arrivano dall’Est, “Corriere della Sera” 1981 nr z 29 listopada.

• Personalistyczna krytyka literacka. Teoria i opis nurtu z lat trzydziestych; Wrocław…1981, „Ossolineum” Wydawnictwo PAN, seria „Z Dziejów Form Artystycznych w Literaturze Polskiej” tom LVII, Instytut Badań Literackich PAN, str. 225.

Zawartość: I. Istota i struktura krytyki literackiej. II. Elementarne jednostki działania krytycznego oraz metody ich grupowania i interpretacji. III. Personalizm w krytyce literackiej. IV. Czas – miejsce – okoliczności. V. Poglądy teoretyczne. VI. Historia i współczesność literacka. VII. Organizacja stylistyczno-retoryczna wypowiedzi krytycznoliterackiej. VIII. Duże formy komunikacji krytycznoliterackiej. IX. Zarysy programu. X. Historycznoliterackie miejsce nurtu.

Recenzje: J. Błoński – Krytycy i osoby, „Więź” 1982 nr 10. L.B. [Leszek Bugajski] – Między książkami, „Życie Literackie” 1982 nr 7. P. Dybel – Próba rekonstrukcji, próba samookreślenia, „Nowe Książki” 1982 nr 7. C. P. Dutka – Personalizm i krytycy, „Odra” 1983 nr 12; [przedruk w: tegoż, Słowo peryferyjne, Zielona Góra 1999]. K. Głowacka – „Pamiętnik Literacki” 1984 nr 1. PYK [Krzysztof Pysiak] – Bestsellery „Radaru”, „Radar” 1982 nr 22. J. Smulski – Krzysztof Dybciak. Polska [błąd] krytyka personalistyczna. Teoria i opis nurtu z lat trzydziestych, „Ruch Literacki” 1983 nr 2. A. Sulikowski – Metakrytyczne studium Krzysztofa Dybciaka, „Znak. Miesięcznik” 1983 nr 8. M. Stępień – Literatura polska po 1918 roku. „Rocznik Literacki 1981”, Warszawa 1986.

• Bibliografia zawartości „Tekstów” za lata 1978-1980 [współautor R. Nycz], Warszawa 1981, „Ossolineum”, s. 16.

Wkładka dołączona do 1. numeru „Tekstów…”.

• Pamięć istnienia – istnienie Pamięci; w: Czesław Miłosz – Poezje wybrane, Warszawa 1981, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, seria „Biblioteka Poetów”.

Esej o poezji Miłosza stanowiący wstęp do wyboru wierszy Noblisty.

******

• Ewolucja światopoglądowa Czesława Miłosza; „Spotkania. Niezależne Pismo Młodych Katolików” (Warszawa-Lublin –Kraków) 1981 nr 15.

Szkic o przemianach postawy Miłosza zamieszczony w specjalnym numerze miłoszowskim  pozacenzuralnego czasopisma.

• Filozofia małoznaczącości; „Pismo” 1981 nr 4.

Rec.: M. Białoszewski, Rozkurz, Warszawa 1980 PIW, s. 270.

• Forma i pasja; „Więź” 1981 nr 5.

Esej o twórczości Witolda Gombrowicza.  Przedruk w tomie Trudne spotkanie…, Kraków 2005, zob. poz. 436; przekład włoski w tomie „La Grande testimonianza”, Bolonia 1981, zob. poz. 112.

• Fragmenty pasyjne; „Gość Niedzielny” 1981 nr 15.

Utwór poetycki.

• Grecja i Galicja; „Kultura” (Warszawa) 1981 nr 42.

Esej o twórczości Józefa Wittlina.

• La religione della liberta e dell’indipendenza; “Prospettive nel Mondo. Mensile di politica, cultura, economia” (Rzym) 1981 nr 2.

Esej o etosie polskiej literatury wygłoszony 29 października 1980 roku w rzymskiej Aula Magna dell’Auditorium Augustinianum podczas sesji o sprawach polskich, zatytułowanej „Cristianesimo e cultura in Polonia”; pozostałe referaty wygłosili Jerzy Kłoczowski, Zygmunt Kubiak, Jerzy Turowicz. Sprawozdania prasowe: M. Narducci – Cristianesimo e cultura in Polonia; „Il Popolo” (Rzym) 1980 nr z 31 października. L. Saita – Profonde radici Cristiani nella cultura della Polonia. Un convegno a Roma di studiosi Polacchi; Il Tempo” (Rzym) 1980 nr 292. G. Zizola – Liberta della cultura salva in Polonia con una Chiesa non limitata dal potere. Varsavia capitale mondiale: un convegno spiega che non e per caso; “Il Giorno” (Mediolan ) 1980 nr z 31 października.

• Las principales corrientes de la poesia polaca contemporanea; “Insula” (miesięcznik) Madryt, 1981 nr 5, przeł. D. Caňas i E. Wittlin-Lipton; przedruk w: “El Carabobeňo” (Walencia, Wenezuela) 1981 nr z 8 listopada.

Szkic o głównych nurtach polskiej poezji współczesnej.

• Miłosz w mieście Unii polsko-litewskiej; „Literatura” 1981 nr 27.

Sprawozdanie z pobytu Czesława Miłosza w Lublinie z okazji przyznania mu Doktoratu Honoris Causa KUL w czerwcu 1981.

• Miłosz w Warszawie; „Znak” 1981 nr 4-5.

Sprawozdanie z sesji poświęconej Miłoszowi zorganizowanej w Instytucie Badań Literackich PAN w dniach 15-16 grudnia 1980.

• Monolog tego, który już wie; „Tygodnik Powszechny” 1981 nr 29.

Wiersz .

• Mowa przestrzeni; „Odra” 1981 nr 10.

Wiersz.

• Niech to, co powinno być powiedziane, będzie powiedziane; „Kultura” (Warszawa) 981 nr 23.

Wypowiedzi w dyskusji redakcyjnej o najnowszej literaturze polskiej.

• Personalizm w krytyce literackiej; „Twórczość” 1981 nr 3.

Rozprawa o wspomnianym w tytule nurcie współczesnej krytyki literackiej. Przedruk w:  Personalistyczna krytyka literacka…, Wrocław…1981,  zob. poz. 113.

• Programoburcy i programotwórcy; „Literatura” 1981 nr 48 i 49.

Historycznoliteracka rozprawa o literackich programach i działaniach antyprogramowych w Polsce po 1956 roku. Druk w czasopiśmie „Teksty…” (1976 nr 4) uniemożliwiła cenzura (egzemplarze korektowe w archiwach: autora, Instytutu Badań Literackich PAN i – zapewne – GUKPPiW). Przedruk w zbiorowym tomie Badania nad krytyką literacką. Seria druga, zob. poz. 174 i 179.

• Rozważania starego poety w zdobytym Bizancjum; „Tygodnik Powszechny” 1981 nr 29.

Historiozoficzny wiersz z aktualnymi odniesieniami.

• „Tajemnicą Polski jest pamięć Polaków”; „Tygodnik Solidarność” 1981 nr 10.

Art. krytycznoliteracki o Czesławie Miłoszu.

• Wielkie doświadczenie literatury polskiej: „Tygodnik Solidarność” 1981 nr 15.

Syntetyczny szkic o powojennej literaturze emigracyjnej, jeden z pierwszych w prasie krajowej.

• W Rzymie o jedności Polaków i Europejczyków; „Tygodnik Solidarność” 1981 nr 34.

Sprawozdanie z rzymskiego kongresu naukowego pt. „Wspólne chrześcijańskie korzenie narodów Europy”, który odbył się w dniach 3-7 listopada 1981 roku pod patronatem Jana Pawła II. O dwutomowej publikacji zwierającej materiały kongresowe zob. poz. 142.

• Wypełniły się przepowiednie; „Odra” 1981 nr 10.

Wiersz o charakterze profetycznym.

• Zdziechowski wobec Kościoła; „Znak” 1981 nr 4-5.

Wypowiedź w dyskusji o światopoglądowym stanowisku Mariana Zdziechowskiego.

• Z ognia; „Odra” 1981 nr 10.

Wiersz.

• Z powietrza; „Odra” 1981 nr 10.

Wiersz.

1982

• Szczepański; Warszawa 1982, Agencja Autorska i „Czytelnik”, str. 80; przeł. z ang. Ch. Cenkalska.

Anglojęzyczna wersja małej monografii twórczości Jana Józefa Szczepańskiego, która była pierwszą książką o dorobku wybitnego pisarza oraz ówczesnego prezesa zawieszonego i rozwiązanego w stanie wojennym Związku Literatów Polskich.

• Wiersze z czasu gier i katastrof; Warszawa 1982 Oficyna Muzyków i Filozofów, s. 41.

Poetycki tomik opublikowany w tzw. drugim obiegu (poza cenzurą). Niektóre wiersze były wcześniej drukowane lub potem przedrukowywane w czasopismach: ”Kurs. Niezależny Miesięcznik Literacki”, „Tygodnik Powszechny”, „Zeszyty Literackie”, „Znak”.

• Bibliografia; [współautorka T. Ziembińska], w: Religia a Literatura 1975, Lublin 1982 Redakcja Wydawnictw KUL.

Bibliografia utworów poetyckich zawierających religijne motywy i treści.

• Bibliografia; [współautorka M. Ołdakowska], w: Religia a Literatura 1976, Lublin 1982, Redakcja Wydawnictw KUL.
• Ethos Della letteratura polacca contemporanea; w; The Common Christian Roots of the European Nations. An International Colloquium in the Vatican”, Florencja 1983, Wydawnictwo Le Monnier, Pontifical Lateran University i Catholic University of Lublin, tom II, s. 725-729.

Tekst referatu o etosie polskiej literatury współczesnej, wygłoszonego podczas naukowego kongresu “Wspólne chrześcijańskie korzenie europejskich narodów” pod patronatem Jana Pawła II, który odbył się w Watykanie  w dniach 3-7 listopada 1981 roku.

• La parola a Solidarność; [wybór i układ materiałów], Bolonia 1982, Wyd. CSEO-biblioteca 19.

Zbiorowy tom tekstów o ruchu „Solidarności” przed i w okresie stanu wojennego opublikowany przez katolickie Centro Studi Europa Orientale.

• Człowiek – zwierzę innego istnienia; „Tygodnik Powszechny” 1982 nr 42.

O utworach Marka Skwarnickiego.

• Elementy religijne w poezji polskiej (Przegląd); w: Religia a Literatura 1975, Lublin 1982,  Redakcja Wydawnictw KUL.

Omówienie liryki polskiej w 1975 roku w perspektywie religijnej opublikowane w roczniku wydawanym przez Zakład Badań nad Literaturą Religijną KUL

• Gry i podróże poetyckie – Kazimierz Wierzyński; w: Poeci dwudziestolecia międzywojennego, tom 2, red. I. Maciejewska, Warszawa 1982, Wiedza Powszechna, s. 445-487.

Rozprawa o międzywojennej liryce Wierzyńskiego w zbiorowym tomie, w którym drukowali też m. in. T. Bujnicki, P. Dybel, A. Kowalczykowa, T. Nyczek, S.  Stabro.

• Łukasiewicza spotkanie z Jastrunem; „Więź” 1982 nr 11-12.

Rec.: J. Łukasiewicz, Mieczysława Jastruna spotkania w czasie, Warszawa 1982, „Czytelnik”, s. 476.

• Odwilż 56. Dyskusja krytyków literackich. Rozmawiają Krzysztof Dybciak,

Jacek Łukasiewicz, Janusz Maciejewski, Janusz Sławiński, Konstanty Pieńkosz; „Więź” 1982 nr 10.

Dyskusja o zmianach w literaturze polskiej spowodowanych przez pisarzy pokolenia 56. Dyskusja zorganizowana przez redakcję „Literatury” tuż przed stanem wojennym nie mogła ukazać się w tym tygodniku z powodu jego likwidacji w 1982 roku.

 

• Ogród oderwany od przyczyny” – Bolesław Leśmian; w: Poeci dwudziestolecia międzywojennego” red. I. Maciejewska, Warszawa 1982, Wiedza Powszechna, s. 477-517.

Eseistyczna rozprawa o poezji Leśmiana w zbiorowym tomie, w którym drukowali m. in. J. Błoński, T. Kłak, J. Łukasiewicz, T. Witkowski,  M. Wyka.

• O polskim etosie. [nadtytuł:] Dyskusja o szansach polskiej kultury; „Tygodnik Powszechny” 1982 nr 49.

Esej o istocie i funkcjach współczesnego etosu Polaków w perspektywie uniwersalnej.

 

• Poezja (Przegląd); w: Religia a Literatura 1976” Lublin 1982, Redakcja Wydawnictw KUL.

Szkic przeglądowy oceniający lirykę 1976 roku z perspektywy religijnej.

 

********

 

• Polskie cmentarze; „Tygodnik Powszechny” 1982 nr 41.

Wiersz zainspirowany tragicznymi wydarzeniami wojny polsko-jaruzelskiej.

• Przegląd prasy emigracyjnej; „Nowy Zapis”, grudzień 1982 nr 1, Wydawnictwo Społeczne kos.

Część przeglądowego art. o czołowych czasopismach wychodzących poza krajem (omówienia „Kontaktu” i londyńskiego „Pamiętnika Literackiego”) ogłoszonego anonimowo, jak wszystkie teksty tego pozacenzuralnego czasopisma łącznie z otwierającym numer wierszem Z. Herberta Raport z oblężonego Miasta .

• Rozumne podróżowanie Jana Józefa Szczepańskiego; „Tygodnik Powszechny” 1982 nr 31.

Esej o pisarstwie reportażowo-eseistycznym Szczepańskiego, ówczesnego prezesa zawieszonego i  prześladowanego Związku Literatów Polskich.

• Sacrum w literaturze [właściwie: Cztery strony literackiego sacrum]; „Tygodnik Powszechny” 1982 nr 28.

Szkic typologiczny o sposobach przejawiania się elementów sacrum we współczesnej literaturze polskiej.

• Świat dziecka i sztuki; „Radar” 1982 nr 20.

Tekst wprowadzający do debiutu poetyckiego młodej pianistki Anny Góreckiej, córki kompozytora Henryka Mikołaja Góreckiego.

• Wspominanie włoskiej sztuki i polityki; „Znak” 1982 nr 11.

Rec. : W. Karpiński, Pamięć Włoch. Kraków 1982, Wydawnictwo Literackie, s. 248.

1983

• Poezje – Pokolenia – Światopoglądy; w: Polska liryka religijna, red. P. Nowaczyński i S. Sawicki, Lublin 1983, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, seria „Religijne Tradycje Literatury Polskiej”, KUL Zakład Badań nad Literaturą Religijną.

Rozprawa zestawiająca religijno-filozoficzne stanowiska Zbigniewa Herberta i Czesława Miłosza zamykająca tom studiów nad najwartościowszymi zjawiskami religijnego nurtu polskiej poezji. Inni autorzy zbiorowego dzieła to m. in. W. Weintraub, T. Kostkiewiczowa, M. Maciejewski, C. Zgorzelski, E. Bieńkowska, K. Górski, A. Hutnikiewicz, J. Trznadel.

*****

• Francuski filozof o polskim poecie; „Twórczość” 1983 nr 8.

Nota poprzedzająca przekład tekstu Gabriela Marcela o Soli ziemi Józefa Wittlina.

• Kapitulacja; „Zeszyty Literackie” (Paryż) 1983 nr 3; radio „Głos Ameryki” – audycja „Czwartkowe spotkania z poezją i prozą”, red. Róża Nowotarska i Bogusław Jerke, 18 sierpnia 1983. [Przedruki: pozacenzuralne czasopisma: „Replika” 1983 nr 20; „Kurs. Niezależny Miesięcznik Literacki” 1984 nr 9 , z notą o autorze].

Wiersz historiozoficzny z aktualnymi podtekstami.

• Karol Wojtyła jako dramaturg; w: Inspiracje religijne w literaturze, A. Merdas RSCJ, Warszawa 1983, Wyd. Akademii Teologii Katolickiej.

Rozprawa o dramatach Karola Wojtyły, szczególnie o politycznej i antropologicznej problematyce w Bracie naszego Boga. Przedruk w: Karol Wojtyła a literatura, Tarnów 1991, zob. poz. 256.

• Literatura emigracyjna; w: Wieczory dyskusyjne Duszpasterstwa Środowisk twórczych w Łodzi” 1983 zeszyt 1.

Zapis tekstu odczytu wraz z dyskusją w łódzkim Duszpasterstwie Środowisk Twórczych prowadzonym przez ojców jezuitów.

• Mały traktat alkoholiczny; „Odra” 1983 nr 2.

Wiersz.

• Poetycka fenomenologia człowieka religijnego (O literackiej twórczość Karola Wojtyły); w: Sacrum w literaturze, red. J. Gotfryd, M. Jasińska-Wojtkowska, S. Sawicki, Lublin 1983 Wydawnictwo Towarzystwo Naukowe KUL, Zakład Badań nad Literaturą Religijną KUL.

Rozprawa o poezji Wojtyły, poszerzona wersja tekstu z „Więzi” (zob. poz. 93). Przekład amerykański w „World Literature Today…”, zob. poz. 109.

• Powstańcza mironiada; „Tygodnik Powszechny” 1983 nr 21.

Szkic o prozie Mirona Białoszewskiego opublikowany z okazji śmierci pisarza.

• Różnice; „Zeszyty Literackie” 1983 nr 3. Przedruk: podziemne (w II obiegu) czasopismo „Kurs. Niezależny Miesięcznik Literacki” 1984 nr 10.

Wiersz o aktualnych podtekstach.

• Sól ziemi i głos Orfeusza; „Więź” 1983 nr 7.

Esej poświęcony twórczości Józefa Wittlina.

• Studium ginącego gatunku włóczęgów; „Odra” 1983 nr 2.

Wiersz.

• Tak będzie; „Zeszyty Literackie” 1983 nr 3.

Przedruk w: pozacenzuralna (II obieg) antologia Na skrzyżowaniu Azji i Europy. Wiersze polskie 1980-84, red. S. Stelmachowa, wydanie II rozszerzone, Wrocław 1988, Oficyna Wydawnicza im. Grzegorza Przemyka.

Wiersz o akcentach profetycznych.

• W Warszawie znów o Miłoszu; „Znak” 1983 nr 4.

Sprawozdanie z konferencji poświęconej twórczości Czesława Miłosza w Instytucie Badań Literackich PAN.

• Zapisy nadziei; „Znak” 1983 nr 5-6.

Rec.: ks. K. Wójtowicz, Przypisy do ziemi, Kraków 1982, Wyd. Znak, s. 93  oraz Odpisy nadziei, Wiedeń 1982 [bw, wydanie bibliofilskie rozszerzone Londyn 1984, Oficyna Poetów i Malarzy, s. 63].

• Z zawodzeń; „Znak” 1983 nr 7.

Wiersz.

• Życie wieczne zaplątanych w wojnę i pokój; „Znak” 1983 nr 7.

Wiersz-polemika z filozofią Lwa Tołstoja.

 

1984

• Badania nad krytyką literacką. Seria druga; red. [wspólnie z M. Głowińskim], Wrocław 1984, „Ossolineum”, seria „Z Dziejów Form Artystycznych w Literaturze Polskiej” tom LXV, Instytut Badań Literackich PAN.

Zbiorowy tom studiów metakrytycznych zawierających materiały konferencji zorganizowanej przez Pracownię Poetyki Historycznej IBL w dniach 27-29 maja 1981 w Warszawie. Kontynuacja wcześniejszej konferencji i tomu  zredagowanego przez J. Sławińskiego Badania nad krytyką literacką, Wrocław 1974, zob. poz. 32. Redaktorzy tomu napisali we wstępnej nocie: „Chcąc podkreślić ciągłość zainteresowań oraz postaw teoretycznych i metodologicznych, przejmujemy tytuł wcześniejszej publikacji i naszą książkę określamy jako serię drugą. Nie ogłaszamy w niej, niestety, wszystkich wygłoszonych w czasie obrad prac – z przyczyn od redaktorów niezależnych”. Ostatnie zdanie jest aluzją do zdjętych przez cenzurę referatów.

• Die Beziehungen zwischen Religion und Kunst im Polen der Zwischenkriegszeit; w: Karol Szymanowski in seiner Zeit, red. M. Bristiger, R. Scruton, P. Weber-Bockhokdt, Monachium 1984, wyd. Wilhelm Fink Verlag, s. 29-38.

Szkic relacji zachodzących między religią a kulturą w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym. Tekst referatu wygłoszonego podczas interdyscyplinarnej konferencji „Karol Szymanowski (1882-1937) und die Kunst und Kultur seiner Zeit”, która odbyła się w Institut fur die Wissenschaft vom Menschen, Wiedeń, 17-21 lutego 1983. Inni (oprócz redaktorów) referenci i autorzy tomu, to m. in.  P. Andraschke, K. Berger, J. Błoński, P. C. Carapezza, Z. Helman, H. Krzeczkowski, M. Tomaszewski, J. Woźniakowski.

• Literacka działalność Instytutu Literackiego; w: Literatura źle obecna (Rekonesans), Londyn 1984, wyd. Polonia Book Fund Ltd, s. 11-23; dopisek edytora : „Wydanie przygotowane w kraju z zasiłku Społecznego Komitetu Nauki. Wydanie bez wiedzy autorów”

Tekst referatu o dorobku paryskiego Instytutu Literackiego wygłoszonego podczas pierwszej w kraju naukowej konferencji omawiającej całość emigracyjnej literatury współczesnej, zorganizowanej przez Alinę Brodzką, Janusza Sławińskiego i Romana Zimanda w Warszawie w październiku 1981. Inni autorzy to m. in. T. Burek, M. Janion, J. J. Lipski, . Łukasiewicz, K. Szaniawski, T. Walas, A. Werner.

Nawiązania i polemiki do tej rozprawy: M. Danilewicz Zielińska – Literatura źle widziana, „Kultura” 1985 nr 6. M. Misiorny – „Dobrze” i „źle” obecna (2). Literatura Polski Ludowej – oceny i prognozy, „Trybuna Ludu” 1985 nr 70; przedruk pod tytułem Literatura dobrze i źle obecna, w: Literatura Polski Ludowej. Oceny i prognozy. Materiały z Konferencji pisarzy w lutym 1985, oprac. J. Adamski, Warszawa 1986, PIW. W. Nawrocki – Problemy ruchu wydawniczego. Część 2, „Życie Literackie” 1985 nr 51. [anonimowy] Gusty i awersje towarzysza Witolda Nawrockiego, „Przegląd Wydarzeń Agencyjnych” [poza cenzurą w II obiegu], 1986 nr 2.

• Programoburcy i programotwórczy ostatniego ćwierćwiecza; w: Badania nad krytyką literacką. Seria druga, Wrocław 1984, zob. poz. 174.

Poszerzony tekst referatu wygłoszonego podczas konferencji w IBL PAN w maju 1981. Wcześniejszy druk w „Literaturze”, zob. poz. 129.

************

• Czarny kot; „Akcent. Literatura i Sztuka. Kwartalnik” (Lublin) 1984 nr 2.

Utwór poetycki.

• *** Gdy ktoś umiera; „W drodze” 1984 nr 4.

Wiersz.

• Jubileusz Zbigniewa Herberta. Mowa przeciw bełkotowi nowomowy [pod pseudonimem Janusz Kurkowski]; „Orzeł Biały. Polska Walcząca o Wolność. Miesięcznik Poświęcony Zagadnieniom Współczesnym” (Londyn) czerwiec 1984 nr 1384.

Art. o stylu i etyce językowej komunikacji w twórczości Zbigniewa Herberta.

• Kalwarie polskie i włoskie; „Gazeta Niedzielna” (Londyn) 1984 nr 16.

Art. omawiający polskie i włoskie publikacje traktujące o sztuce związanej z nabożeństwami pasyjnymi.

• Kto i czyje; „W drodze” 1984 nr 4.

Utwór poetycki.

• Obraz wnętrza; „Akcent. Literatura i Sztuka. Kwartalnik” (Lublin) 1984 nr 2.

Utwór poetycki.

• O rozwoju doktryny eschatologicznej; „W drodze” 1984 nr 4.

Wiersz o problematyce teologicznej.

• O literackiej twórczości Karola Wojtyły; „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” (Londyn), 1984 numery od lipca do września.

Cykl dziesięciu artykułów o poezji i dramatach Karola Wojtyły drukowany w kulturalnym dodatku „Środa Literacka”.

• Przed i po 1984 [pod pseudonimem Józef Podlaski]; „Aneks. Kwartalnik” (Londyn), 1984 nr 36.

Esej o profetyczno-katastroficznych ideach i motywach współczesnej prozy z perspektywy „orwellowskiego” roku 1984.

• Szwajcaria; „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” (Londyn) 1984 nr 140.

Wiersz dedykowany ”panu inżynierowi Tadeuszowi Sarneckiemu” drukowany w dodatku „Środa Literacka”.

• Z nocy polskiej; „Akcent, Literatura i sztuka. Kwartalnik” (Lublin) 1984 nr 2.

Utwór poetycki.

1985

• Poezja pełni istnienia; w: Poznawanie Miłosza. Studia i szkice o twórczości poety, J. Kwiatkowski, Kraków 1985, Wydawnictwo Literackie, z prac Instytutu Badań Literackich PAN.

Rozprawa o światopoglądzie poezji Miłosza w tomie zbierającym najważniejsze pozycje dotychczasowej recepcji twórczości pisarza (nie tylko poety, jak podano w podtytule książki). Dopisek autora: „Jest to poszerzona wersja szkicu opublikowanego w amerykańskim czasopiśmie „World Literature Today…” 1978 nr 3 (Summer)”; [zob. poz. 80].

• Wypowiedź w dziale zatytułowanym Dyskusja; w: Recepcja – nowe zadanie ekumenizmu, W. Hryniewicz i L. Górka, Lublin 1985, Redakcja Wydawnictw KUL

Głos w dyskusji dotyczący religijnych aspektów współczesnej polskiej sztuki na międzynarodowej konferencji ekumenicznej w KUL-u.

**********

.

• Curriculum Vitae; „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” (Londyn) 1985 nr z 30 stycznia.

Wiersz zamieszczony w kulturalnym dodatku „Środa Literacka”.

• Czym jest i jaką ma wartość literatura emigracyjna?; [ukazujące się poza cenzurą czasopismo] „Kultura Niezależna. Miesięcznik Komitetu Kultury Niezależnej” (Warszawa) 1985 nr 11-12; fragmenty czytane w Radiu Wolna Europa w literackiej audycji nadawanej 16 kwietnia 1986.

Przedruk: Wstęp w: Panorama literatury na obczyźnie, Kraków 1990, zob. poz. 244.

• Jeszcze jeden personalista?; „Przegląd Powszechny” 1985 nr 3-4.

Rec.: K. Krasuski – Normy i formy. Konstanty Troczyński – teoretyk i krytyk literatury, Wrocław 1982, „Ossolineum”.

• Krótka historia życia; „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” (Londyn) 1985 nr z 30 stycznia.

Utwór poetycki zamieszczony w dodatku „Środa Literacka”.

• Ludzkie spotkania na nieludzkiej ziemi [pod pseudonimem Józef Podlaski – błąd redakcji w spisie treści: Podleski];  „Libertas. Kwartalnik Społeczno-Polityczny” (Paryż)) 1985 nr 2-3.

Rec.: H. Siewierski, Spotkanie narodów, Paryż 1983, Instytut Literacki.

 

• O poezji ks. Jana Twardowskiego (Rozdział większej pracy); „”Przegląd Powszechny. Sodalis Marianus. Miesięcznik Katolicki – Polish Catholic Monthly” (Londyn) 1985 nr 3-4.

Szkic o liryce Jana Twardowskiego w jezuickim miesięczniku emigracyjnym redagowanym przez ks. Jerzego Mirewicza.

• O polskiej emigracji i chrześcijańskiej Europie (Rozmowa z ks. prof. Jerzym Mirewiczem); „Tygodnik Powszechny” 1985 nr 4.

Wywiad przeprowadzony w Londynie z czołowym na emigracji  intelektualistą-duchownym katolickim.

• Pierwsze, trudne lata; „Powściągliwość i Praca” 1985 nr 10.

Szkic o kryzysowym okresie polskiej diaspory tuż po II wojnie światowej zamieszczony w miesięczniku wydawanym przez Ojców Michalitów.

• Pieśniarka, autorka [właściwie: aktorka], uczona i jeszcze więcej; „Tygodnik Powszechny” 1985 nr 17.

Portret niezwykłej osoby i wszechstronnej artystki emigracyjnej Toli Korian,  żony Tymona Terleckiego.

• Piękna epoka; „Tygodnik Powszechny” 1985 nr 9.

Artykuł z zakresu kultury literackiej.

• Religijne tradycje prozy polskiej; „Tygodnik Powszechny” 1985 nr 32.

Sprawozdanie z naukowej konferencji na KUL-u o religijnym nurcie polskiej prozy. Materiały z tej sesji weszły w skład zbiorowego tomu Proza polska w kręgi religijnych inspiracji, zob. poz. 270

• Słowo o bitwie i o Polsce; „Znak” 1985 nr 1-2.

Esej o powieści Janusza Jasieńczyka (Janusz Poray-Biernacki) Słowo o bitwie. Tryptyk powieściowy, Londyn 1955, wybitnym dziele prozy batalistycznej i patriotycznej

• Syntezy literatury na obczyźnie; „Odra” (Wrocław) 1985 nr 12.

Szkic o pierwszych próbach syntezy historycznoliterackiej emigracyjnego piśmiennictwa.

• Więcej sprzeciwu niż świadectwa [podpisane Dk]; „Kultura Niezależna. Miesięcznik Komitetu Kultury Niezależnej” (Warszawa) 1985 nr 8.

Rec.: Poeta pamięta. Antologia poezji świadectwa i sprzeciwu 1944-1984, wybór S. Barańczak, Londyn 1984, wyd. Puls, s. 362.

1986

• Dawna i nowa muzyka; „Przegląd Powszechny” (Warszawa) 1986 nr 3.

Spraw. z sympozjum i festiwalu muzycznego w Baranowie Sandomierskim pt. „Wrzesień Muzyczny w Baranowie”, w którym uczestniczyli m. in. A. Chłopecki, K. Droba, K. Dybciak, K. Penderecki, B. Pociej, Kwartet Śląski, orkiestra kameralna „Collegium Cracoviense”.

• Londyńska „Środa Literacka”; ‘Kultura Niezależna. Miesięcznik Komitetu Kultury Niezależnej” (Warszawa) 1986 nr 20.

Prezentacja literackiego dodatku do najważniejszej gazety emigracyjnej w Wielkiej Brytanii – „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”.

• Oczekiwania pisarzy i literaturoznawców [oraz głos w dyskusji]; „Znak” 1986 nr 6.
• Tak czytano Miłosza; „Przegląd Powszechny” (Warszawa) 1986 nr 4.

Szkic o międzynarodowej recepcji twórczości Miłosza po otrzymaniu Nagrody Nobla w 1980.

• Zapomniana, wielka emigracja; „Tygodnik Powszechny” 1986 nr 34.

Esej o mało znanej a niezwykle ważnej emigracji polskiej w cesarstwie rosyjskim podczas I wojny światowej.

1987

• Pieśń; w: Czesław Miłosz „Trzy zimy”. Głosy o wierszach, red. R. Gorczyńska i P. Kłoczowski, Londyn 1987, wyd. Aneks, s. 65-69.

Tom interpretacji utworów zamieszczonych w Trzech zimach w 50. rocznicę publikacji tomiku. Swoje teksty opublikowali również m. in. S.  Barańczak, J. Błoński, W. Bolecki, A. Fiut, M. Głowiński, M. Janion, S. Kisielewski, J. Kott, R. Przybylski, I. Sławińska, T. Venclowa, A. Zagajewski.

• Istnienie jest śpiewem i rytmem. Współczesny orficyzm; „W drodze” (Poznań) 1987 nr 9.

Esej o nurcie orfickim w polskiej literaturze na tle historii idei.

• List do redakcji; „Kultura” (Paryż) 1987 nr 4.

Polemika z artykułem opublikowanym wcześniej w „Kulturze” dotyczącym KUL-u.

• „Ludzi łączy piękno, kultura, wiara”. Z Karlem Dedeciusem rozmawia Krzysztof Dybciak; „Tygodnik Powszechny” 1987 nr 19.

Rozmowa z tłumaczem i popularyzatorem w Niemczech polskiej literatury, dyrektorem Instytutu Polsko-Niemieckiego w Darmstadt.

• On mówi; „Odra” (Wrocław) 1987 nr 5.

Utwór poetycki.

• Powojenne spory. Światopogląd emigracyjnego piśmiennictwa na terenie Wielkiej Brytanii w latach 1945-1950); „Arka.” (Kraków) 1987 nr 19.

Rozprawa o najważniejszych dyskusjach toczonych po wojnie w środowisku „londyńskiej emigracji”.

• W Darmstadt u Karla Dedeciusa; „Więź” 1987 nr 6.

Reportaż i rozmowa ze znanym tłumaczem i dyrektorem Deutsches Polen-Institut z siedzibą w Darmstadt.

• Program o kulturze polskiej na obczyźnie; audycja Polskiego Radia (Warszaw) Program IV (dla zagranicy), 7 czerwca 1987 w cyklu „Wieczór Muzyki i Myśli”.

1988

• Polen im Exil. Eine Anthologie; wybór, układ, wstępy i komentarze; Frankfurt am Main 1988, wyd. Suhrkamp Verlag, seria „Polnische Bibliothek”, str. 388.

Książka prezentująca polski dorobek na obczyźnie od XI do końca XX wieku, wydana pod patronatem Deutsches Polen-Institut (dyrektor Karl Dedecius) działającego w Republice Federalnej Niemiec. Przy redagowaniu książki pomagali A. Lawaty i B. Schwibs. Tłumacze różni.

Zawartość: Vorwort [Przedmowa]. I. Die Verbannten des alten Polen 11.-18. Jahrhundert. [Wygnańcy dawnej Polski w stuleciach XI-XVIII] II. “Noch ist Polen nicht verloren”… solenge die Emigranten leben 1795-1871.[“Jeszcze Polska nie zginęła”… póki żyją uchodźcy 1795-1871]. III. Um die Jahrhundertwende 1871-1914. [Na przełomie wieków 1871-1914]. IV. Krieg, Revolution, Unabhängigkeit 1914-1939. [Wojna, rewolucje, niepodległość 1914-1939]. V. Der Staat im Exil 1939-1945. [Państwo na obczyźnie 1939-1945]. VI. Weltweite Emigrantengemeinschaft seit 1945. [Światowa wspólnota emigrantów od 1945]. Anhang. Quellennachweise und Anmerkungen. [Dodatki. Źródła i komentarze].

Rec. : V. Polcuch, Gib nicht auf, versuch es weiter! Drei neue Bände der “Polnischen Bibliothek”, “Die Welt” 1989 nr z 28 stycznia. C. Bőhler – Irrfahrer durch viele Länder; Saarlandischer Rundfunk ,  audycja nadana 26 lutego 1989.

• Przedmowa, w: T. Terlecki: Krytyka personalistyczna. Egzystencjalizm chrześcijański, „Biblioteka ‘Więzi’” tom 58, Społeczny Instytut Wydawniczy ZNAK, 1988, s. 5-19.

Prezentacja postaci i dorobku czołowego twórcy emigracyjnego piśmiennictwa. Nawiązania do wstępu K. D. znajdują się w art.  zamieszczonym w czołowych pismach emigracyjnych: ELLA, Eseje filozoficzne Terleckiego, „Środa Literacka” (dodatek do londyńskiego „Dziennika Polskiego” z 19 października 1988) oraz w nowojorskim „Nowym Dzienniku” z 3 listopada 1988.

• Istota i struktura krytyki literackiej, w: Problemy teorii literatury. Seria 3. Prace z lat 1975-1984, wybrał H. Markiewicz, Wrocław…1988, „Ossolineum” Wydawnictwo PAN, s. 485-500.

Przedruk rozprawy teoretycznoliterackiej w antologii prezentującej trwałe osiągnięcia polskiej nauki o literaturze.

• Tak będzie, w: Na skrzyżowaniu Azji i Europy. Wiersze polskie 1980-1984, II rozszerzone, oprac. S. Stelmachowa, Wrocław 1988 Oficyna Wydawnicza im. Grzegorza Przemyka, s. 88.

Wiersz w antologii poetyckiej wydanej poza cenzurą.

• Dyskusja [głos w dyskusji], w: Dramat i teatr sakralny, red. I. Sławińska, W. Kaczmarek, W. Sulisz, M. B. Stykowa, Lublin 1988, Redakcja Wydawnictw KUL, s. 358-360.

Wypowiedź po referatach Wojciecha Kaczmarka, Jana Ciechowicza i Tadeusza Kudlińskiego na sesji naukowej zorganizowanej w KUL-u w dniach 2-5 maja 1983 r. Tom był zbiorem referatów i zapisem dyskusji. Wygłoszony podczas sesji referat K. Dybciaka o dramatach Karola Wojtyły nie został złożony do druku w tym tomie.

********

• Dał nam przykład Afganistan, że zwyciężać mamy! [podpisane K.D.], w: „Gazeta. Pismo Członków ‘Solidarności’” (Lublin) 1988 nr 1 („20 stycznia 88”).

Art. o potrzebie zróżnicowania ruchu „Solidarności” i odważniejszych działań w sytuacji „dezorganizacji sowieckiego systemu”, szczególnie wojskowej klęski w Afganistanie.

• Działalność Instytutu Literackiego: „Eutopa” 1988 nr 3.

Tekst referatu z sesji IBL PAN z października 1981 r. opublikowany w czasopiśmie drugoobiegowym z Torunia.

• Doktorat honorowy dla Karola Dedeciusa, w: „Spotkania. Niezależne Pismo Katolików” (Lublin) 1988 nr 35.

Tekst o przyznaniu honorowego doktoratu KUL oraz sylwetka laureata w czasopiśmie drugiego obiegu.

• Niezłomny [samotnik] z Madrytu, w: ibidem.

Sylwetka Józefa Łobodowskiego z okazji jubileuszu 80-lecia urodzin znakomitego pisarza. Redakcja dopisała w tytule słowo „samotnik”.

• Pozytywy i negatywy „Encyklopedii Katolickiej” z punktu widzenia publicysty-humanisty, w: „Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego” rok XXXI, Lublin 1988, nr 4(124).

Fragmenty referatu wygłoszonego na konferencji zorganizowanej Lublinie przez Międzywydziałowy Zakład Leksykograficzny KUL, analizujące i oceniające trzy pierwsze tomy Encyklopedii katolickiej KUL, w zeszycie kwartalnika, który ukazał się (z powodów cenzuralno-finansowych) w 1992 roku.

• Śmiech to nie grzech, w: „Więź” 1988 nr 7-8, s. 241-258.

Esej o twórczości ks. Jana Twardowskiego. Przedruk w tomie Trudne spotkanie…, zob. poz. 421.

• Widzieć jasno to, co pisane nocą, w: „Tygodnik Powszechny” 1988 nr 18, s. 6.

Sprawozdanie z sesji naukowej – pierwszej w Polsce – poświęconej G. Herlingowi-Grudzińskiemu zorganizowanej przez Koło Naukowe Polonistów (studentów KUL-u), którego opiekunem naukowym był K. Dybciak

1989

• Opracowanie tomu: K. Wójtowicz – Droga do Emaus. Wiersze wybrane, Katowice 1989, wyd. Księgarnia Św. Wojciecha, oprac. graficzne E. Inglot, s. 210.

Wybór i układ utworów oraz teksty komentujące. Wiersze ułożone w 7 działach zatytułowanych: „Słowo-język-poezja”, „Zapisy z drogi”, „Na ołtarzu ziemi”, „O Bogu, bycie i dziejach”, „Z drżeniem piję wieczność”, „Modlitwy karnawałowe”, „Dialogi z Biblią”.

• Współczesny esej filozoficzno-religijny, w: ‘Żeby nie ustała wiara’. Katolicki Uniwersytet Lubelski przed wizytą Ojca Świętego Jana Pawła II, seria Rozprawy Wydziału Teologiczno-Kanonicznego 87, red. ks. J. Homerski, ks. J. Kondziela, ks. J. Krukowski, Z. J. Zdybicka USJK, J. Ziółek, Lublin Towarzystwo Naukowe KUL, s. 575-588.

Szkic o polskim eseju po II wojnie światowej w zbiorowym tomie zawierającym teksty napisane i wydrukowane z okazji pielgrzymki do Ojczyzny Jana Pawła II w czerwcu 1987 roku. 9 czerwca Ojciec Święty odwiedził KUL , którego był profesorem.

• Wstęp, O autorze i Nota edytorska, w: Kazimierz Wójtowicz: Droga   do Emaus. Wiersze wybrane, s.5-19 i 199-202; zob. poz. 221.

Esej wprowadzający oraz końcowe uwagi redaktorskie w poetyckim tomie czołowego prozaika i poety-kapłana ks. Kazimierza Wójtowicza, zmartwychwstańca.

********

• Ankieta o literaturze emigracyjnej, „Życie Warszawy” 1989 nr 221.

Wypowiedź o emigracyjnym piśmiennictwie w nowej sytuacji politycznej i kulturalnej kraju, zwłaszcza o nieznajomości tej części polskiej literatury.

• Drugi, prawdziwy debiut Miłosza, w: „Odra” (Wrocław) 1989 nr 9, s. 38-41.

Szkic o początkach międzywojennej poezji Czesława Miłosza.

• Łobodowski powraca, w: „Ład” (Warszawa) 1989 nr 7 s.13.

Artykuł o Józefie Łobodowskim tworzącym w Madrycie, niedawno zmarłym i nie znanym w kraju.

• Nie tylko z prostoty i ufności, w: „Kultura i Życie” 1989 nr 3 s.3 (dodatek do „Życia Warszawy” z dnia 3 lutego).

List do redakcji o recepcji krytycznoliterackiej upraszczającej poezję ks. Jana Twardowskiego.

• O Bogu humoru i fantazji, w: „W drodze” (Poznań) 1989 nr 5 s. 91-94.

Rec. : ks. K. Wójtowicz, Wypisy nie tylko pogodne, Wrocław 1987, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, s. 56.

• Ocalanie wartości w dziele Zbigniewa Herberta, w: „Akcent. Literatura i Sztuka. Kwartalnik” (Lublin), 1989 nr 2, s. 16-27.

Esej o aksjologicznej problematyce w poezji Herberta.

• Poetycka droga do Emaus, w: „Nowe Życie” (Wrocław) 1989 nr 7 s.14-15.

Art. o liryce ks. Kazimierza Wójtowicza zamieszczony w nowym wówczas piśmie Archidiecezji we Wrocławiu.

• Polska poza Polską, w: „Tygodnik Solidarność” (Warszawa) 1989 nr 3 s.8

Syntetyczny szkic poświęcony dorobkowi niepodległościowej emigracji po 1939 roku we wznowionym – pod redakcją Tadeusza Mazowieckiego – centralnym tygodniku NSZZ „Solidarność”.

• Rewolucja czy wybór większej wolności? Antropologiczno-społeczne podstawy ‘Brata naszego Boga’, w: „Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II, 1989 nr 2-3, s. 43-52.

Rozprawa o filozoficznych i politycznych znaczeniach najważniejszego dramatu Jana Pawła II.

• O bieżącym życiu kulturalnym w Polsce, sierpień 1989, Sekcja Polska Radia Wolna Europa .

Rozmowa z red. Piotrem Załuskim przeprowadzona w monachijskim studiu RWE nadana kilkakrotnie w bloku audycji kulturalnych. [Zapis w archiwum dźwiękowym RWE].

• O emigracji i emigracyjnej literaturze widzianej z kraju, Radio Wolna Europa (Monachium) 13 sierpnia 1989.

Wywiad przeprowadzony w studiu monachijskim przez red. Piotra Załuskiego i nadany kilkakrotnie w audycji literackiej RWE

 

1990

• Panorama literatury na obczyźnie. [Zarys popularny], Kraków 1990, Oficyna Literacka, s. 159. Indeks nazwisk opracowała K. Dybciak. Wydawca samowolnie skreślił autorski podtytuł i dopisał swój błędny „Opracowanie przeznaczone dla uczniów szkół średnich”.

Zawartość: Wstęp [pierwodruk w „Kulturze Niezależnej…” 1985 nr 11-12, zob. poz. 192]. – Afryka Północna – Ameryka Łacińska (poza Argentyną i Brazylią) – Argentyna – Australia i Oceania – Azja Zachodnia (poza Palestyną) – Brazylia – Europa-małe skupiska – Francja – Hiszpania – Kanada – Niemcy – Palestyna – Rumunia, Siedmiogród, Węgry – Szwajcaria – USA – Wilka Brytania – Włochy – ZSRR – Indeks nazwisk – Nota o autorze.

Recenzje: W [Wojciech Cesarski] – Uczmy się o emigrantach, „Gazeta Wyborcza” 1991 nr 17; (list wyjaśniający K. Dybciaka i odpowiedź W. Cesarskiego O kulturze emigracyjnej „G.W.” nr 26). jagon [ Jan Gondowicz] – Czytać, „Gazeta Świąteczna” (dodatek „Gazety Wyborczej”) 1991 nr 245. R. Habielski – O literaturze polskiej na obczyźnie, „Ex libris” ( dodatek do „Czasu Krakowskiego” i „Życia Warszawy”) nr 7, maj 1991. A. Łukowska – Nowy podręcznik, „Tygodnik Współczesny” (Lublin) 1981 nr 34. L.  Szaruga – Pisanie o emigracji, „Kultura” (Paryż) 1991 nr 5. P. Szewc – Emigracja w panoramie, „Życie Warszawy” 1991 nr 85. M. Strzyżewski – Uwagi na marginesie ‘Panoramy literatury na obczyźnie’, „Twórczość” 1991 nr 7. A. Nils Uggla – rec. bez tytułu w periodyku „Multiethnica. Meddelande fran Centrum for multietnisk forskning vid Upssala universitet” (Uppsala, Szwecja) 1991 nr 8. K. Witkowska – Nauczyciel polonista ciągle czeka, “Polonistyka. .Miesięcznik MEN” 1992 nr 7-8. T.  Wojnicki – Polskie pióra poza krajem, “Tydzień Polski” (dodatek do „Dziennika Polskiego” w Londynie) 1991 nr 26. J. Zieliński – Marek Hłasko w Ziemi Świętej, „Tygodnik Literacki” (Warszawa) 1991 nr 6…(Polemiki: K. Dybciaka w nr 7 i 15, odpowiedź J. Zielińskiego w nr 9, tekst B. L. Deptuły Kwestia nie-homerycka w nr 11 „T.L.”). M.  Zieliński – Seppuku, „Nowe Książki” 1991 nr 8.

Listy do redakcji: J. Garliński, „Kultura” 1991 nr 7-8 i nr 11, odpowiedź K. Dybciaka w 1992 nr 1-2. Z. Jagodziński, R. Wasiak – Temat dla Mrożka (dział „Nasza skrzynka”) „Tydzień Polski” nr z 1 maja 1993, polemika K. Dybciaka (dział „Nasza skrzynka”) „Tydzień Polski” nr 37 i S. Kossowskiej – Coraz więcej Mrożka, „Kultura” 1993 nr 6.

• Dzieje i dorobek Instytutu Literackiego, w: ‘Zostało tylko słowo…’ Wybór tekstów o ‘Kulturze’ paryskiej i jej twórcach, Lublin 1990, Wydawnictwo FIS (Fundusz Inicjatyw Społecznych), s.3-20.

Rec.: M. Ciesielska – ‘Zostało tylko słowo…’,
”Tygodnik Solidarność” nr 24. J. Zieliński – Więcej niż słowo, „Gazeta Wyborcza” nr 13.

Rozprawa w zbiorowym tomie, jednym z pierwszych w kraju o paryskim Instytucie Literackim; pozostałe teksty napisali: W.A. Zbyszewski, K. Jeleński, J. Giedroyc (wywiad z 1975 roku dla „Aneksu”), W. Karpiński, Z. Hertz, C. Miłosz, K. Pomian, Z. Byrski.

• Emigracja w sosie nowomowy, „Tygodnik Literacki” (Warszawa) 1990 nr 3 s.17.

Krytyczne omówienie publikacji marksistowskiego badacza Mariana Stępnia dezinformujących krajowych czytelników o literaturze emigracyjnej.

• Historyczna klęska i szukanie równowagi, „Ethos…” 1990 nr 1-2.

Rozprawa o poezji Kazimierza Wierzyńskiego z okresu II wojny światowej.

• Kto się boi ludojada?, „Czas Krakowski” 1990 nr 92.

Wrażenia z pobytu w Rosji z cyklu tekstów Pierestrojki – powiastki o przebudowie.

• Lato w Rosji ‘90, „Czas Krakowski” 1990 nr 87.

Wrażenia i refleksje po pobycie w Moskwie i Leningradzie.

• Miejsce gdzie więcej widać, „Odra” 1990 nr 7-8 .

Rec. : Ludzie Lasek, oprac. i wstępem opatrzył T. Mazowiecki, Kraków 1988, Wyd. Znak, s. 603.

• Powracająca z zagranicy. Z doc. dr hab. Krzysztofem Dybciakiem, wykładowcą KUL, krytykiem i badaczem literatury, poetą, rozmawia Adam W. Kulik, „Nowe Relacje” (Lublin) 1990 nr 9.

Wywiad o dorobku kulturalnym współczesnej emigracji polskiej i problemach recepcji w kraju.

• Pół wieku na obczyźnie, „Tygodnik Solidarność” 1990 nr 9. Przedruk: „Związkowiec-Alliancer” 1990 nr 23.

Art. podsumowujący twórczość literacką poza krajem od roku 1939.

• Wielkie żarcie, „Tygodnik Literacki” 1990 nr 2.

Art. o anomaliach odbioru emigracyjnej literatury po 1989 roku.

• Wielkość i… zmierzch emigracyjnej literatury?, „Tygodnik Solidarność” 1990 nr 22. Przedruk: „Głos Polski” (Toronto) 1990 nr 26.

Szkic o aktualnej sytuacji i perspektywach pisarstwa na obczyźnie po odzyskaniu niepodległości.

• Audycje o literaturze emigracyjnej (rozmowy z K. D. i Zbigniewem Jarosińskim prowadzone przez red. E. Marcinkowską): o poezji 10 maja, o prozie – 17 maja, o prozie niefabularnej – 24 maja, Polskie Radio, czwartki godzina 17.10

 

1991

• Karol Wojtyła a literatura, Tarnów 1991, Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej BIBLOS, s. 167.

Zawartość: Wstęp – Źródła i sąsiedztwa – Poeta – Dramaturg – Kalendarium [opracowała K.  Dybciak] – Zakończenie – Indeks nazwisk.

Recenzje: W. Bugaj – Literacki portret papieża, „Dziennik Lubelski” 1992 nr 152. A. Czyż – Pisarz i papież: „słowo dojrzewa w gest”, „Ethos…” 1992 nr 4; przedruk pod tytułem „Żywioł światła” – twórczość Wojtyły w: tegoż, Władza marzeń. Studia o wyobraźni i tekstach, Bydgoszcz 1997, Wydawnictwo Uczelniane WSP w Bydgoszczy. R. Łużny – Pożyteczna książka, „Religioni et Litteris. Pismo teologiczno-kulturalne” (Tarnów) 1992 nr 1. R. Łużny – …., „Ruch Literacki” 1992 nr 5. W. Natanson – Istota tego pisarstwa, „Nowe Książki” 1992 nr 12.J. Okoń – …, „Ruch Literacki” 1992 nr 3. W. Piechota – O dorobku literackim przyszłego papieża, „Polonistyka” 1992 nr 7-8. A. Sulikowski – Karol Wojtyła a literatura (dział „Orientacje”), „W Drodze” 1994 nr 7 oraz  Radio Wolna Europa, audycja 28 listopada 1993. Sew – Karol Wojtyła a literatura, „Słowo Powszechne” 1991 nr 259. J. Sikora – Karol Wojtyła a literatura, „Pracownia. Pismo Literackie” (Ostrołęka) 1992 nr 9. K. Witkowska – Nauczyciel polonista ciągle czeka, „Polonistyka” 1992 nr 7-8. E. Zdanowicz – Takiej powściągliwości nie lubię, „Powściągliwość i Praca” 1993 nr 2.

• Wierzyński – Wybór poezji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, seria „Biblioteka Narodowa” I 275, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991, s. LXX + 552, wybór, opracowanie tekstu, wstęp, komentarze wspólnie z Katarzyną Dybciak.

Zawartość: Wstęp I. Wiadomości biograficzne II. Okres międzywojenny: Zabawa i poezja – Podróże w czasie i przestrzeni; III. Druga wielka wojna IV. Twórczość powojenna: Nadzieja i gra z losem – Propozycja neohumanizmu- Miejsce w historii literatury – Nota edytorska – Bibliografia – Wybór poezji – Alfabetyczny wykaz wierszy.

Recenzje: S. Burkot – Kazimierz Wierzyński „Wybór poezji”, „Ruch Literacki” 1992 nr 3.

• Zredagowanie 1. zeszytu „Literatura Polska” XXXIX-XL tomu (1991-1992) „Roczników Humanistycznych” Towarzystwo Naukowe KUL, [druk ukończono w maju 1993], s.181. Zbiorowy tom poświęcony różnorodnym aspektom literatury emigracyjnej. Autorzy zbioru (w kolejności publikacji): Rozprawy – N. Taylor [Terlecka], J. Borowski, A. Bielak, P. Berłowski, H. Fokciński i K. Dybciak [rozmowa], E. Trybuchowicz, P. Kądziela, K, Wierzyński [listy], K. Dybciak, A. Lichoń i M. B. Stykowa.

********

• Emigracja w szkole specjalnej, „Tygodnik Literacki” 1991 nr 7. Polemika z art. Jana Zielińskiego dotycząca uchodźczej literatury współczesnej .
• Karol Wojtyła jako pisarz, „Kultura i Życie (dodatek do „Życia Warszawy”) 1991 nr 11.

Art. o literackiej twórczości Jana Pawła II opublikowany tuż przed jego pielgrzymką do Polski.

• Leksykon, to brzmi (zbyt) dumnie, „Tygodnik Literacki” 1991 nr 1-2.

Bardzo krytyczna recenzja popularnonaukowego słownika pisarzy emigracyjnych pióra Jana Zielińskiego (pod pseudonimem Jan Kowalski) ambitnie zatytułowanego Leksykon polskiej literatury emigracyjnej, Lublin 1989, Fundusz Inicjatyw Społecznych, s. 167.

• Literackie związki Karola Wojtyły, „Tygodnik Solidarność” 1991 nr 24.

Art. o pisarstwie autora odbywającego w tym czasie pielgrzymkę po Polsce.

• Literatura polska w Kanadzie, „Głos Polski” (Toronto) 1991 nr 37.

Dotyczy pisarzy emigracyjnych związanych z Kanadą: M. Wańkowicz, D.I. Bieńkowska, Z. Bohdanowiczowa, W. Iwaniuk, R. Malczewski, F. Śmieja.

 

• Pamięć, doświadczenie i wolność (Polska literatura  emigracyjna na tle powojennej literatury powszechnej), „Kultura i Życie” ( dodatek do „Życia Warszawy”) 1991 nr 7 . Przedruk: „Głos Polski” (Toronto) 1991 nr 50/51.

Art. na podstawie referatu wygłoszonego na pierwszej wspólnej konferencji pisarzy emigracyjnych i krajowych, która odbyła się w warszawskim Domu Literatury. Próba określenia uniwersalnych wartości polskiego piśmiennictwa na obczyźnie od II wojny światowej.

• Pisarstwo eleganckie, „Tydzień Polski” (dział korespondencji „Nasza skrzynka”) 1991 nr 37.

Wyjaśnienie nieporozumień dotyczących zakresu i charakteru książki K. D. Panorama literatury na obczyźnie, Kraków 1990 (zob. poz. 244).

• „Robótka licho i niemoralnie wykonana”, „Tygodnik Literacki” 1991 nr 15.

Tekst krytykujący sposoby postępowania i styl polemik Jana Zielińskiego. Tytuł jest cytatem z tekstu Jacka Trznadla również piętnującego metody J.Z.

• Teatralny debiut Karola Wojtyły, „Dekada Literacka” 1991 nr 27.

Szkic o początkach dramaturgicznej i aktorskiej kariery późniejszego papieża,

• Wileńskie spotkania, „Więź” 1991 nr 10.

Eseistyczny reportaż o współczesnej Wileńszczyźnie w numerze miesięcznika poświęconym zagadnieniom relacji polsko-litewskich.

• Niezłomny z Madrytu, Polskie Radio Program III, 10 marca. Audycja o wybitnym pisarzu mieszkającym emigracyjnym Józefie Łobodowskim.

 

1992

• Chrześcijaństwo a literatura, w: Słownik literatury polskiej XX wieku, pod red. A. Brodzka, M. Puchalska, M. Semczuk, A. Sobolewska, E. Szary-Matywiecka, seria „Vademecum Polonisty” red. J. Sławiński, „Ossolineum”, Wrocław… 1992, s.115-122.

Chronologicznie skonstruowana synteza związków zachodzących między XX-wieczną literaturą polską a chrześcijaństwem (głównie katolicyzmem) na wielu poziomach: ideowym, gatunkowym, instytucjonalnym. We wstępnej części rozważania teoretyczne.

• Gombrowicz – pasja i forma, w: „Metafizyczne” w literaturze współczesnej. Materiały z II Tygodnia Polonistów, pod red. A. Koss, Redakcja Wydawnictw KUL, 1992 s. 123-136.

Szkic o religijno-metafizycznej zawartości dzieł autora Kosmosu.

• Posłowie, w: „Być poetą”. Antologia poezji dla maturzystów, oprac. J. Wójcik, Wyd. Silva Rerum, Gorzów Wielkopolski, s.285-291.

Esej przedstawiający najważniejsze zjawiska współczesnej liryki polskiej.

********

• Literatura a religia; „Polonistyka. Czasopismo dla Nauczycieli”, 1992 nr 7-8.

Popularnonaukowy szkic o relacjach zachodzących między literaturą piękną a różnymi poziomami rzeczywistości religijnej w monograficznym numerze czasopisma adresowanego do nauczycieli i studentów filologii. Inni autorzy szkiców o tej tematyce: M. Jasińska-Wojtkowska, M. Maciejewski, J. Miodek, G. Leszczyński.

• Najpierw czytać, potem pisać; „Dekada Literacka” 1992 nr 2.

Art. o technice i etyce dyskusji prasowych.

• Nie można współczesnej literatury zostawić w spokoju; „Arka. Literatura-Historia-Polityka”, 1992 nr 41.

Rec.: A. Sulikowski, „Nie można świata zostawić w spokoju” O twórczości Jana Józefa Szczepańskiego, Lublin 1992, Wyd. Towarzystwa Naukowego KUL, seria „Literatura Współczesna – Pisarze i Problemy”, s. 349.

• Solidna książka o solidnym pisarstwie; „Nowy Świat” 1992 nr 210.

Zmieniona i krótsza wersja recenzji książki A. Sulikowskiego o Janie Józefie Szczepańskim „Nie trzeba świata…” zamieszczona w dzienniku wychodzącym w Warszawie.

• [głos w dyskusji]; w: Między Polską a światem. Kultura emigracyjna po 1939 roku, M. Fik, Warszawa 1992, Wydawnictwo KRĄG, s.34-37.

Fragment dyskusji na sesji zorganizowanej przez Instytut Sztuki PAN w dniach 3-5 września 1991. Polemika z niedokładnym i koniunkturalnym sposobem pisania o emigracji zaprezentowanym w referacie Edwarda Balcerzana.

1993

• Proza polska w kręgu religijnych inspiracji, redakcja [wspólnie z M. Jasińską-Wojtkowską], seria „Religijne Tradycje Literatury Polskiej” pod red. S. Sawickiego, KUL Zakład Badań nad Literaturą Religijną. Lublin Wyd. Towarzystwa Naukowego KUL 1993, s. 423.

Zbiorowy tom poświęcony prozie polskiej od średniowiecza po współczesność, powstał w ramach prac naukowych problemu węzłowego 11.1 Polska kultura narodowa, jej tendencje rozwojowe i percepcja. Autorami studiów byli M. Adamczyk, M. Korolko, J. Starnawski, K. Stawecka,  Z. Sudolski, S. Fita, L. Eustachiewicz,  M. Czermińska, A. Stoff, K. Dybciak, A. Sulikowski, M. Ołdakowska-Kuflowa, A. Karcz, T. Soldenhoff, E. Wiegandt.

 

• Od katolickiej beletrystyki do eseju religijno-filozoficznego; w: Proza polska w kręgu religijnych inspiracji, op. cit. (zob. poz. 278), s. 291-306.

Rozprawa prezentująca przemiany nurtu religijnego w prozie polskiej XX wieku – zanik tzw. literatury katolickiej i wzrost znaczenia form prozy niefabularnej.

• Ziemie łotewskie w polskiej literaturze i historiografii XX wieku, w: Polacy na Łotwie, Lublin 1993, Redakcja Wydawnictw KUL, s. 348, opr. E. Walewander, s.75-102.

Referat wygłoszony podczas międzynarodowej konferencji zorganizowanej 18-20 maja 1992 roku  w Instytucie Badań nad Polonią i Duszpasterstwem Polonijnym KUL.

 

                                         ******

 

• Ankieta oraz – Ankieta – Komentarze. Stulecie kinematografii; „Kwartalnik Filmowy. Pracownia Historii i Teorii Filmu Instytutu Sztuki PAN” 1993 nr 4.

Wypowiedź w ankiecie zatytułowanej przez redakcję „Stulecie kinematografii – 20 najlepszych”. Celem było wskazanie 20 arcydzieł sztuki filmowej, 20 najwybitniejszych twórców filmowych świata oraz 10 najwybitniejszych filmów polskich. Inni uczestnicy: J. Hen, J. Łomnicki, J. Płażewski, J. Sztwiertnia, A. Werner, J. Zaorski

• Emigracyjna kinematografia czy niemieccy twórcy filmowi na emigracji?; „Kwartalnik Filmowy. Pracownia Historii i Teorii Filmu Instytutu Sztuki PAN” 1993 nr 2.

Rozprawa o istocie i wyznacznikach kinematografii emigracyjnej na przykładzie działalności filmowców-uciekinierów z krajów  niemieckojęzycznych po 1933 roku.

• Jan Paweł II w literaturze (wspólnie z Katarzyną Dybciak); „Kronika Rzymska” 1993 nr 97 październik-grudzień.

Artykuł w czasopiśmie wydawanym w Rzymie przez Fundację Jana Pawła II o dorobku literackim Papieża; kontynuacja książki Karol Wojtyła a literatura.

• List do redakcji; w: „Kultura” [Paryż] 1993 nr 1-2.

Odpowiedź na napastliwy list Józefa Garlińskiego, prezesa Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, rozżalonego z powodu nie napisania o nim w książce Panorama literatury na obczyźnie (zob. poz.   244).

 

• Literatura III Rzeczypospolitej [tytuł zmieniony przez redakcję, autorski: A jednak przełom]; „Plus-Minus” (dodatek do „Rzeczpospolitej”) 1993 nr 21 z 12-13 czerwca.

Szkic wskazujący przełomowe zjawiska w literaturze polskiej po 1989 roku, szczególnie w przestrzeni recepcyjnej.

 

• Nad Bałtykiem – po komunizmie; „Arka…” 1993 nr 47.

Esej, z elementami reportażowymi, o sytuacji narodów nadbałtyckich po odzyskaniu niepodległości, na tle historycznym.

 

• Niepodległość – Jan Paweł II – literatura; „Głos Katolicki” (Łomża) 1993 nr 2.

Art. o zagadnieniach narodowych w kontekście pisarstwa Ojca Świętego.

 

• O cenzorach, policjantach myśli i szpiegach; „Plus-Minus” (dodatek do „Rzeczpospolitej”) 1993 nr 25 z 10-11 lipca.

 

Art. o nowych publikacjach analizujących system represji, zwłaszcza szpiegostwo i donosicielstwo, m. in. o książce Janusza Węgiełka „Pochwała szpiega”

 

• O religii i polskości na Łotwie; „Głos Katolicki” (Łomża) nr 3.

Art. o problemach dawnej i współczesnej (niepodległej) Łotwy.

 

• Pierwsza monografia twórczości Herlinga-Grudzińskiego;; „Roczniki Humanistyczne. Literatura Polska”, 1993, tom XXXIX-XL (1991/1992), z.1.

Rec. : R. K. Przybylski,  Być i pisać. O prozie Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Poznań 1991, Wyd. a5, s. 148.

 

• Polska placówka kulturalno-naukowa w Rzymie (z Hieronimem Fokcińskim SJ, dyrektorem Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych w Rzymie, rozmawia Krzysztof Dybciak); „Roczniki Humanistyczne. Literatura Polska”, 1993, tom XXXIX-XL (1991/1992), z.1.

Wywiad z historykiem mieszkającym w Rzymie o życiu intelektualnym na obczyźnie.

 

• Proza o najdalszych kresach; „Kresy. Kwartalnik Literacki” 1993 nr 15.

Szkic o utworach poświęconych ziemiom należącym obecnie do Łotwy, m. in. o wspomnieniach Kazimiery Iłłakowiczówny, Bolesława Limanowskiego i zapomnianej książeczce reportażowej Marii Dąbrowskiej.

 

• Słownik – nie bibliografia i nie o wszystkim; „Przegląd Literacki” 1993 nr 2.

 

Felieton o zadaniach badawczych związanych z poznawaniem współczesnej emigracji i wyjaśniający nieporozumienia związane z pracą nad powstającym Leksykonem kultury polskiej poza krajem od roku 1939.

 

• Tworzyć przestrzeń wartościowego odbioru literatury; „Kresy. Kwartalnik Literacki” 1993 nr 15.

Przedruk: Poza słowem. Antologia wierszy 1976-2006, oprac. T. Dąbrowski, Gdańsk 2006, wyd. słowo/obraz terytoria, s. 534-536.

Wypowiedź o przemianach kultury literackiej w III RP.

 

• Wobec nowego sąsiada; „Arka…” 1993 nr 44-45.

 

Szkic o reakcjach Polaków na powstanie nowego państwa, Łotwy, w dwudziestoleciu międzywojennym .

 

• Zwycięstwa i kłopoty Bałtów; „Plus-Minus” (dodatek do „Rzeczpospolitej”) z 10-12 kwietnia 1993.

Art. o pierwszych latach istnienia państw nadbałtyckich: Estonii, Litwy i Łotwy; redakcja zmieniła tytuł autora Duże zwycięstwa małych narodów.

 

• Brown: Od doktora Caligari do Bournemouth: niemieccy artyści w brytyjskim filmie (przekład); „Kwartalnik Filmowy…” 1993 nr 2.

Tłumaczenie rozprawy brytyjskiego filmologa o wpływie – na angielską kinematografię – niemieckojęzycznych emigrantów po 1933 roku, zamieszczonej w zbiorowym tomie Kunst im Exil in Grossbritann 1933-1945, Berlin 1986, s. 231-236.

 

1994

• Jan Paweł II w polskiej kulturze artystycznej; „Arka…” 1994 nr 4(52).

Szkic prezentujący dzieła rożnych dziedzin sztuki poświęconych Ojcu Świętemu i ogólne wnioski o przemianach recepcji jego działalności, w monograficznym zeszycie krakowskiego dwumiesięcznika o Janie Pawle II. Inni autorzy, to m. in. kard. F. Macharski, ks. S. Nagy, A. Waśko, P. Nitecki, bp H. Tomasik, E. Polak-Pałkiewicz,, A. Nowak, A. Dudek.

• List do redakcji; „Odra” 1994 nr 6.

Polemika ze szwajcarskim slawistą Germanem Ritzem nie rozumiejącym skomplikowania aktualnej sytuacji w Polsce, zwłaszcza z obraźliwą charakterystyką Jana Polkowskiego.

• Nie tylko słomiany ogień. Wymierne i trwałe skutki pontyfikatu Jana Pawła II; „Magazyn. Słowo Dziennik Katolicki. Cotygodniowy dodatek do wydania niedzielnego” 1994 nr 11.

Art. o dorobku JP II w 15-lecie pontyfikatu.

• Pochwała cywilizacji; „Polonistyka. Miesięcznik MEN” 1994 nr 2.

Rec. :J.  Węgiełek,  Pochwała szpiega. Esej o cynizmie, Przasnysz 1993, Wydawnictwo Mazowieckie, s. 153..

• Polski Rzym rośnie; „Przegląd Akademicki” 1994 nr 6.

Art. o polskich instytucjach istniejących w Rzymie, głównie pod patronatem Watykanu.

• Wiek emigracji; „Notes Wydawniczy” (Warszawa) 1994 nr 4

. Wypowiedź o znaczeniu emigracji w powszechnej historii XX wieku, w dziale „Warto Wydać”, w którym uczeni różnych dyscyplin proponowali wydanie w Polsce wartościowych dzieł z danego zakresu.

• Zapomniana książka i podróż Dąbrowskiej; „Kresy…” 1994 nr 1(17. Omówienie reportażowej książki Marii Dąbrowskiej U północnych sąsiadów, Warszawa 1929 [właśc.. 1928] o Łotwie, Estonii i Finlandii.
• Zbrodniczy utopiści i faustowscy policjanci. Kambodża czerwonych Khmerów i NRD jako skrajne modele totalitaryzmu; „Arka…” 1994 nr 2(50).

Naukowy esej o sposobach sprawowania władzy w dwu państwach komunistycznych: ekstremalnie krwawym w Azji oraz miękkim (głównie opartym na donosicielstwie) w Środkowej Europie.

• Zmęczenie Woroszylskiego; „Więź” 1994 nr 5 (odpowiedź także w 5 nr).

List do redakcji krytycznie odnoszący się do politycznych wypowiedzi Wiktora Woroszylskiego.

• Z dyskusji; „Arka…” 1994 nr 4(52).

Wypowiedź w dyskusji „Nauczanie Jana Pawła II i Polska po 1989 roku”, pozostali dyskutanci, to (kolejność zapisu wystąpień). M. Zięba, R. Dyoniziak, M. Rostworowski, S. Markowski, W.P. Szymański, F. Adamski.

• Biermann – Żadnych nazwisk (przekład); „Dodatek Literacki” (do „Czasu Krakowskiego”)  nr z 4-5 czerwca.

Tłumaczenie tekstu legendarnego barda i opozycjonisty z NRD Wolfa Biermanna o doświadczeniu lektury dokumentacji STASI, zgromadzonej w tzw. Archiwum Joachima Gaucka.

• Gauck – Labirynt Bezpieki (przekład); „Arka…” 1994 nr 2(50). Tłumaczenie szkicu opozycyjnego pastora z NRD (późniejszego prezydenta Niemiec) – wówczas dyrektora niemieckiego instytutu do spraw dokumentacji i lustracji – o zasobach archiwalnych służb bezpieczeństwa w komunistycznych Niemczech.
• Audycja o współczesnej literaturze polskiej na obczyźnie; Polskie Radio, Program IV (dla zagranicy), 13 czerwca, g. 23.00.

 

1995

• Smakosz życia, więc antykomunista; w: ”Wiadomości” i okolice. Szkice i wspomnienia, red. M. A. Supruniuk, seria „Archiwum ‘Wiadomości’. Źródła do Dziejów Emigracji Polskiej po 1939 Roku” pod red. S. Kossowskiej i M. A. Supruniuka, Toruń 1995 Wyd. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 107-112.

Portret Mieczysława Grydzewskiego w okresie kiedy był redaktorem londyńskich  „Wiadomości”.

• Czas złudzeń, „Plus-Minus” (dodatek do „Rzeczpospolitej”) z 4-5 lutego 1995. Art. o dezinformacji rosyjskiej i naiwności Zachodu, adekwatnie wyraża tytuł autora (zmieniony przez redakcję) Dlaczego Sowieci postąpili logicznie rozwiązując Związek Sowiecki?
• Jeszcze o „wielkim outsiderze XX wieku”; „Odra” 1995 nr 9.

. Wprowadzenie do przekładu fragmentów dzienników Ernsta Jűngera.

• List do redakcji; „Gazeta Łukowska” nr 3/4.

Korespondencja w sprawie konieczności zmian nazw ulic i osiedli motywowanej zbrodniczością komunizmu.

• Na ścieżkach Orzeszkowej i Piłsudskiego, „Kresy. Dodatek Redagowany przy Udziale Federacji Organizacji Kresowych” (dodatek do „Słowa. Dziennika katolickiego”) 1995 nr 205 (82).

Art. o tradycji i współczesności uzdrowiska Druskienniki i okolicy.

• Od polityki do polonistyki; „Plus-Minus” (dodatek do „Rzeczpospolitej”) 1995 nr 42.

Esej o pozytywnej polityczności polonistyki, Polonii amerykańskiej itp.

• Panorama Kresów; „Plus-Minus” (dod. Do „Rzeczpospolitej”) z dnia 2-3 września 1995 nr 35.

Rec.: B. Hadaczek, Kresy w literaturze polskiej XX wieku. Szkice, Szczecin 1993, wyd. Ottonianum, s. 221 oraz tenże Antologia polskiej literatury kresowej XX wieku, Szczecin 1995, wyd. Ottonianum, s. 548.

• Redaktor Grydz; „Plus-Minus” (dod. do „Rzeczpospolitej”) 1995 nr 12.

Portret Mieczysława Grydzewskiego z położeniem akcentu na mało znany dorobek pisarski; co miał sygnalizować, zmieniony przez redakcję, tytuł Nie tylko najlepszy redaktor.

• Reymont; „ARCANA. Dwumiesięcznik. Kultura-Historia-Polityka” 1995 nr 5.

Wiersz stanowiący poetycki portret wielkiego pisarza.

• Świadek epoki; „Plus-Minus” (dod. do „Rzeczpospolitej”) 1995 nr 14.

Art. o wyjątkowości pisarstwa Ernsta Jüngera.

• Ulubiony pisarz bezdomnych ludzi; „ARCANA…” 1995 nr 5.

Wiersz – poetycki komentarz twórczości Stefana Żeromskiego.

• Upadek nie tylko obyczajów muzycznych; „Gazeta Polska” 1995 nr 23 .

Art. o nie tylko estetycznych  wartościach muzyki, nawiązujący do wcześniejszej publikacji w „GP” B.  Pocieja.

• Ernst Jünger – Z dzienników (przekład); „Odra” 1995 nr 9.

Tłumaczenie fragmentów dzienników wielkiego pisarza niemieckiego.

1996

• Refleksje o dwudziestowiecznej krytyce literackiej, w: Wiedza o literaturze i edukacja. Księga referatów Zjazdu Polonistów Warszawa 1995, red. T. Michałowskiej, Z. Golińskiego, Z. Jarosińskiego, Warszawa1996, Wyd. Instytutu Badań Literackich PAN, s. 478-488.

Tekst wystąpienia na sesji Zjazdu Polonistów poświęconej krytyce literackiej, głównie o postulatach badawczych i edytorskich.

****

• Awantura w Wilnie; „Plus-Minus” (dod. do „Rzeczpospolitej”) 1996 nr 3.

Artykuł o Wilnie, Józefie Mackiewiczu i świeżo wydanej w londyńskim wydawnictwie Kontra Wileńskiej powieści kryminalnej Felicji Romanowskiej (pseudonim W.  Charkiewicza, J. Mackiewicza, S. Mackiewicza, J. Wyszomirskiego), wstępem i przypisami opatrzył edycję W. Lewandowski. Zapomniana powieść drukowana w odcinkach w wileńskim „Słowie” w 1933 roku i w tymże roku wydana książkowo.

• Bogactwo i rozpiętość polskiej myśli oraz student z gitarą.

Rozmowa z Bożeną Rafalską, „Gazeta Lwowska” 1996 nr 18/19.

Wywiad z redaktorką prasy i radia lwowskiego o rozmaitych obszarach polskości.

• Czesław Miłosz w poszukiwaniu utraconej ojczyzny, „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 1996 nr 2.

Naukowy esej o problematyce światopoglądowej, zwłaszcza historycznej i narodowej, w twórczości Czesława Miłosza.

• Czesława Miłosza kłopoty z ojczyzną, „Periphery. Journal of Polish Affairs” (Orchard Lake, Mi, USA) 1996 nr 1/2.

Szkic (w dziale „Illuminations”) o samoświadomości pisarza ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień narodowych.

• „Czerep rubaszny” czy „złota czaszka”?; „Tygodnik Solidarność” 1996 nr 23. Rec.: A. Waśko, Romantyczny sarmatyzm. Tradycja szlachecka w literaturze polskiej lat 1831-1863, Kraków 1995, Wyd. ARCANA, s.214.

 

• Kim był Walerian Charkiewicz; „Plus-Minus” (dod. do „Rzeczpospolitej”) 1996 nr 5.

 

Nota informująca, kim był W. Charkiewicz (1890-1950) wileński literat, publicysta, działacz społeczny, w czasie II wojny świat. deportowany do Kazachstanu, potem w II Korpusie i na emigracji w Rymie i Londynie.

 

• List do redakcji „Plus-Minus” (dod. do „Rzeczpospolitej”) 1996 nr 5.

 

Dotyczy nieporozumień związanych z art. Awantura w Wilnie.

 

• Młody Miłosz – prozaik bliski personalizmowi; „Więź” 1996 nr 6

. Naukowy esej interpretujący rozproszone (wówczas) przedwojenne teksty prozą Czesława Miłosza, który miał być wstępem do zebranych pism C. M. sprzed II wojny światowej – edycji przygotowywanej od 1981 roku dla Wydawnictwa Towarzystwa Naukowego KUL, niewydanej tam z powodów niezależnych od Edytorów.

Przedruk: Trudne spotkania…, Kraków 2005, zob. poz. 436.

 

• Nagroda daje do myślenia; „Tygodnik Solidarność” 1996 nr 43 .

 

Felieton po przyznaniu literackiej Nagrody Nobla Wisławie Szymborskiej.

 

• Niełatwo zostać świętym. Rozmowa z H. Fokcińskim; „Plus-Minus” (dod. do „Rzeczpospolitej”) nr z 23-24 listopada 1996.

Wywiad o procesach beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych z jezuitą prof. Hieronimem Fokcińskim, członkiem watykańskich instytucji zajmujących się tymi sprawami.

 

• O błogosławionych i świętych nie tylko z Podlasia. Rozmowa z Hieronimem Fokcińskim, „Nowe Echo Podlasia” (Siedlce) nr 45.

Dialog z mieszkającym w Rzymie jezuitą  (pracującym w watykańskich komisjach) o procesach beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych Polaków.

 

• Pionier sowietologii; „Plus-Minus” (dod. do „Rzeczpospolitej”) 1996 nr 16.

Przypomnienie zapomnianej książki Jana Parandowskiego Bolszewizm i bolszewicy w Rosji, Lwów [1920], wyd. Altenberg, s. 159; wyd. 2. Londyn 1996 Wyd. Puls. Redakcja zmieniła tytuł autora O początkach sowietologii i polonistycznych dłubaczach.

 

• Porównanie emigracji niemieckojęzycznej i polskiej po 1933 i 1939 roku; „Przegląd Polonijny. Kwartalnik” rok XXII z. 1, Komitet Badań Polonii PAN, „Ossolineum”

. Rozprawa zestawiająca dzieje, geografię i dorobek wielkich emigracji dwudziestowiecznych, wcześniej wygłoszona jako referat na konferencji w Paradyżu (29 czerwca-1 lipca 1995) zorganizowanej przez Fundację R. Guardiniego (Berlin) oraz Kluby Inteligencji Katolickiej w Poznaniu i Wrocławiu. Wersja niemiecka zob. poz. 402.

 

• Sztuka bycia wolnym człowiekiem; „Tygodnik Solidarność” 1996 nr 23.

 

Miniportret Andrzeja Bobkowskiego, którego dzieła zaczęto wtedy wydawać z opóźnieniem w kraju.

 

• Uczona rozprawa o zakazanym owocu; „Znak. Miesięcznik” 1996 nr 5.

Rec. : W. Kunicki, Rewolucja i regres. Radykalizm wczesnej twórczości Ernsta Jűngera, Wrocław 1995, Acta Universitatis Wratislaviensis, No 1643, seria „Germanica Wratislaviensis” t. CIX, s. 170.

 

• W przyrodzie wszystko ginie (nadtytuł: Szukanie wspólnego języka); „Plus-Minus” (dod. do „Rzeczpospolitej”) 1996 nr 14.

Esej o aforystyce muzykologa i pisarza Krzysztofa Bilicy ocenianej jako najlepsza w pol. literaturze od czasu Stanisława Jerzego Leca.

 

• Wydawniczy rekord świata; „Tygodnik Solidarność” 1996 nr 12.

Art. o dorobku paryskiego ośrodka wydawniczego Ojców Pallotynów, od 1966 roku wydawnictwo Editions du Dialogue (np. seria „Znaki Czasu”), w którym wydrukowano  kilkanaście milionów egzemplarzy książek, co było prawdopodobnie największym osiągnięciem edytorskim emigracji  w skali globalnej.

 

• Zaczynamy poznawać światową literaturę; „Tygodnik Solidarność” 1996 nr 36 .

Rec.: Pisarze niemieckojęzyczni XX wieku. Leksykon encyklopedyczny PWN, pod red. M. Zybury, Warszawa-Wrocław 1995, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 427.

• Komunikat o pracach nad słownikiem emigracyjnej kultury (wspólnie z Z. Kudelskim), „Kultura” (Paryż) 1996 nr 3.

 

• Książki najlepsze; cykl telewizyjnych mikrorecenzji nadawanych w 1. Programie TVP (m. in. o Szkicach piórkiem Bobkowskiego, Wyobraźni pod nadzorem Prokopa, zbiorowym tomie Czytanie Herberta).

 

• O „Szkicach piórkiem” Bobkowskiego; audycja „Goniec Kulturalny” TVP program 1., 24 maja.

 

• Wolnościowe i religijne wartości współczesnej literatury; Radio Maryja (Toruń) audycja 2 czerwca, godz. 17.00-18.00 oraz 21.20-24.00.

 

1997

• Zredagowanie księgi pamiątkowej dedykowanej „Pani Profesor Marii Jasińskiej-Wojtkowskiej w 70. rocznicę urodzin, Przyjaciele, Koledzy, Uczniowie”, opublikowanej jako zeszyt 1. „Literatura Polska” „Roczników Humanistycznych” TN KUL , tom XLV (1997), s. 350.
• Jan Paweł II. Dzieła – A. Twórczość literacka i teatralna; w: Encyklopedia Katolicka tom 7., s. 846-847, Towarzystwo Naukowe KUL.

Hasło (właściwie literacka i teatralna część wieloautorskiego hasła) o pisarstwie Jana Pawła II.

• Krytycznoliteracka działalność pisarzy (Na przykładzie dyskusji o twórczości Sienkiewicza prowadzonych po II wojnie światowej); w: „Roczniki Humanistyczne. Literatura Polska” 1997 tom XLV, z. 1 (podtytuł: „Księga pamiątkowa ku czci Pani Profesor Marii Jasińskiej-Wojtkowskiej”), s. 23-35.

Rozprawa o krytyce literackiej pisarzy na wybranym przykładzie z wnioskami teoretycznymi.

*****

• Czekanie na głos ciszy, „ARCANA. Dwumiesięcznik” 1997 nr 3.

Utwór liryczny.

• List do redakcji, zatytułowany przez redaktorów Outstanding Students, Modest Professors, and Anachronistic Structures; „Periphery. Journal of Polish Affairs” vol.3, 1997 nr 1/2.

Dwugłos (z Tadeuszem Witkowskim) na temat studiów polonistycznych za granicą, głównie w Stanach Zjednoczonych.

• O poemacie Karola Wojtyły “Myśląc Ojczyzna”, “Ethos. Kwartalnik…”1997 nr 2/3.

Rozprawa głównie o problematyce narodowej i patriotyzmie w poezji Wojtyły.

• Poeta mocy ducha, „Nasza Polska” (tygodnik, Warszawa) 1997 nr z 1. października.

Art. o aksjologii Herberta; zmieniono tytuł autora Zbigniew Herbert.

• Ziemie Ukrainy w twórczości Kazimierza Wierzyńskiego, „Gazeta Lwowska” 1997 nr 21.

Fragmenty referatu wygłoszonego 25 października w Drohobyczu na sesji „Pisarze Drohobycza” zorganizowanej przez Stowarzyszenie Pisarzy Polskich oraz Instytut Pedagogiczny w Drohobyczu.

1998

• Zredagowanie tomu Henryk Szkice o twórczości, życiu i recepcji, Siedlce 1998, Wyższa Szkoła Rolniczo-Pedagogiczna w Siedlcach (obecnie Uniwersytet Techniczno-Humanistyczny), seria „Podlaskie Studia Polonistyczne” tom 1., s. 143.

Autorzy książki (w kolejności teksów wydrukowanych): K. Świegocki, Z. Lisowski, A. Chojnacki, B. Mańkowska, W. Wójcik, S. Wrzosek, K. Dybciak.

• Miłosz o Mickiewiczu, w: Adam Mickiewicz i kultura światowa [część tytułu po białorusku]. Materiały Międzynarodowej Konferencji Naukowej 12-17 maja 1997 Grodno-Nowogródek, Grodno 1998, Wyd. Uniwersytetu w Grodnie.

Rozprawa o poglądach Czesława Miłosza, zawartych w jego pismach dyskursywnych, dotyczących autora Pana Tadeusza.

 

• Posłowie. Afterword, w: Karol Wojtyła Poems, Kraków 1998, Wydawnictwo Literackie, s. 280-303.

Esej wprowadzający, szczególnie niepolskich czytelników, w literacką twórczość Wojtyły.

• Uniwersalne wartości współczesnej literatury polskiej, w: księga jubileuszowa („Prace ofiarowane Profesorowi Stefanowi Sawickiemu”) w formie zeszytu „Literatura Polska” XLVI tomu „Roczników Humanistycznych”, Towarzystwo Naukowe KUL, red. P. Chlebowski, J. Fert, s. 613-622.

 

• Współcześni pisarze o Sienkiewiczu, w: Henryk Sienkiewicz. Szkice o twórczości…”, zob. poz. 355.

 

Rozprawa o tak zwanej krytyce autorskiej polskich autorów piszących po II wojnie światowej o autorze Trylogii.

 

******

 

• Elegia na odejście Zbigniewa Herberta; „Polska. Miesięcznik” 1998 nr 1, Polska Agencja Informacyjna.

Refleksje po śmierci wielkiego pisarza w nowopowstałym czasopiśmie PAI.

• Nadal „my wszyscy z Niego”? Inspiracje mickiewiczowskie we współczesnym piśmiennictwie polskim; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 1998 nr 6.

Esej o obecności postaci i dzieła Mickiewicza w twórczości współczesnych pisarzy, np. J. M. Rymkiewicza.

• Rekolekcje ze Szczepańskim, „Więź” 1998 nr 11.

Rec. : J.J. Szczepański, Wszyscy szukamy. Eseje, Warszawa 1998, Biblioteka „Więzi”, s. 108.

 

• Systemy komunikacji literackiej wielkich literatur emigracyjnych, „Teksty Drugie…”, miesięcznik Instytutu Badań Literackich PAN, 1998 nr 3.

Rozprawa teoretyczna o specyfice istnienia i funkcjonowania literatur na obczyźnie, na przykładzie piśmiennictwa w językach niemieckim, polskim i rosyjskim.

• Bez tytułu w działach wspomnień po śmierci Zbigniewa Herberta [nadtytuł: Pożegnanie Zbigniewa Herberta], „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 1998 nr 4 i „Tygodnik Solidarność” 1998 nr 31.

 

1999

• Miłosz o Mickiewiczu, w: Adam Mickiewicz geniusz – profesja. Materiały z konferencji poświęconej 200. rocznicy urodzin Adama Mickiewicza, Siedlce 1999, Instytut Filologii Polskiej Wyższa Szkoła Rolniczo-Pedagogiczna, s. 45-55.
• Semantyka ojczyzny i narodu w poezji Karola Wojtyły, w: Droga w trzecie tysiąclecie, red. J. Prokop, Częstochowa 1999, Wyd. Wyższej Szkoły Języków Obcych i Ekonomii w Częstochowie „Educator”, s. 27-38.

Szkic o problematyce narodowej (szczególnie polskiej) w literackich utworach przyszłego papieża.

• Świadek stulecia, w: Ernst Jünger w publicystyce i literaturze polskiej lat 1930-1998, tom 2. Antologia tekstów, red. W. Kunicki i K. Polechoński, Wrocław 1999, Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 162-165.

Tekst o istocie i wartości dzieła Jűngera napisany z okazji setnej rocznicy urodzin wielkiego pisarza niemieckiego.

• Tematy kresowe w XX-wiecznej literaturze polskiej, w: Europa nieprowincjonalna. Non-provincial Europe. Przemiany na ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej (Białoruś, Litwa, Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze III Rzeczypospolitej) w latach 1772-1999, red. K. Jasiewicz, Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Wydawnicza RYTM, Polonia Aid Foudation Trust, Warszawa, s. 162-167.
• Wstęp, w: Poezja i egzystencja. O twórczości poetyckiej Kazimierza Świegockiego. Studia – szkice – interpretacje, red. S. Szczęsny, Siedlce 1999, Wyd. Akademii Podlaskiej, 1999, 5-8.

Wypowiedź wprowadzająca do tomu studiów poświęconych dorobkowi poety, polonisty i filozofa, wówczas wykładowcy Akademii Podlaskiej. Inni autorzy książki w kolejności drukowania ich tekstów: Z. Skibiński, B. Urbankowski, A. Łojka, Z. Andres, M. Gogacz, S. Czerniak, M. Klecel, J. Gardzińska, T. Kostkiewiczowa, A. Sulikowski, H. Pustkowski. Recenzje: A. Legeżyńska, Wiersze jak perły?, „Polonistyka” 2000 nr 9; J. Ślósarska – b.t. „Pamiętnik Literacki” 2002 z. 2.

• W poszukiwaniu istoty i utraconych wartości, w: Poznawanie Herberta 2, red. A. Franaszek, Kraków 1999, Wydawnictwo Literackie, s. 130-146.

Esej z tomu Gry i katastrofy przedrukowany w antologii gromadzącej najlepsze prace o twórczości Zbigniewa Herberta.

****

• After the Death of Zbigniew Herbert; „Periphery. Journal…”, 1999 volume 4/5.

Refleksje i wspomnienie po śmierci Herberta dla polsko-amerykańskiego czasopisma wydawanego w Orchard Lake.

• Emigracja odegrała dużą rolę w zachowaniu kultury, „Gazeta Lwowska” nr 15.

Wypowiedź w bloku materiałów pod tytułem Z wypowiedzi gości uroczystości w Krzemieńcu z okazji uczestnictwa w 1. „Spotkaniu pisarzy polskich i ukraińskich” w Krzemieńcu 4-6 września 1999 roku.

• Literatura okrojona; „Życie” (dział „Forum”) 1999 nr 296.

Polemika z niby-syntezą Przemysława Czaplińskiego i Piotra Śliwińskiego Literatura polska 1976-1998. Przewodnik po prozie i poezji, wydaną w 1999  roku w Krakowie w Wydawnictwie Literackim. Zmieniony przez redakcję tytuł Poprawny politycznie i niepoprawny naukowo przewodnik literacki.

• Uwikłany w przeszłość i przyszłość. W 30. rocznicę śmierci Kazimierza Wierzyńskiego, „Polska. Miesięcznik” (Warszawa) 1999 nr 3, Polska Agencja Informacyjna.

Znaczenie dzieła Wierzyńskiego z perspektywy dziesięcioleci.

2000

• Zredagowanie (ze Zdzisławem Kudelskim) 1. tomu zbiorowej publikacji Leksykon kultury polskiej poza krajem od roku 1939, Lublin 2000, Towarzystwo Naukowe KUL, Prace Wydziału Historyczno-Filologicznego 74, s. 568+ilustracje. Słownik był efektem paroletnich prac finansowanych przez Komitet Badań Naukowych PAN w ramach projektu badawczego kierowanego przez K. Dybciaka. Kierownicy działów (poza redaktorami tomu): ks. R. Dzwonkowski, I. Grzesiuk-Olszewska, T. Kaczyński, T. Rutkowska, D. Ratajczakowa, K. A. Wysiński.
• Hasła „Centre du Dialogue”, „Editions du Dialogue”, „Gawlina Józef”, „Jan Paweł II (Karol Wojtyła)”, „Pallotyński Ośrodek w Paryżu”, „Sadzik Józef” w Leksykonie kultury polskiej poza krajem…”, ibidem, strony 59-60, 109-110, 121-122, 158-161, 304-306, 385-386.
• Hasła „Brat naszego Boga” [K. Wojtyły], „Kultura”, „Libertas”, w: Literatura polska XX wielu. Przewodnik encyklopedyczny A-O, red. A. Hutnikiewicz i A. Lam, Warszawa 2000, Wyd. Naukowe PWN, , s. 58-59, 339-340, 362.
• Hasła „Poezje i dramaty [K. Wojtyły]”, „Przed sklepem jubilera. Medytacja…[K.Wojtyły]”, „Traktat poetycki [C. Miłosza]”, „Wojtyła Karol” w Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny P-Z, red. A. Hutnikiewicz i A. Lam, Warszawa 2000, Wyd. Naukowe PWN, s. 42-43, 74, 233, 306-307.
• Wstęp, w: Ludwika Amber – Wiersze wybrane, Warszawa 2000, PIW, s. 5-17.

Szkic wprowadzający krajowego czytelnika w poezję emigracyjnej poetki z Australii.

• Wstęp, w: J. Wratny, Powoli zamyka się koło…, Rzeszów 2000, Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Biblioteka „Frazy”, s. 5-10. Wprowadzający komentarz do tomiku poetyckiego wybitnego prawnika prof. dr Jerzego Wratnego.
• Wstęp, w: K. Polechoński, Żywot człowieka uzbrojonego. Biografia, twórczość i legenda literacka Sergiusza Piaseckiego, Warszawa-Wrocław 2000, Naukowe PWN, s. 7-12.

Szkic wprowadzający do pierwszej naukowej monografii Sergiusza Piaseckiego pióra młodego polonisty i germanisty z Wrocławia.

• Literatura wraca z wygnania; „Życie” (dział „Forum”) 2000 nr z 11 maja. Art. o krajowej recepcji piśmiennictwa emigracyjnego.
• Narody Europy Środkowej, „Życie” (dział „Forum”) 2000 nr 262.

Tekst o sytuacji kulturalnej i politycznej narodów naszego regionu.

• Racjonalizacja ułomności, „Nowożytny Postygodnik” (dodatek do „Nowego Państwa”) 2000 nr 8.

Polemiczny tekst w dodatku redagowanym przez Krzysztofa Koehlera i Wojciecha Wencla.

• Rozbity horyzont? – Literatura polska po 1989 roku (próba bilansu); „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2000 nr 6.

Wypowiedź w ankiecie bilansującej dorobek literacki minionego dziesięciolecia.

• Szukanie równowagi; „Życie” (dodatek „Forum”) 2000 nr 245.

Artykuł o jubileuszu Tymona Terleckiego z okazji 95. rocznicy urodzin.

• „Zobaczyć piękno, zmartwychwstać”, „Życie” (dział „Forum”) 2000 nr 115 z 18 maja.

Artykuł o tzw. poezji kapłańskiej.

2001

• Wybór tekstów i układ – Elementarz Jana Pawła II dla wierzącego, wątpiącego i szukającego, Kraków 2001, Wydawnictwo Literackie, s. 315. Wydanie francuskojęzyczne, zob. poz. 421.

Antologia najlepszych literacko wypowiedzi Ojca Świętego skomponowana w ten sposób, aby przypominała klasyczne dzieła chrześcijańskiego piśmiennictwa, takie jak Wyznania św. Augustyna i Myśli Pascala. W ciągu dziesięciu następnych lat nakład książki osiągnął ok. 70 tys. egzemplarzy w Polsce i ponad. 30 tys. w krajach języka francuskiego. Drugi tom tej antologii zob. poz. 437.

Materiał ułożony następująco: „Stworzenie, ojczyzny i narody, Polska,”; „Rodzina, wychowanie, o dzieciach i do dzieci”, ; „Młodzież i jej kształcenie”; „Twórczość, piękno, sztuka” ; „Wiara, nadzieja, świadectwa”; „Kościół, bycie kapłanem i papieżem”; „Zło, cierpienie, choroba; „Śmierć, Krzyż, życie wieczne”; „Prawda, wolność, mądrość a nauka”; „Historia i współczesna cywilizacja”; „Zbawiciel i Jego Matka”; K. Dybciak: „Posłowie”, „Nota edytorska”, „Bibliografia”, „Szczegółowa lokalizacja cytatów”.

• Posłowie, Nota edytorska, bibliografia; w: Jan Paweł II, Elementarz…, ibidem, s. 281-288. Wyjaśnienie zasad wyboru i układu antologii papieskich tekstów oraz określenie charakteru książki.
• Wstęp; w: K. Guzowski, Poemat, Lublin 2000, Wyd. Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium”, s. 7-9.

Wprowadzenie do wierszy ks. Guzowskiego, filozofa, poety, wykładowcy KUL, znawcy personalizmu (m. in. w komitecie redakcyjnym międzynarodowego Leksykonu personalistów XX wieku wydawanego w Uniwersytecie w Padwie).

** ****

• Katolicka Europa Środkowa czy strefa postkomunistyczna?; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2001 nr 3.

Naukowy esej o kulturowej i politycznej istocie Środkowej Europy – dawniej i na przełomie stuleci.

• Klerk na przełomie tysiącleci, Życie” (dział „Forum”) 2001 nr 161.

Art. o ostatnich książkach Jana Prokopa; zmieniony tytuł autora O romansach pisarzy z ideologiami.

• O Elementarzu Jana Pawła II z profesorem Krzysztofem Dybciakiem rozmawia Krzysztof Lisowski; „Niedziela. Tygodnik Katolicki” 2001 nr 19 A. Rozmowa znanego poety i redaktora Wydawnictwa Literackiego o świeżo wydanej antologii myśli Papieża.
• Oświadczenie [współautor]; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2001 nr 5.
• Po zgiełku uspokojenie; „Życie” (dod. „Forum”) 2001 nr z 15 marca.

Artykuł omawiający dyskusje prasowe i nowe publikacje o Zbigniewie Herbercie.

• Radykalny personalista wśród barbarzyńców, klerków i diabłów; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2001 nr 4.

Rozprawa o krytyce i eseistyce Jana Prokopa z okazji jego 70. urodzin.

• Raport z oblężonej cywilizacji; „Nowe Państwo” (cykl „Dzieła Wieczne”) 2001 nr 43-44.

Esej o twórczości Zbigniewa Herberta.

• Teoria literatury wymaga obiektywizmu i dokładności; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2001 nr 4.

Polemika z dezinformującą „syntezą” dorobku powojennej teorii literatury w Polsce pióra Ryszarda Nycza.

• Wyka jeszcze ciekawszy, „Życie” (dod. „Życie z Książkami”) 2001 nr 39.

Art. o personalistycznym charakterze przedwojennej krytyki Wyki w świetle nowych publikacji jego tekstów; zmieniony tytuł autora Trochę inny Kazimierz Wyka.

2002

• Zredagowanie (wspólnie ze Stanisławem Szczęsnym) tomu Cierpienie w literaturze polskiej, Siedlce 2002, Wyd. Akademii Podlaskiej w Siedlcach (obecnie Uniwersytet Techniczno-Humanistyczny), s. 235 + ilustracje.

Tom poprzedzony dedykacją: „Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II Pisarzowi i Uczonemu – dziękując za wizytę w Siedlcach i na Podlasiu w czerwcu 1999 roku ze słowami szacunku i głęboką wdzięcznością, ofiarują Autorzy i Redaktorzy”. Książka składała się głównie z poprawionych referatów wygłoszonych podczas konferencji zorganizowanej przez Katedrę Historii Literatury (kierownik K. Dybciak) IFP siedleckiej Akademii Podlaskiej (obecnie Uniwersytet Techniczno-Humanistyczny) w dniach 31 maja-2 czerwca 1999 roku w związku z pielgrzymką JP II do Polski ( w tym na Podlasie).  Autorzy tekstów w kolejności (chronologicznej) układu książki: M. Korolko, T. Kostkiewiczowa, K. Świegocki, M. Burta, S. Wrzosek, A. Fitas, T. Chlewiński, S. J. Żurek, M. Dzień, D. Dobrowolska, Z, Lisowski, A. Sulikowski, Z. Gajda, K. Targosz, S. Szczęsny, B. Stelingowska; ponadto powitalne przemówienie bpa H. Tomasika i listy z życzeniami dla uczestników konferencji od bpa S. Dziwisza, abpa J. Życińskiego i prezesa PAI  J. Musiała.

Recenzje: R. Magryś – (nie)tylko przez pryzmat kultury i historii, „Fraza…” 2003 nr 1-2.

• Zredagowanie książki Prymas Wyszyński a kultura katolicka, Warszawa 2000, Wyd. UKSW, s. 254. Tom 1. serii Biblioteka Polonistyczna UKSW, Kolegium Redakcyjne: B. Bobrowska, K. Dybciak (przewodniczący), K. Koehler (sekretarz), T, Kostkiewiczowa, E. Wolnicz-Pawłowska.

Tom zawierał materiały konferencji zorganizowanej przez Katedrę Literatury XX Wieku WNH UKSW (kierownik K. Dybciak) w dniach 3-4 października 2001 roku. Autorzy prac w kolejności druku: K. Dybciak, B. Dopart, B. Cywiński, A. Nowak, ks. W. Niewęgłowski, A. Sulikowski, ks. J. Sikora, ks. K. Guzowski, J. Prokop, P. Mitzner, J. Kopciński, K. Jarosińska, K. Dybciak.

• Die deutschsprachige und polnische Emigration im 20. Jahrhundert – ein Vergleich; “Orbis Linguarum” Vol. 19, Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego I NKJO w Legnicy; tom zawierający “prace ofiarowane Profesorowi Stefanowi H. Kaszyńskiemu w sześćdziesiątą rocznicę urodzin”.

Przekład rozprawy porównującej emigracje polską i niemieckojęzyczną, zob. poz. 337.

 

• Geokulturowa sytuacja Polski na przełomie stuleci; w: Co po nas zostanie?, Kraków Wyd. ARCANA, s. 183-193.

Wyjaśnienie nowego pojęcia i określanego nim zjawiska „geokultura”, a następnie charakterystyka miejsca aktualnie tworzonej polskiej kultury w duchowej przestrzeni współczesnego świata. Książka zbierała materiały kilku konferencji zorganizowanych przez niezależne środowiska w Krakowie w 2001 roku: „Granice wolności w sztuce”, „Granice wolności w mediach”, „Krakowski Kongres Kultury Polskiej”. Wśród autorów opublikowanych prac m. in. M. A. Krąpiec, A. Waśko, R. Legutko, bp A. Lepa, J. Sellin, Z. Wasserman, b. Prezydent RP na Uchodźstwie R. Kaczorowski, A. Besançon, J. Woźniakowski, ks. S. Nagy, K. Kąkolewski, J. Zelnik, S. Rodziński.

• Literatura i sztuka w „Encyklopedii Katolickiej KUL”, w: Leksykografia chrześcijańska na progu trzeciego tysiąclecia, B. Migut, Lublin, Towarzystwo Naukowe KUL i Międzywydziałowy Zakład Leksykograficzny KUL, seria „Źródła i Monografie” tom 226, s. 169-178.

Charakterystyka i ocena haseł z dziedziny literatury i innych sztuk w początkowych siedmiu tomach; tekst referatu wygłoszonego podczas konferencji zorganizowanej na KUL-u przez MZL i TN KUL w dniach 29-30 maja 2000 r. Wśród autorów tomu m. in. A. Heinz, G. Mathon, G. Rocca, J. Misiurek, A. Zuberbier, J. J. Jadacki, A. Weiss, J. Strzelczyk, P. Nitecki, S. Fita.

• Literatura polska końca XX wieku wobec nadrzędnych struktur kulturowych; w: Prymas Wyszyński a kultura katolicka, poz. 387, s. 231-249.

Rozprawa charakteryzująca i sytuująca polską literaturę w relacji do kultury Środkowej Europy, Zachodu i tworzącej się planetarnej cywilizacji.

• Słowo wstępne (razem ze S. Szczęsnym), w: Cierpienie w literaturze polskiej, poz.400, s. 7.
• Wstęp; w: Prymas Wyszyński a kultura katolicka, zob. poz.401, s. 7-8. Wyjaśnienie okoliczności zorganizowania konferencji i opublikowania zbiorowego tomu.
• Żal Pana Cogito-Podróżnika; w: J. Siedlecka, Pan od poezji. O Zbigniewie Herbercie, Warszawa 2002, Wyd. Prószyński i S-ka SA, s. 370-377.

Wspomnienia o Herbercie zapisane i lekko zmodyfikowane przez znakomitą biografkę.

 

                                                     ****

• Czy ludzie zdolni i pracowici są winni zła w historii?; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2002 nr 6.

Szkic polemizujący (m. in. z Ryszardem Kapuścińskim) ze zwolennikami teorii antyzachodnich.

• Krótka i nieco osobista historia poznawania emigracyjnej literatury; „Fraza. Poezja. Proza. Esej” 2002 nr 4, Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza” w Rzeszowie.

Szkic wspomnieniowy o krajowych badaniach literatury na obczyźnie.

• Nierówność nie jest niesprawiedliwością; „Rzeczpospolita” 2002 nr 125.

Art. o nierównym dorobku poszczególnych cywilizacji i przewagach Zachodu.

• Nie dla Koziołka Matołka; „Gazeta Polska” 2002 nr 3.

Rec.: T. Burek, Dziennik Kwarantanny, Kraków 2001, Wyd. ARCANA, s. 256. Zmieniono tytuł autora Coraz bardziej aktualna krytyka.

 

2003

• Hasła „Mirewicz Jerzy”, „Nowakowski Tadeusz”, „Parandowski Jan” w 7. tomie Encyklopedia PWN, Warszawa 2003, Wyd. Naukowe PWN, s. 68, 514-515, 359.
• Hasła „Personalistyczna krytyka”, „Religia a literatura” w 8. tomie „ Encyklopedia PWN, Warszawa 2003, Wyd. Naukowe PWN, s. 83-84, 403-407.
• List [do Wiesława Pawła Szymańskiego], w: W.P. Szymański, Ogród plewiony, Kraków 2003, Wyd. Księgarnia Akademicka, s. 272.
• Sprawiedliwa nierówność? Kulturowe odniesienia problemu różnic jakości życia we współczesnych społeczeństwach; w: Kapitalistyczna gospodarka rynkowa a tzw. sprawiedliwość społeczna, J. Winiecki, Warszawa 2003, Towarzystwo Ekonomistów Polskich, Zeszyt 7, s. 11-19.

Szkic na temat wyjaśnienia przyczyn różnic rozwoju ekonomicznego i ogólnocywilizacyjnego różnych społeczeństw – główną przyczyną różnice w hierarchii wartości i systemach kulturowych. Książeczka zwiera materiały konferencji zorganizowanej przez TEP w Warszawie 25 listopada 2002 r. Inni autorzy: J. Winiecki, J. Kochanowski, J. A. Majcherek, S. Małecki-Tepicht, B. Wyżnikiewicz.

• „Tryptyk rzymski” – nowa forma literacka; w: Wokół „Tryptyku rzymskiego” Jana Pawła II, A. M. Wierzbicki, Lublin 2003, Towarzystwo Naukowe KUL, Biblioteka „Ethosu” 7, s. 156-163.

Szkic o nowym utworze poetyckim JP II jako realizacji nowego podgatunku poematu.

• Karykatura czy obraz polskiej religijności?; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2003 nr 3-4.

Rec.: A. Mikołejko, Tradycja i nowe drogi wiary. Obrazy religijności polskiej w latach 1918-1939, Warszawa 2001, („wydano nakładem Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego”), s. 277.

• Liryka jest tajemnicą. Nadtytuł [redakcyjny]: Poezja Karola Wojtyły; „Rzeczpospolita” 2003 nr 55.

Artykuł w związku z publikacją nowego poematu  Jana Pawła II Tryptyk rzymski.

• Artykuł Dobrobyt zależy od kultury opublikowany w wielu gazetach w działach opracowanych przez Towarzystwo Ekonomistów Polskich.

 

2004

• Wybór, układ i posłowie: Jean Paul II – Mon livre de méditations. Pour ceux qui souffrent, qui doutent, qui esperant, Monaco, Editions du Rocher, przekład C.-H. du Bord i Ch. Jezewski, s. 285.

Francuskie wydanie Elementarza Jana Pawła II dla…(zob. poz. 388) osiągnęło nakład ponad 30 tys. egzemplarzy.

• Postface; w: ibidem, s. 253-255. Posłowie do antologii najlepszych literacko myśli i fragmentów Jana Pawła II.
• Bolesław Leśmian ou les eternels de parts vers les frontieres de l’existence; w: La poesie polonaise du vingtieme siecle xoix et visages, red. M. Delaperriere, Paryż, Institut D’Etudes Slaves, przełożyła M. Delaperriere, s. 139-149.

Rozprawa o filozoficznych aspektach poezji Leśmiana w zbiorowym tomie prezentującym polską literaturę czytelnikom francuskojęzycznym.

• Co znaczy katolickość Europa Środkowej?; w: Europa Środkowa: wspólnota czy zbiorowość?, red. R. Zenderowski, Instytut Politologii UKSW w Warszawie, Wrocław Zakład Narowy im. Ossolińskich, s. 17-28 i 175-176 (głos w dyskusji).

Tekst referatu wygłoszonego na konferencji zorganizowanej przez Instytut Politologii  UKSW 9 kwietnia 2003 roku w Warszawie. Inni autorzy to m. in. K. Czyżewski, I. Molnar, H. Juros, P. Mazurkiewicz, P. Szarota, H. Skorowski, M. Vašaryova.

• Emigracje; w: Wielka Encyklopedia Polski, tom I, Kraków 2004, Wyd. Ryszard Kluszczyński, s. 299-301.

Szkic przeglądowy o dziejach polskich ruchów emigracyjnych w największej wówczas encyklopedii poświęconej polskim sprawom.

• Kultura Środkowej Europy na przełomie wieków; w: Duchowość Europy Środkowej i Wschodniej w muzyce końca XX wieku, red. K. Droba, T. Malecka, K. Szwajgier, Kraków 2004, Akademia Muzyczna w Krakowie, s. 19-30.

Rozprawa o specyfice współczesnej kultury środkowoeuropejskiej z mapą „genialności muzycznej”. Zbiorowa książka dokumentująca międzynarodową sesję zorganizowaną w Krakowie przez Zakład Analizy i Interpretacji Muzyki AM w dniach 24-27 października 2000 roku. Zawiera teksty m. in. następujących autorów: G. Weigel, M. Tomaszewski, B. Pociej, K. Bilica, H. U. Duffek, L. Hakopian, R. Robinson., A. Chłopecki, E. Knapik, R. Augustyn, J. Łuciuk.

• Literatura [wspólnie z Andrzejem Waśką]; w Wielka Encyklopedia Polski, ibidem, s. 673-674.. Zwięzły zarys polskiej literatury – K.D. napisał część od połowy XIX wieku.

*********

• Camera obscura [inicjały k.d,]; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2004 nr 6. Satyryczny tekst o zasługujących na krytykę wystąpieniach publicznych.
• Egzorcyzmowanie poezją; „Ethos. Kwartalnik…” 2004 nr 1-2.

Recenzja zbiorów poetyckich ks. Jerzego Sikory.

• Komentuje Krzysztof Dybciak; „Tygodnik Solidarność” 2004 nr 9. Wypowiedź o kanonie polskiej literatury XX wieku na marginesie ankiety przeprowadzonej w wielu numerach „Tysola”.
• O kulturze i polityce nie tylko emigracyjnej; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2004 nr 3.

Rec.: T. Terlecki, Emigracja naszego czasu, red. N. Taylor-Terlecka i J. Święch, Lublin 2003, Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 345.

• O miłosierdzie dla pamiątek po św. Faustynie; „Plus-Minus” (dod. do „Rzeczpospolitej”) 2004 nr z 13-14 listopada i „Tygodnik Solidarność” 2004 nr z 29 października.

Dwie wersje interwencyjnego tekstu o braku troski dla miejsc i obiektów w Wilnie związanych z życiem  św. Faustyny Kowalskiej.

• Obrońca ethosu w literaturze; „Ethos. Kwartalnik…” 2004 nr 3-4.

Rec.: M. Urbanowski, Oczyszczenie. Szkice o literaturze polskiej XX wieku, Kraków 2002, Wyd. ARCANA, s. 352.

• Papież jest wciąż artystą. Rozmowa. Profesor Krzysztof Dybciak o twórczości literackiej Karola Wojtyły; „Księga Świętych. Magazyn Chrześcijański” 2004 nr 19, Edipresse Polska.
• Prorok nadrewolucji; „Nowe Państwo” 2004 nr 3.

List autora korygujący błędy druku w numerze 4. Tekst o eseistyce i publicystyce Tymona Terleckiego.

2005

• Trudne spotkanie. Literatura polska XX wieku wobec religii, Kraków 2005, Wyd. ARCANA, s. 320. Dedykacja: „Mojej żonie Katarzynie”.

Nominacja do Nagrody im. Józefa Mackiewicza: K. Masłoń – „Rzeczpospolita” 2006 nr 262; „Gazeta Wyborcza” 2006 nr 264; „Dziennik…” 2006 nr 173; noty agencji prasowych i audycje II programu PR i TVP „Kultura”.

Zawartość: Cz. I: Literatura a religia – Izolacja czy przenikanie? Typologia związków – Cztery strony sacrum w polskiej literaturze – Cz II: Głos wśród nocy [o Stanisławie Brzozowskim] – Drugi, prawdziwy debiut Miłosza – Historyczna klęska i szukanie ocalenia [o poezji Kazimierza Wierzyńskiego] – Forma i pasja [dot. Witolda Gombrowicza] – Poezja pełni istnienia [dot. liryki Czesława Miłosza] – Miłosz w poszukiwaniu utraconej ojczyzny – Powstańcza mironiada [Pamiętnik z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego] – Filozofia „małoznaczącości” [dot. Mirona Białoszewskiego] – Śmiech to nie grzech [o poezji Jana Twardowskiego] – Ocalanie wartości. Aksjologia i epistemologia w dziele Zbigniewa Herberta – Odkrywanie sacrum w labiryncie historii [o twórczości Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta] – Semantyka ojczyzny i narodu w poezji Karola Wojtyły – Jan Paweł II w polskiej kulturze artystycznej – Tryptyk rzymski-nowa forma literacka(i kilka uwag ogólnych o współczesnym poemacie) – Cz. III: „Istnienie jest śpiewem i rytmem”. Współczesny orficyzm – Od katolickiej beletrystyki do eseju religijno-filozoficznego – Wkład polskiego katolicyzmu w religijność XX wieku (na przykładzie wybranych zjawisk) – Zakończenie – Nota bibliograficzna – Indeks nazwisk.

Recenzje: T. Burek, P. Matywiecki, I. Smolka – audycja w II programie Polskiego Radia z cyklu „Tygodnik Literacki”, 15 kwietnia 2006. A. Kawalec – Na współczesność – okiem personalisty, „Ethos. Kwartalnik…” 2006 nr 1-2. W. Kudyba – To, co nie przemija, „Topos. Dwumiesięcznik Literacki” 2006 nr 6. S. Sawicki – O „trudnych spotkaniach”  Krzysztofa Dybciaka, „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2007 nr 4. J. Sikora – Literatura spotkała się z religią, „Więź” 2006 nr 11. J. Sochoń – Literatura w blasku religii, „Nowe Książki” 2007 nr 1. Noty: „Bestsellery w lutym” [stały dział], „Tygodnik Powszechny” 2006 nr 9. J.  Gizella – „Trudne spotkanie” z „gorzką prawdą”, czyli nominacje do Nagrody [Józefa] Mackiewicza, „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2006 nr 4-5.

• Wybór tekstów i układ – Nowy elementarz Jana Pawła II na trzecie milenium. Teksty z lat 2001-2005 wybrał i ułożył Krzysztof Dybciak, Kraków 2005, Wyd. Literackie, s. 261.

Drugi tom wyboru najlepszych literacko „złotych myśli i fragmentów” z dzieł JP II, skonstruowany po Jego śmierci. Tom pierwszy Elementarz Jana Pawła II…, zob. poz. 388, przekład francuski zob. poz. 421.

Wersja francuskojęzyczna (nieco zmieniona) Mon dernier livre de meditations, pour le troisieme millenaire, zob.poz. 466.

Zawartość: Ojczyzny, narody, Polska i Europa – Rodzice, wychowawcy, młode pokolenia – Kultura i globalna sieć komunikacji – Świadectwa wiary, nadziei i miłości – Wspólnoty chrześcijańskie – Duchowni, biskupi oraz Biskup Rzymu – Nauka a prawda i mądrość – Zło, cierpienie, śmierć i życie wieczne – O historii i współczesnej cywilizacji – Zbawiciel i Jego Matka – K. Dybciak-Posłowie, Nota edytorska – Wykaz skrótów do lokalizacji cytatów.

*******

• Posłowie oraz Nota edytorska; w: Nowy elementarz Jana Pawła II…, ibidem, s. 255-257.

Wyjaśnienie zasad wyboru i kompozycji antologii i krótka charakterystyka.

• Die Ostgebiets-Thematik in der polnischen Literatur des 20. Jahrhunderts; w: Polen und der Osten. Texte zu einem spannungsreichen Verhaltnis, red. A. Chwalba, Frankfurt am Main, wyd. Suhrkamp Verlag, seria “Polnische Bibliothek” Deutsches Polen-Institut w Darmstadt, tłum. Conrad, s. 357-366. Szkicowe omówienie nurtu literatury podejmującej tematykę wschodniego pogranicza Polski w XX wieku, w zbiorowym tomie zawierającym najwartościowsze (zdaniem edytorów) prace polskich autorów zajmujących się kresową problematyką.
• Historyczne znaczenie środkowoeuropejskich emigracji; w: Krainy utracone i pozyskane. Problem w literaturach Europy Środkowej, K. Krasuski, Katowice, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach” nr 2308, s. 34-51.

Rozprawa o wpływie XX-wiecznych emigracji z naszego regionu (łącznie z niemiecką) na powszechną historię nie tylko kultury. Autorami innych tekstów byli m. in. A. Fiut, J. Prokop, L. Szaruga, L. Neuger, T. Bujnicki,.

• Mądrość przypowieści; w: Andrzej Kijowski i krytycy. Antologia tekstów, W. Tomaszewska CR „przy współpracy K. Kijowskiej i T. Burka”, Warszawa, Wyd. UKSW, s. 267-278.

Szkic opublikowany najpierw w „Więzi” 1972 roku o Listopadowym wieczorze (zob. poz. 12), tym razem w zbiorowym tomie tekstów krytycznoliterackich o twórczości Kijowskiego. Inni autorzy to m. in. R. Zimand, W. Bolecki, T. Burek, A. Horubała, J. Błoński, J. Sławiński, J. Iwaszkiewicz, S. Lem, K. Wyka, J. Łukasiewicz, E. Bieńkowska.

• Im także podziękujmy; „Rzeczpospolita” 2005 nr z 18 kwietnia.

List w związku ze śmiercią Jana Pawła II sprzed kilku dni.

• Odpowiedź w ankiecie o najlepszych książkach III RP; „Ozon” 2005 nr z 17 listopada.
• Odkrywanie śladów sacrum w labiryncie historii; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2005 nr 1-2.

Porównawczy esej o historiozofii Zbigniewa Herberta i Czesława Miłosza.

• O duchowości we współczesnej literaturze i humanistyce; „Ethos. Kwartalnik…” 2005 nr 3-4.

Rec.: D. Heck, „Bez znaku, bez śladu, bez słowa”. W kręgu problemów duchowości we współczesnej literaturze polskiej, Wrocław, Wyd. Uniwersytety Wrocławskiego, Acta Universitatis Wratislaviensis No 2585. s. 259.

• Papież przełomu cywilizacji; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2005 nr 3. Szkic napisany po śmierci Jana Pawła II oceniający historyczne znaczenie jego pontyfikatu.

 

• Poetycka epopeja uchodźczej armii; „Fraza…” 2005 nr 1-2.

 

Rec.: J. Chłap-Nowakowa, Sybir, Bliski Wschód, Monte Cassino. Środowisko poetyckie 2. Korpusu i jego twórczość, Kraków 2004, Wyd. ARCANA, s. 634.

• Zbigniewa Herberta rozumienie religii; „Topos. Dwumiesięcznik Literacki” 2005 nr 1-2.

Esej o stanowisku religijnym autora Pana Cogito.

 

2006

• Aneks krytyczny; w: Poza słowa. Antologia wierszy 1976-2006, wstęp, wybór i red. T. Dąbrowski, Gdańsk, wyd. słowo/obraz terytoria, s. 534-536. Przedruk tekstu z 1993 roku o nowej sytuacji literatury po 1989 roku w antologii wierszy i wypowiedzi krytycznoliterackich.
• Autoportret duchowy Jana Pawła II; w: Chrześcijaństwo a kultura, R. Bartnicki i W. Kawecki, Warszawa 2006, Wyd. UKSW, Wydział Teologiczny UKSW i Komitet Teologiczny PAN, s. 233-244.

Rozprawa o prozie wspomnieniowo-eseistycznej Jana Pawła II. Zbiorowy tom zawierał głównie teksty referatów wygłoszonych 14 i 15 listopada 2006 roku podczas konferencji zorganizowanej przez Wydział Teologiczny UKSW pod patronatem J.  Glempa Prymasa Polski i K. M. Ujazdowskiego ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

• Papież epoki cywilizacyjnego przełomu w: Przestrzeń słowa. Twórczość literacka Karola Wojtyły-Jana Pawła II, red. J. Machniak i Z. Zarębianka, Kraków 2006, Wyd. św. Stanisława BM, Instytut Polonistyki UJ i Katedra Teologii Duchowości PAT w Krakowie, s. 431-437.

Szkic o wpływie na współczesną historię dzieła Jana Pawła II. Tekst dołączony do tomu zawierającego materiały konferencji, która odbyła się w Krakowie w listopadzie 2004 roku.

• Wypowiedzi przedstawicieli myśli humanistycznej; w: P. Strzelecki – Nowy romantyzm w twórczości kompozytorów polskich po 1975 roku, Kraków 2006, Wyd. Musica Jagiellonica, s. 493-499.

Rozmowa z autorem monografii o tradycji romantycznej we współczesnej kulturze.

• Cud trzech milionów książek. O twórczości literackiej Jana Pawła II z profesorem Krzysztofem Dybciakiem rozmawia Aleksandra Żuczkowska; „Dziennik. Polska. Świat. Europa” 2006 nr 185 (dodatek „Cuda Jana Pawła II” nr 10). Zapis rozmowy ( i dwie fotografie) głównie o niezwykłej w skali światowej recepcji literackich dzieł Ojca Świętego w Polsce.
• Pisarz głębszego podziemia i dalszej emigracji; „Topos. Dwumiesięcznik Literacki” 2006 nr 1-2.

Tekst o krytyczno- i historycznoliterackiej działalności Macieja Urbanowskiego, zwłaszcza jego monografii Człowiek z głębszego podziemia. Życie i twórczość Jana Emila Skiwskiego, Kraków 2003, Wyd. ARCANA, s.468.

• Poetycki Feniks z popiołu słonecznego. O twórczości Krzysztofa Jeżewskiego; „Fronda. Pismo Poświęcone” zima 2006.

Szkic o liryce i dorobku przekładowym pisarza mieszkającego w Paryżu.

• Emigranci ( z cyklu „Korzenie kultury”); TVP „Kultura” 25 listopada 2006, dyskusja o sytuacji emigracyjnej kultury prowadzona przez K. Janowską z udziałem K. Czernickiej-Suchanow i K. Iwasiów.

2007

• Odrodzenie kultury polskiej na wschodnim pograniczu; w: Przypadki krytyczne. Studia i szkice o krytyce, życiu oraz świadomości literackiej po roku 1918, D. Nowacki i K. Uniłowski, Katowice 2007, Wyd. FA-art., s. 167-181.

Rozprawa o rozwoju polskiej kultury na dawnych Kresach Rzeczpospolitej od II wojny światowej, zwłaszcza odrodzenie od końca lat 80. Tom dedykowany „Profesorowi Krzysztofowi Krasuskiemu w czterdziestolecie pracy dydaktycznej i naukowej (1968-2008)”; wśród autorów studiów: M. Urbanowski, T. Kłak, J. Miodek, S. Zabierowski, A. Sulikowski, P. Winczer, W. Głowala.

• Posłowie. Wielki ogród utworów zabawnych i budujących; w: K. Wójtowicz – Glosarium, czyli zbiór 1111 exemplów i 5555 sentencji, w cztery ciągi tematyczne ułożone, Kraków 2007, Wyd. ALLELUJA, s. 1227-1233.

Esej o istocie i gatunkowej specyfice księgi „niemającej sobie równej we współczesnym piśmiennictwie religijnym i literackim Polski” zbierającej w jednym woluminie dziesięć wcześniej opublikowanych książek i książeczek wybitnego poety i kaznodziei, zmartwychwstańca z Krakowa, a wcześniej z Wiednia.

• Indeks haseł; w: K. Wójtowicz, Glosarium…, op. cit., s. 1235-1246.

Zbiór haseł rzeczowych do 1111 małych utworów prozą ułożonych (przez K. D.) w następujący sposób: „Bóg i wiara”, „Świat i świętowanie”, „Człowiek i życie”, „Kościół i modlitwa”.

• Posłowie. Polska poza Polską; w: Papież Jan Paweł II do Polonii i Polaków za granicą 1979-2003. Przemówienia, listy, telegramy, red. ks. R. Dzwonkowski, Ząbki 2007, APOSTOLICUM. Wydawnictwo Księży Pallotynów, s. 429-444.

Rozprawa o kształtowaniu się od II wojny światowej globalnej wspólnoty polskich wychodźców i relacjach między emigracją a krajem i zewnętrznym światem.

• Jan Paweł II w oczach pisarzy; „Plus-Minus” (dod. „Rzeczpospolitej” 2007 nr 240) z 13-14 października.

Art. o sposobach przedstawiania Papieża przez polskich pisarzy.

• Literacka i teatralna twórczość Jana Pawła II w przestrzeni interpretacyjnej; „Ethos. Kwartalnik…” 2007 nr 1-2.

Rozprawa o recepcji literackiego dorobku Papieża w ostatnich kilkunastu latach, szczególnie o pojawiających się schematach odczytywania jego dzieł.

• Sztuka bycia sobą; „Więź” 2007 nr 10.

Rec.: A. Biernacki, Abeandry. Wybór not z „Twórczości”, Warszawa 2007, Biblioteka „Więzi” tom 203, s.341 (na 4. stronie okładki nota rekomendująca książkę pióra K.D.).

Tytuł skrócony przez redakcję, autorski: Sztuka bycia sobą, czyli opis obyczajów w nauce i literaturze za panowania komunistów i (częściowo) postkomunistów.

• Zaatlantycki anty-Gombrowicz; „Więź” 2007 nr 1.

Omówienie (na tle całej twórczości Bobkowskiego) tomu: A. Bobkowski – Listy do Tymona Terleckiego 1956-1961, red. N. Taylor-Terlecka, Warszawa 2006, Biblioteka „Więzi” tom 192, s. 251.

2008

• Wybór, układ, przypisy zbiorowego tomu Jan Paweł II w literaturze polskiej. Antologia tekstów literackich; Warszawa, Centrum Myśli Jana Pawła II, s. 345. Zawartość: Przedmowa – Cz. I. Karol Wojtyła – Cz. II. Wybór papieża z Polski – Cz. III. Pielgrzym Cz. IV. Zamach –Cz. V. Świadek, nauczyciel, znak sprzeciwu Cz. VI. Odchodzenie.

Zbiór utworów lub fragmentów traktujących o Karolu Wojtyle i Janie Pawle II w układzie chronologiczno-problemowym, wybitnych polskich pisarzy, m. in.: M. Białoszewski, G. Herling-Grudziński, J. Iwaszkiewicz, A. Kijowski, S. Kisielewski, C. Miłosz, S. Mrożek, T. Nowakowski, J. J. Szczepański.

Recenzje: A. Boniecki – Ważna antologia (dział „Lektury Pobożne”), „Tyg. Powszechny” 2008 nr 49. C.D. – Jan Paweł II w literaturze polskiej, „Nowe Książki” 2009 nr 1. A. Kawalec – O pewnej metodzie tworzenia kultury, „Ethos. Kwartalnik…” 2008 nr 4. Noty: A. Nowak [wskazanie 2 najlepszych książek miesiąca], „Rzeczpospolita” (dod. „Rzecz o Książkach”) nr z 7-8 lutego 2009. Omówienia w programach radia i telewizji.

• Wybór i układ : Jean-Paul II – Mon dernier livre de meditations, pour le troisieme millenaire, przeł. C.-H. du Bord i Ch. Jeżewski, Monaco 2008, Editions du Rocher, s. 346. Francuskojęzyczne wydanie Nowego elementarza Jana Pawła II na trzecie milenium, zob. poz. 437.
• Patriotyzm i narody w późnej twórczości Jana Pawła II; w: Ewangelia życia a utylitaryzm w nauczaniu Jana Pawła II. Materiały konferencyjne, ks. Z. Struzik, Warszawa 2008, Instytut Papieża Jana Pawła II w Warszawie, seria Sympozja Instytutu Jana Pawła II w Warszawie tom 1, s.139-143.

Streszczenie referatu wygłoszonego podczas sympozjum zorganizowanego przez IPJPII w Warszawie 19 listopada 2008 roku. Inni autorzy tomu m. in. ks. W. Kawecki, A. Szymański, A. Kozłowska, ks. W. Oszajca.

• Personalizm we współczesnej literaturze polskiej; w: Personalizm polski, red. M. Rusecki, Lublin 2008, Wydawnictwo KUL, s.252-265. Seria książek „Wkład chrześcijaństwa w kulturę polską” pod patronatem Komitetu Teologicznego PAN.

Rozprawa o obecności pierwiastków personalistycznych w literaturoznawstwie i literaturze po II wojnie światowej wygłoszona podczas konferencji zorganizowanej przez KT PAN, KUL i Stowarzyszenie Teologów Fundamentalnych w Polsce w Lublinie w dniach 26-27 września 2007 roku. Inni autorzy tomu m. in. abp J. Życiński, abp. S. Wielgus, j. Tazbir, ks. J. Misiurek, J. Salij OP, B. Dopart, ks. J. Szymik, ks. S. Kowalczyk, ks. M. Rusecki, ks. K. Guzowski.

• Twórczość literacka i teatralna [Jana Pawła II]; w: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. 90 lat istnienia, red. G. Kramarek, E. Zieman, Lublin 2008, Towarzystwo Naukowe KUL oraz Instytut Leksykograficzny KUL, Biblioteka „Encyklopedii Katolickiej” 5, s. 224-230. Rozszerzone i zaktualizowane hasło z „Encyklopedii Katolickiej” o dorobku artystycznym Ojca Świętego.
• Wkład polskiego katolicyzmu w religijność XX wieku (Na przykładzie wybranych zjawisk); w: Pytania o wiarę. Religia i Kościół w literaturze polskiej, red. A. Sulikowski, Szczecin 2008, Wyd. Print Group, s. 27-44.

Rozprawa o uniwersalnych wartościach polskiego katolicyzmu, na przykładzie dorobku takich postaci jak św. Faustyna Kowalska, prymas Stefan Wyszyński, Jan Paweł II. Zbiorowy tom, dedykowany prof. Ulrice Jekutsch, zawiera referaty konferencji zorganizowanej przez Ernst Moritz-Arndt Universität w Greifswald i Uniwersytet Szczeciński w dniach 16-19 maja (Greifswald) i 20-21 maja (Szczecin) 2005 roku w ramach wieloletniego projektu współpracy „Deutsch-Polnisches LiteraturForum”.

**********

• Jan Józef Szczepański – sceptyk i romantyk; w: „Klematis. Kwartalnik Literacki” 2008 nr 1 („Wiosna 2008”), wyd. Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym. Portret JJS najpierw wygłoszony jako odczyt w Kazimierzu 6 października 2007 roku w „Kuncewiczówce” Domu Marii i Jerzego Kuncewiczów.
• Ranking szkół wyższych. Prestiż po profesorsku; „Perspektywy.. Miesięcznik Edukacyjny” 2008 nr 5. Wypowiedź o najlepszych polskich uczelniach w ankiecie skierowanej do profesorów zwyczajnych.

 

• Herbert i polskość oraz Herbert a filozofia; debaty herbertowskie zorganizowane przez Bibliotekę Narodową w Pałacu Rzeczpospolitej 27 lutego i 27 marca 2008 roku, retransmitowane w audycjach Polskiego Radia w programie II w dniach 5 marca i 22 kwietnia.

 

• Jan Paweł II a Polonia i Polacy w świecie (wspólnie z ks. prof. Romanem Dzwonkowskim); dyskusja prowadzona przez ks. K. Cisonia i rozmowy ze słuchaczami, Radio Maryja i Telewizja TRWAM, 16 marca 2008 (Niedziela Palmowa) Toruń. Program telewizyjny powtarzany kilkakrotnie.

 

2009

• Droga do jasności. Rozwój umiejętności komunikacyjnych w pisarstwie Karola Wojtyły-Jana Pawła II; w: Jan Paweł II Odnowiciel mowy polskiej, S. Mikołajczak i M. Wrześniewska-Pietrzak, Poznań 2009, Wyd. WiS, s. 300-306.

Szkic o przemianach stylu pisarstwa JP II wygłoszony podczas sympozjum zorganizowanego w Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu w dniach 2-3 czerwca 2009 roku pod patronatem Prymasa polski Józefa Glempa i Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. W imprezie łączącej naukową konferencję z festiwalem kulturalnym (projekcje filmowe, wystawy, występy artystów) obok uczonych z kilku dyscyplin wystąpili tez aktorzy, m. in. D. Segda, A. Woronowicz, J. Zelnik.

• Próba porównania wielkich emigracji europejskich XX wieku; w: Paryż. Londyn. Monachium. Nowy Jork. Powrześniowa emigracja niepodległościowa na mapie kultury nie tylko polskiej, V. Wejs-Milewska i E. Rogalewska, Białystok 2009, Instytut Pamięci Narodowej i Wyd. Uniwersyteckie Trans Humana, s.13-28.

Rozprawa komparatystyczna o ruchach emigracyjnych w XX stuleciu, szczególnie ich wpływie na kulturę powszechną; tekst najpierw wygłoszony jako referat inaugurujący konferencję zorganizowaną w maju 2007 roku przez Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku oraz białostocki odział IPN. Tom liczący 936 stron podzielony został na następujące części: „Emigracja a problem tożsamości”, „Dyskusje – Programy – Publicystyka”, „Ludzie – Instytucje – Problemy”, „Inicjatywy wydawnicze – Archiwalia”, „Literatura – Interpretacje”.

• „Rimskij papa”; w: Promieniowanie ojcostwa. Jan Paweł II w oczach kilku pokoleń Polaków, red. S. Mikołajczak, J. Sławek i M. Wrześniewska-Pietrzak, Poznań 2009, Wyd. WiS, s. 116-117.

Wspomnienie dotyczące okoliczności dowiedzenia się  o wyborze Karola Wojtyły na papieża.

• Wypowiedź w dyskusji panelowej; w: Pan Cogito i perła. W poszukiwaniu duchowości Zbigniewa Herberta, red. E. Krawiecka, W. Gałązka, St. Urbański, Warszawa 2009, Fundacja AMF „Nasza droga”, s. 214-218, 222-223.

Zapis wypowiedzi w dyskusji o duchowości dzieła Herberta, podczas sympozjum zorganizowanego w UKSW 11 października przez Fundację A. i M. Formanowiczów i katedry teologii UKSW i UAM w Poznaniu.

• Wspomnieniowa i eseistyczna proza Jana Pawła II; w: Literatura i wiara, red. A. Sulikowski, Szczecin 2009, Wyd. Print Group, seria Deutsch-Polnisches LiteraturForum przy współpracy z Instytutem Slawistyki w Uniwersytecie Greifswaldzkim, „Z prac Zakładu Teorii i Antropologii Literatury IPiK Uniwersytetu Szczecińskiego, s. 261-272.

Rozprawa o literackich książkach opublikowanych w końcowym okresie pontyfikatu; pierwotnie tekst referatu wygłoszonego podczas konferencji „Literatur und Glaube (Literatura i wiara)” zorganizowanej przez wyżej wymienione placówki naukowe w Pobierowie 6-10 września 2006 roku.

• Zagadnienie personalizmu we współczesnej literaturze ; w: Opowiedzieć historię. Prace dededykowane profesorowi Stefanowi Zabierowskiemu, B. Gontarz i M. Krakowiak, Katowice 2009, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, s. 132-141.

Rozprawa o związkach łączących wymieniony w tytule nurt filozoficzny z XX-wieczną literaturą. Festschrift liczący 494 strony podzielono na następujące części: I. Pisarze i historia”, „II. Tekstowe medium historii i ‘historii’”, III. W przestrzeni życia literackiego”..

• Droga do jasności. Rozwój umiejętności komunikacyjnych w pisarstwie Karola Wojtyły /Jana Pawła II; „Polonistyka. Czasopismo dla Nauczycieli” 2009 nr 9.

Skrócona wersja referatu wygłoszonego podczas konferencji naukowej „Jan Paweł II – Odnowiciel mowy polskiej”, zob. poz. 475. Numer miesięcznika poświęcony literackiej stronie działalności papieża; inni autorzy m. in. M. Ołdakowska-Kuflowa, A. Grzegorczyk,  E. Sakowicz, B. Chrząstowska K. Ożóg.

• Historyczne znaczenie oraz różnorodność ruchów migracyjnych i społeczności migrujących; „ Kwartalnik…” 2009 nr 3-4.

Rozprawa typologizująca różne zjawiska i grupy migrantów w zeszycie monograficznym „Ethosu”  o migracjach; inni autorzy m. in. G. Babiński, M. Kula, K. Bilica, H. Mőller, L. Suchanek, N. Gorbaniewska. I. Iłowajska-Alberti.

• Odkrywanie zapomnianej dziedziny kultury polskiej; „Ethos. Kwartalnik…” 2009 nr 4.

Rec. książek traktujących o teorii i praktyce oratorstwa: A. Bednarek – Setnik oratorów polskich XIX i XX wieku, Lublin 2008, Wyd. KUL, Instytut Leksykograficzny, s. 394; J. Sikora – Od Słowa do słowa, literackość współczesnych kazań, Warszawa 2008, Wyd. UKSW, s. 283.

• Zapiski ze współczesności; Polskie Radio Program II, 23-27 listopada 2009.

Cykl audycji wspomnieniowych z lat 1966-1989, w stałym dziale zatytułowanym jak wyżej.

2010

• Czy pokolenie Jana Pawła II” jest pokoleniem?; w: „Jestem tylko wędrowcem…” W poszukiwaniu duchowości pokolenia JP II, red. E. Krawiecka, W. Gałązka, S. Urbański, Warszawa 2010, Fundacja AMF „Nasza Droga”, s. 117-126.

Szkic analizujący zjawisko społeczno-kulturalne nazwane „pokoleniem JP II”, wygłoszony jako referat na sympozjum w UKSW zorganizowanym przez Fundację AMF 25 listopada 2009 roku.

• Posłowie; w: J. Węgiełek – Wiślany szlak. Wilków 2010, Wyd. Regionalne Towarzystwo Powiślan, s. 187-197.

Esej o autorze i najnowszej jego powieści nagrodzonej potem Nagrodą im. Józefa Mackiewicza.

• Styl filozofowania Tymona Terleckiego; W: Tymon Terlecki. Pamięć i sumienie emigracji, red. J. Jarzębski i A. Juszczyk, Przemyśl 2010, wyd. Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska, s. 39-51.

Rozprawa o filozoficznym stylu pisarstwa Terleckiego wygłoszona na konferencji naukowej w Przemyślu 8 listopada 2005 roku (w stulecie urodzin pisarza) a zorganizowana przez PWSW.  Wśród autorów tekstów są: J. Jarzębski, J. Chłap-Nowakowa, A. Fiut, K. Krasuski, W. Ligęza, N. Taylor-Terlecka, E. Wiegandt.

• Dwa dwudziestolecia – międzywojenne i najnowsze; „Topos. Dwumiesięcznik Literacki” 2010 nr 2-3.

Naukowy esej porównujący dwa okresy literackie.

• Laur za odwagę; „Tyg. Solidarność” 2010 nr 22.

Nota o przyznaniu Nagrody im. Jacka Maziarskiego (K.D. jest członkiem Jury tej nagrody) historykowi Pawłowi Zyzakowi.

490) List w obronie kardynała Dziwisza [K. D. autorem tekstu i sygnatariuszem]; w kilku pismach i portalach internetowych, m. in. „Rzeczpospolita” 2010 nr 94 (dział „Listy”); „Niedziela” 2010 nr 18 [pod tytułem List polskich osobistości. (Solidarni z kardynałem Dziwiszem)]; na stronach internetowych Katolickiej Agencji Informacyjnej oraz na portalu niepoprawni.pl.

491) Nagroda im. Jacka Maziarskiego dla Pawła Zyzaka; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2010 nr 5.

Art. o nagrodzie i laureacie – młodym historyku autorze pierwszej w pełni naukowej biografii Lecha Wałęsy.

492) Znaczenie twórczości Zofii Kossak w literaturze minionego stulecia; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2010 nr 5.

Szkic o uniwersalnym prekursorstwie Z. Kossak, pierwszej autorki prezentującej literackie modele głównych totalitaryzmów XX wieku: rosyjskiego komunizmu i niemieckiego narodowego socjalizmu.

2011

• Promieniowane świętości. Jan Paweł II a literatura, opracowanie książki (wraz ze S. Pażuchą), Kraków 2011, Wydawcy: Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” i Katedra Literatury XX Wieku UKSW, s. 169 + ilustracje.

Tom zawierający głównie referaty konferencji naukowej zorganizowanej przez krakowski oddział KS „Civitas Christiana” i KLXXW UKSW w siedzibie Polskiej Akademii Umiejętności, pod patronatem kard. Stanisława Dziwisza, 28 października 2010 roku. Autorzy tomu (w kolejności druku): S. kard. Dziwisz, K. Dybciak, K. Koehler, A. Kozłowska, ks. J. Sochoń, A. Kurnik, J. Jurkowski, W. Kudyba, ks. J. Sikora, A. Sulikowski, G. Turowski.

Recenzje: M. Ch [Mirosława Chuda] – „Promieniowanie świętości”. Jan Paweł  a literatura, „Ethos. Kwartalnik…” 2012 nr 1-2 (dział Propozycje „Ethosu”).

• Czy Stefan Kisielewski był najwszechstronniejszym twórcą po II wojnie światowej? (Wstęp do aksjologicznej komparatystyki działalności twórczej, w: Dysonanse. Twórczość Stefana Kisielewskiego (1911-1991), K. Cudzich-Budniak, K. Hawryszków, A. Hejmej, Kraków 2011, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, s.25-34.

Szkic porównujący wszechstronność twórczą Kisiela w zestawieniu n. p. z Mycielskim, Konwickim, Iwaszkiewiczem, Miłoszem. Wśród autorów książki są m. in. M. Tomaszewski, L. Polony, J. Bartyzel, A. Hejmej, K. Zajas, M. Urbanowski, D. Kozicka.

• Inspirująca obecność. Czy istnieje wpływ Karola Wojtyły-Jana Pawła II na polską literaturę?; w: Promieniowanie świętości. Jan Paweł II a literatura, poz. 493.

Rozprawa o funkcjonowaniu twórczości i postaci JP II we współczesnej polskiej literaturze.

• Próba porównania literatury lat 1990-2009 z literaturą okresu międzywojennego; w: Dwie dekady nowej(?) literatury 1989-2009, r S. Gawliński i D. Siwor, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 25-34.

Rozprawa porównująca dzieje i wartość obu okresów literackich. W tomie zgromadzono materiały konferencji naukowej zorganizowanej przez Katedrę Historii Literatury Polskiej XX Wieku UJ w Kolegium Nauczycielskim w Bielsku-Białej 5-6 listopada 2009 roku. Inni autorzy to m. in. M. Lachman, S. Gawliński, W. Kudyba, Z. Zarębianka, T, Bujnicki, K. Zajas, M. Karwala, S. Gębala.

******

• Jak istnieje Jan Paweł II w polskiej literaturze?; „Ethos. Kwartalnik…” 2011 nr 3.

Sprawozdanie z konferencji naukowej w Krakowie 28 października 2010 roku, zorganizowanej przez Katedrę Literatury  XX Wieku UKSW i krakowski odział Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”.

• Kisiel renesansowy. Czy Stefan Kisielewski był najwszechstronniejszym twórcą po II wojnie światowej?; „ARCANA. Dwumiesięcznik” 2011 nr 4.

W jubileuszowym numerze czasopisma (100) szkic o wielonurtowej i niezwykle zróżnicowanej semiotycznie twórczości Kisielewskiego. Autor pozytywnie odpowiedział na tytułowe pytanie.

• Poszukiwacz równowagi w epoce kryzysów i rewolucji. Portret Tymona Terleckiego; „Pamiętnik Teatralny. Kwartalnik Poświęcony Historii i Krytyce Teatru Założony przez Leona Schillera”, 2011 zeszyt 3-4, Instytut Sztuki PAN. Rozprawa portretująca Terleckiego z perspektywy czasu. Tom „PT” (522 strony) poświęcony uczonemu i pisarzowi lwowsko-warszawsko-emigracyjnemu zawiera oprócz korespondencji TT i blisko 200 stronicowej jego „Kroniki życia i działalności” (autorstwa N. Taylor-Terleckiej i E. Krasińskiego) także teksty M. Szydłowskiej, E. Pleszkun-Olejniczakowej, J. Bachury, V. Wejs-Milewskiej, E. Smułkowej.
• Prymas Wyszyński – myśliciel i przywódca; „Ethos. Kwartalnik…” 2011 nr 3.

Rec.: E. K. Czaczkowska – Kardynał Wyszyński, Warszawa 2009, Wyd. Świat Książki Bertelsmann Media sp. zoo., seria „Autorytety”, s.679+ilustracje.

                                                           2012

• Pisarze wobec religii w okresie powojennym, w: Potrzeba sacrum. Literatura polska okresu PRL-u, M. Ołdakowska-Kuflowa i ks. W. Felski, Lublin 2012, Wyd. Towarzystwa Naukowego KUL, s. 131-152, seria Literatura Współczesna – Pisarze i Problemy.

Rozprawa o postawach polskich pisarzy wobec religii w latach 1944-1989. Zbiorowy tom (623 strony) poświęcony pamięci prof. M. Jasińskiej-Wojtkowskiej zawiera 30 tekstów autorstwa m. in. (porządek układu książki): S. Sawickiego, J. Święcha, ks. J. Mariańskiego, Z. Zarębianki, W. Kudyby, D. Heck, A. Sulikowskiego, J. Prokopa, s. W. Tomaszewskiej, W. Kaczmarka. Pierwodruk w: „Fronda. Pismo Poświęcone. Kwartalnik” 2012 nr 63, s. 216-237.

• W paru słowach; w: Kino: obiekt uczuć czy przedmiot badań? W dialogu z myślą filmową i twórczością Rafała Marszałka, red. M. Dopartowa i M. Oleszczyk, Kraków 2012, Wyd. Dop Art., s. 23-24. Wypowiedź „profesjonalna i osobista” o R. Marszałku w Festschrifcie z okazji 70. urodzin. Inni autorzy tomu m. in. (kolejność druku): A. Wajda, A. Holland, A. Helman, W. Johann, A. Dobosz, W. Juszczak, T. Lubelski, K. Kornacki, M. Werner, W. Bolecki, B. Dopart, M. Urbanowski, L. Sokół.
• Mówiona autobiografia Mieczysława Tomaszewskiego, w: „Teoria Muzyki, Studia, Interpretacje, Dokumentacja” 2012 nr 1, pismo Akademii Muzycznej w Krakowie (red. nacz. T. Malecka), s. 133-140.

Szkic o autobiografii wypowiedzianej – w dialogu z Krzysztofem Drobą – nestora polskich muzykologów, obchodzącego 90. urodziny profesora M. Tomaszewskiego.

• Świat przeżyć egzystencjalnie najważniejszych. Rozmawiamy z prof. Krzysztofem Dybciakiem z Uniwersytetu kardynała Stefana Wyszyńskiego [z fotografią]; „Nasz Głos. Miesięcznik Katolickiego Stowarzyszenia ‘Civitas Christiana’” 2012 nr 4 (181).

Rozmowę, głównie o dorobku Jana Pawła II i literaturze nurtu chrześcijańskiego, przeprowadził naczelny redaktor czasopisma Zdzisław Koryś.

• Żywot Polaka, muzykologa, katolika,; „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2012 nr 1-2.

Rec. tomu rozmów K. Droby z M. Tomaszewskim pt. Odczytywanie na nowo, Kraków 2011. s.223.

• 10 najważniejszych polskich książek ( po 1989 roku) [ankieta redakcyjna pod tym tytułem]; „Tygodnik Solidarność” 2012 nr 20.

2013

• Krytyka i hermeneutyka, w: W stronę hermeneutyki kultury, red. T. Tisończyk i A. Waśko, Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM, Kraków 2013, seria „Humanitas. Studia Kulturoznawcze. Badania. Wprowadzenia. Monografie. Źródła”, s. 9-18.

Teoretyczna rozprawa o związkach krytyki artystycznej z filozofią i metodą hermeneutyczną i oraz o dorobku polskiej hermeneutyki.

• O Stefanie Sawickim, w: Stefan Sawicki. Portret przyjaźnią pisany, opracował A. Cedro, Kielce 2013, Wyd. Cedro i Synowie, s. 122-123 (z fotografią).

Zwięzły tekst o relacjach łączących autora z wybitnym uczonym,   byłym prezesem Towarzystwa Naukowego KUL i prorektorem KUL prof. Stefanem Sawickim zamieszczony w pięknie wydanym i bogato ilustrowanym tomie.

• Co się dzieje z esejem i jego badaniem, w: „Konteksty Kultury 10B”, Kolegium Nauczycielskie w Bielsku-Białej i Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 489-493.

 Rec.: M. Krakowiak: Studia nad polskimi badaniami eseju literackiego, Katowice 2012, Wydaw. Uniwersytetu Śląskiego, s. 293.

• Inna inność nowych poetów; w: „ARCANA…” 2013 nr 1, s. 237-239.

Rec.: W. Kudyba, Wiersze wobec Innego, Sopot 2012, s. 173, seria Biblioteka Krytyki/Biblioteka „Toposu”, tom 72. [Przedruk rec. w: „Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education” (Kraków) 2013 nr 1 (1), s. 129-132.]

• Krzemieniecka szkoła literacka; w: „Topos. Dwumiesięcznik Literacki” 2013 nr 1-2, s. 179-183.

      Szkic o pisarzach związanych z Krzemieńcem  w związku z publikacją książek o tej tematyce – Bożeny Gorskiej Krzemieńczanin (Warszawa 2008, wyd. Muzeum Niepodległości, s.208) poświęconej poecie z Krzemieńca Feliksowi Łańcuckiemu, który zginął w młodym wieku podczas II wojny światowej oraz zbioru wierszy Łańcuckiego Sny młodzieńcze, sny lunatyczne. Wiersze ocalone (Warszawa 2012, wyd. Muzeum Niepodległości, s.112) i poetyckiej twórczości innego poety z Krzemieńca Zygmunta Jana Rumla.

• Laudacja na 20-lecie dwumiesięcznika „Topos” z Sopotu; w: „Topos. Dwumiesięcznik Literacki” 2013 nr 6, s. 13-16.

         Charakterystyka dorobku czasopisma, wydawnictwa i środowiska „Toposu” oraz uwagi o sztuce redagowania.

• Nie można zaszyć historii; w: „Topos…” 2013 nr 6, s. 138-142.

           Rec.: W. Holewiński. Szwy, Poznań 2013 Wyd. Zysk i S-ka, s. 355.

• Patriotyczne istnienie i mówienie; w: „Civitas Christiana. Miesięcznik Katolickiego Stowarzyszenia ‘Civitas Christiana’ 2013 nr 6, s.41-42.

        Szkic o problematyce narodowej w twórczości i życiu emigracyjnych pisarzy.

• Polonistyczne kontakty (konszachty?) z metafizyką oraz innymi tajemniczymi kontekstami, w: „Konteksty Kultury 10”, Kolegium Nauczycielskie w Bielsku Białej, s. 164-181.

        Szkic recenzyjny o książkach literaturoznawczych poruszających problemy religijne wydanych w ostatnich latach.

• Po co poezja? Odpowiedź na ankietę ”Toposu”; w: „Topos…” 2013 nr 5, s. 54-55.
• Przemówienie po otrzymaniu Nagrody im. Włodzimierza Pietrzaka, w: Internet oraz „Topos. Dwumiesięcznik” 2013 nr 6, s. 180-181.

       Fragment przemówienia z okazji odebrania wspomnianej Nagrody w dziedzinie nauki wygłoszone 19 czerwca 2013 w Kolekcji Porczyńskich im. Jana Pawła II w Warszawie.

• Romantyczny metafizyk, w: „ARCANA. Dwumiesięcznik…” 2013 nr 6, s. 186-195.

Esej wspomnieniowy o Bohdanie Pocieju – pisarzu muzycznym i człowieku.

• Trudna miłość literatury ze szkolnictwem III RP, w: „Civitas Christiana. Miesięcznik…” 2013 nr 3-4, s. 25-26.

Art. o wychowawczych walorach literatury w kontekście funkcjonowania współczesnej szkoły.

• Uniwersytecki model czy utopia?, w: „Ethos. Kwartalnik…” 2013 nr 3, s. 285-289.

Rec.: S. Sawicki, O uniwersytecie katolickim, Lublin  2012, Wyd. Towarzystwa Naukowego KUL, s. 99.

 

INNE PRACE REDAKCYJNE

 

• Redagowanie czasopisma „Teksty. Dwumiesięcznik. Teoria Literatury. Krytyka. Interpretacja” wydawanego przez Komitet Nauk o Literaturze Polskiej oraz Instytut Badań Literackich PAN, red. naczelny 1972-1974 Jan Błoński, 1975-1980 Czesław Hernas, 1981 Janusz Sławiński. K. D. był zastępcą sekretarza redakcji w numerach 1-3 w roku 1972, natomiast od numeru 4/1972 do numeru 3 w roku 1978 sekretarzem redakcji.
• Od pierwszego numeru ukazywania się czasopisma (1988 rok) w Kolegium Redakcyjnym Kwartalnika „Ethos”, wydawcy: Instytut Jana Pawła II KUL oraz Fundacja Jana Pawła II-Polski Instytut Kultury Chrześcijańskiej w Rzymie. Red. naczelny od 1988 roku ks. T. Styczeń, od 2010  A. Wierzbicki.
• Od 1989 do 2000 roku współredagowanie – w ramach Komitetu Redakcyjnego – zeszytów zatytułowanych „Literatura Polaka” w „Rocznikach Humanistycznych” Towarzystwo Naukowe KUL. Zredagowany przez K.D. zeszyt 1. tomu XXXVII (1989) poświęcony Czesławowi Miłoszowi ukazał się w 1991 roku. Pozostali członkowie Komitetu Redakcyjnego: H. Filipkowska, S. Fita, M. Jasińska-Wojtkowska, M. Maciejewski, D. Paluchowska, S. Sawicki.
• W latach 1992-1994 w zespole nazwanym „Stali Współpracownicy” dwumiesięcznika „Arka. Literatura-Historia-Polityka”. Kraków, red. naczelny A. Nowak, prezes-założyciel wydawnictwa  Arka Press J. Polkowski.
• Od 1994 roku w zespole nazwanym „Stali Współpracownicy” dwumiesięcznika „ARCANA. Kultura-Historia-Polityka”, Kraków; red. naczelny A. Nowak, od 2013 K. Szczerski.
• W latach 2000-2003 w Radzie Konsultantów – Encyklopedia PWN tomy 1-9 (+ CD-Rom „Multimedialna Encyklopedia Religii”), Warszawa Wydawnictwo Naukowe PWN, red. naukowa T. Gadacz i B. Milerski.
• Od 2012 członek Rady Naukowej półrocznika „Konteksty Kultury”, Kolegium Nauczycielskie w Bielsku-Białej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, red. nacz. S. Gawliński.

 

 

 

 

Krzysztof Dybciak

DOROBEK DYDAKTYCZNY

1. PROMOTOR DOKTORATÓW:

• Dr Ida Sadowska – Egzotyzm i swojszczyzna w prozie Ferdynanda Goetla z lat 1911-1939. Obrona na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL w maju 1988 r.
• Dr Jerzy Sikora – Londyńska grupa literacka „Merkuriusza” i „Kontynentów”. Obrona na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL w kwietniu 1999 r.
• Dr Katarzyna Jarosińska – „…na prowincji Światła i głosu”. Motywika światła w poezji Arnolda Słuckiego. Judaizm. Mistycyzm. Tradycja. Obrona na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL w czerwcu 2005 r.
• Dr Antoni Bednarek – Sztuka kaznodziejska od romantyzmu po okres międzywojenny (z rekomendacji historyka literatury). Obrona na Wydziale Nauk Humanistycznych UKSW w Warszawie we wrześniu 2011 r.

 

 

Od 2000 roku praca w UKSW w Warszawie na polonistyce, która do 2011 roku nie miała prawa nadawania doktoratów.

 

1. UCZESTNICTWO W PRZEWODACH HABILITACYJNYCH I DOKTORSKICH

RECENZJE HABILITACYJNE:

• 1991 Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu – Ryszard Kazimierz Przybylski
• 1992 Katolicki Uniwersytet Lubelski – Andrzej Sulikowski
• 1995 Katolicki Uniwersytet Lubelski – Kazimierz Wolny
• 2003 Uniwersytet Warszawski – Anna Mikołejko
• 2004 Uniwersytet Jagielloński – Maciej Urbanowski
• 2005 Uniwersytet Wrocławski – Dorota Heck
• 2009 Uniwersytet Śląski – Jan Piotrowiak
• 2009 Uniwersytet Jagielloński – Alicja Jakubowska-Ożóg
• 2010 Katolicki Uniwersytet Lubelski – Ryszard Zajączkowski
• 2011 Uniwersytet Jagielloński – Michał Nawrocki
• 2013 Uniwersytet Jagielloński – Małgorzata Krakowiak

 

RECENZJE DOKTORSKIE:

• 1998 Katolicki Uniwersytet Lubelski – Zbigniew Trzaskowski
• 1990 KUL – Mirosława Ołdakowska-Kuflowa
• 1992 Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie – Anna Łukowska
• 1993 UMCS – Jacek Dąbała
• 1997 Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu – Wacław Lewandowski
• 1997 Uniwersytet Wrocławski – Krzysztof Polechoński
• 1998 KUL – Jarosław Borowski
• 1998 Uniwersytet Warszawski – Zbigniew Stala
• 1998 KUL – Zdzisław Kudelski
• 1998 Uniwersytet Gdański – Zbigniew Kaźmierczyk
• 2000 Uniwersytet Wrocławski – Mirosław Dzień
• 2000 KUL – Wiesława Tomaszewska
• 2000 Uniwersytet Jagielloński – Robert Kaczmarczyk
• 2001 Uniwersytet Warszawski – Violetta Wejs-Milewska
• 2001 Uniwersytet Szczeciński – Paweł Ferenc
• 2002 Uniwersytet Jagielloński – Agata Przybylska
• 2002 Uniwersytet Rzeszowski – Jolanta Witek
• 2002 Uniwersytet Jagielloński – Justyna Chłap-Nowakowa
• 2004 Uniwersytet Łódzki – Marek Klecel
• 2005 Uniwersytet Jagielloński – Jerzy Kowalewski
• 2005 Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu – Rafał Rutkowski
• 2006 Uniwersytet Rzeszowski – Dariusz Zięba
• 2006 Uniwersytet Śląski – Michał Szyszko
• 2006 KUL – Jan Musiał
• 2007 Uniwersytet Śląski – Aleksandra Dębska-Kossakowska
• 2007 Uniwersytet Wrocławski – Jadwiga Sucharzewska
• 2010 Uniwersytet Gdański – Wiesława Klawiter
• 2013 Uniwersytet Gdański – Karol Dettlaff
• 2013 UKSW w Warszawie – Józef Ruszar
• 2013/2014 Uniwersytet Jagielloński – Mateusz Pindelski

 

III. PROMOTOR MAGISTERIÓW (220)

1. Na KUL-u w latach 1988-2001 wypromował 83 magistrów ű(informacja kierownika Dziekanatu WNH KUL p. Zbigniewa Kufla w dniu 30 listopada 2012 – obrony w latach 1998-2001, porządek chronologiczny obron):

• Paweł Berłowski
• Agnieszka Dąbek
• Justyna Stańczak
• Małgorzata Wesołowska
• Roman Laudański
• Małgorzata Błaszczuk
• Wioletta Drozd
• Bogumiła Berdychowska
• Jolanta Chwałczyk
• Agnieszka Piwowarska
• Małgorzata Berlińska
• Jerzy Sikora
• Agnieszka Komar-Morawska
• Iwona Gmuchiewska
• Halina Kuflewska
• Barbara Skrodzka
• Dariusz Morawski
• Dariusz Jaworski
• Agnieszka Klatka
• Agata Pękała
• Mariusz Janur
• Krzysztof Dorosz
• Sławomira Zalewska
• Jerzy Wójcik
• Bogusław Grodzki
• Janusz Maciejewski
• Tomasz Kusz
• Wojciech Piech
• Mariusz Wobalis
• Elżbieta Prorok
• Piotr Krukowski
• Anna Mazur
• Anna Maliszewska
• Krystyna Sosnowska
• Beata Bartłomiejczyk
• Donata Lisowska
• Katarzyna Ziębik
• Izabela Brodzińska
• Anna Sobolewska
• Ryszard Radomski
• Katarzyna Wójcik
• Lidia Karecka
• Marcin Wroński
• Anna Rosenfeld
• Zofia Kozicka
• Teresa O’Neill
• Beata Brożek
• Dariusz Kwiatkowski
• Katarzyna Gałczyńska
• Anna Szczepkowska-Kirszner
• Agnieszka Ossolińska
• Monika Szabat
• Grażyna Chrapczyńska
• Monika Borkowska
• Kinga Reszczyńska
• Renata Deryło
• Marta Plisiecka
• Dorota Kliszcz
• Anna Łepik
• Katarzyna Marczewska
• Beata Przeździecka
• Katarzyna Stefańska
• Izabella Uniowska
• Jacek Śliwiński
• Marek Deryło
• Joanna Warecka
• Elżbieta Działa
• Agnieszka Sowa
• Robert Olszewski
• Sławomira Morusiewicz
• Joanna Musiałowicz
• Katarzyna Pietroń
• Mariusz Stępora
• Katarzyna Jarosińska
• Anna Januszko
• Anna Swatko
• Maria Wojtasik
• Agnieszka Flak
• Anna Filipczuk
• Joanna Osierda-Romaniuk
• Anna Kopyść
• Magdalena Skwarczyńska-Zuch
• Joanna Kaczmarek

 

1. W Akademii Podlaskiej (obecnie Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny) w Siedlcach w latach 1996-2002 wypromował 53 magistrów:

• Justyna Andrzejewska
• Anna Arciuch
• Izabela Bałkowiec
• Agnieszka Bardadyn
• Agnieszka Bendkowska
  • Monika Bielińska
  • Małgorzata Bogusz
  • Monika Brewczuk
  • Hanna Czubaszek
  • Joanna Domańska
  • Jolanta Domańska-Gucwa
  • Anna Dudyk
  • Anna Duk
  • Agnieszka Gromek
  • Iwona Ilczuk
  • Aneta Jacórzyńska
  • Agata Jakubiuk
  • Elżbieta Jasińska
  • Ewa Jastrzębska
  • Alona Jełfimowa
  • Julita C. Jeżowska
  • Barbara Karpiuk
  • Agnieszka Kozioł
  • Renata Kratiuk
  • Ewa Król
  • Marlena Król
  • Anna Kukier
  • Iwona Kurek
  • Anna Leszczyńska
  • Katarzyna M. Litkie
  • Anna Malewicka
  • Krystian Matuszewski
  • Małgorzata Mikołajczyk
  • Katarzyna Nalewajek
  • Renata Ostas-Mirońska
  • Hanna Pachała
  • Małgorzata Paździor
  • Anna Połeć
  • Monika Popławska
  • Ewa Pytlak
  • Renata Rymarz
  • Aneta Sawczuk
  • Monika Seremet
  • Justyna Skwierczyńska
  • Elżbieta Sokołowska
  • Bartosz Szumowski
  • Beata Szydłowska
  • Małgorzata Świerk
  • Anna Vróbel
  • Renata Walisiewicz
  • Leszek Węgłowski
  • Katarzyna Wóźnica
  • Joanna Zaniewicz

 

1. Uniwersytet Warszawski 1996-1998 (studia zaoczne) wypromowanych 13 magistrów.

• Agnieszka Adamus-Chmolewska
• Bogumiła Banasiak
• Grażyna Lis
• Luiza Lubasz
• Renata Nowaczewska
• Edyta Ochenkowska
• Wiesław Olszewski
• Bogumiła Pierzchanowska
• Joanna Prószyńska
• Barbara Przeździecka
• Agnieszka Puszczyńska
• Ewa Strzelczyk
• Beata Walczak

 

 

1. D) W UKSW w latach 2001-2012 wypromował 71 osób (kolejność chronologiczna obron):
   • Magdalena Łakuta (pierwsza obroniona praca magisterska na polonistyce UKSW)
   • Izabela Broniarczyk
   • Małgorzata Chalicka
   • Agnieszka Padzik-Papierowska
   • Katarzyna Różycka
   • Ewelina Sołtys
   • Edyta Truchlewska
   • Kinga Urbaniak
   • Anna Marat-Wielgomas
   • Adrianna Wilska
   • Anna Augustynowicz
   • Monika Jabłońska
   • Renata Kaźmierczak
   • Krystyna Kiszelewska
   • Paweł Kuciński
   • Monika Orzęcka
   • Luiza Podgajna
   • Izabela Rachowicz
   • Katarzyna Radzimierska
   • Ewa Bagłaj
   • Iwona Dżygała
   • Anna Jędrusik
   • Aleksandra Karolak
   • Jolanta Lipińska
   • Anna Zarzecka
   • Magdalena Jankowska
   • Aleksandra Stankiewicz
   • Marta Czaplińska
   • Monika Paluch
   • Joanna Tasak
   • Paulina Sieniuć
   • Joanna Rudzińska
   • Diana Brzozowa
   • Agnieszka Brzezińska
   • Aneta Łozińska
   • Dorota Łempicka
   • Anna Walkiewicz
   • Marzena Perzyńska
   • Magdalena Bogucka
   • Karolina Ciurzyńska
   • Sylwia Maliszewska
   • Anna Rećko
   • Edyta Ramotowska
   • Agnieszka Skudzińska
   • Magdalena Podgórska-Mioduszewska
   • Dorota Płachecka
   • Joanna Kołodziejska-Ośka
   • Adriana Senator
   • Małgorzata Polakowska
   • Agnieszka Walkiewicz
   • Małgorzata Pytel
   • Agnieszka Pawlik
   • Agata Janulewska
   • Karolina Szafrańska
   • Anna Olędzka
   • Sylwia Krynicka
   • Izabela Bagińska
   • Krzysztof Luft
   • Aleksandra Syska
   • Anna Wadecka
   • Katarzyna Malesa
   • Agnieszka Pilska
   • Anna Cieślak
   • Sylwia Czauderna
   • Magda Wiercińska
   • Edyta Gajcy
   • Urszula Ogonowska
   • Maciej Samul
   • Agnieszka Cholewińska
   • Agata Wiewióra
   • Jakub Jurkowski.

 

NAGRODY :

 

1981 Nagroda Fundacji Kościelskich w Genewie.

1988 Nagroda Fundacji POLCUL w Australii

1994 Półroczne stypendium Institut fűr die Wissenschaften vom Menschen ( Instytut Nauk o Człowieku) w Wiedniu.

2003 Nagroda Rektora Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

2013 Nagroda Katolickiego Stowarzyszenia Civitas Christiana im. Włodzimierza Pietrzaka.

 

 

 

 

 

DODATEK

następne lata (po 2013 roku)

 

Bibliografia

                         2014

– Apresentacao. Um escritor que foi papa, w: M. Jabłońska, “Penso o que men coracao sente”. Obra literaria e ponteficado de Joao Paulo II, Sao Paulo [Brazylia], Editora Globo, s. 9-22.

– Filozofowanie Tymona Terleckiego – między personalizmem a hermeneutyką, w: Filozofia na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie. Philosophy at the Polish University Abroad, red. M. Plotka, J. Pyłat, A. Andrzejuk, Wyd. Von Boroviecky, Warszawa-Londyn, s. 127-137,

– Miejsce Bobkowskiego w literaturze polskiej XX wieku, w: Andrzej Bobkowski wielokrotnie. W setną rocznicę urodzin pisarza, red. K. Ćwikliński, A. S. Kowalczyk, M. Urbanowski, Biblioteka „Więzi”, s. 13-32.

– Pokolenie Jana Pawła II – zjawisko religijne czy medialno-popkulturowe?, w: Religijność w dobie popkultury, red. T. Chachulski, J. Snopek, M. Ślusarska, Warszawa Wyd. UKSW, s. 182-190.

– Przedmowa, w: Krystyna Furtak, Tendencje nadrealistyczne we współczesnej poezji i plastyce a twórczość osób psychicznie chorych, Lublin Wyd. Werset, s. 7-13.

– Wprowadzenie, w: M. Jabłońska, Jan Paweł II. Papież, który został pisarzem, Kraków, Wydawnictwo Petrus, s. 11-24.

– Arcypolska arka Noego, w: „Civitas Christiana. Miesięcznik”, nr 2(9),

– Intelektualna droga Janusza Sławińskiego (Od strukturalizmu do antykomunizmu na wyspach wartości), w: „Gazeta Polska Codzienie”, nr 260 ( z dnia 8-9. XI).

– Jan Paweł II bohaterem utworów literackich, w: „Civitas Christiana. Miesięcznik” nr 4.

– O świętym Janie Pawle II, w: „Acana…” nr 2.

 

– Zapomniane centrum polskiej kultury, w: „W sieci historii” nr 6.

 

2015

– Pisarstwo Karola Wojtyły/Jana Pawła II jako synteza głównych wzorów polskiej tradycji kulturalnej, w: Karol Wojtyła/Jan Paweł II wobec tradycji kultury polskiej, red. G. Halkiewicz-Sojak, A. Komorowska, B. Łuczak, M. Sokulski, Toruń Wyd. Naukowe UMK, s. 49-61.

– Kilka myśli o Janie Błońskim, w: „Teksty Drugie. Dwumiesięcznik IBL PAN…”, s. 429-445.

– Pontyfikat Jana Pawła II syntezą i uniwersalizacją polskiej kultury, w: „Arcana. Dwumiesięcznik…” nr 1 (121).

– Młodzi, bezdomni z wielkich miast i „Księga Tobiasza”, w: „Niedziela” nr 20.

– Wielcy twórcy w dialogu z Janem Pawłem II, w: „Topos. Dwumiesięcznik Literacki” nr 5 (144).

 

2016

– Wokół czy w centrum literatury? Studia o krytyce i eseju, Warszawa Wyd. UKSW, s. 383.

– Geneza i konteksty pallotyńskiego Centrum Dialogu w Paryżu, w: „Homo homini res sacra. Cztery dekady działalności paryskiego Centrum Dialogu (1973-2015), red. A. Oietrzyk SAC, Ząbki Wyd. Apostolicum, s. 37-78.

– Ogólne koncepcje polskiej historii opublikowane na emigracji w okresie obchodów milenijnych, w: Obchody Millenium na Uchodźstwie w 50. Rocznicę, red. R. Łatka, J. Żaryn, Warszawa Instytut Pamięci Narodowej-Wydawnictwo Naukowe UKSW, s. 95-108.

– Badacz godny pisarza, w: „Ethos. Kwartalnik…” nr 1 (113).

– Dar dla Ukrainy, w: „Arcana. Dwumiesięcznik….” Nr 1-2.

 

 

2017

– Pope John Paul II as Writer: An Appreciation, w: M. Jabłońska, Wind from Heaven. John Paul II the Poet who became Pope, Kettering OH Angelico Press, s. 165-170.

– Włoska specyfika emigracji polskiej w XX wieku, w: Polska I Włochy w dialogu kultur. La Polonia e l’Italia nel dialogo tra le culture, red. L. Masi, E. Nicewicz-Staszowska, J. Pietrzak-Thebault, M. Woźniewska-Działek, Warszawa Wyd. Naukowe UKSW, s. 217-228.

– Wolność dla wspólnego dobra w stuleciu wielkich przemian, Freedom for the Common Good in the Century of Momentous Changes, w: #dziedzictwo, heritage,  red. A. Szczerski, Kraków Wyd. Muzeum Narodowe, s. 67-72 i 73-76.

– Droga Tomasza Burka, w: „Topos. Dwumiesięcznik Literacki” nr 3 (154).

– Po co poezja? Odpowiedź na ankietę „Toposu”, w: Konstelacja Topoi o rzeczach najważniejszych, wybór tekstów krytycznych, red. A. Gleń, Sopot Wyd. Biblioteka „Toposu” tom 145, s. 3215-317.

– Przemysław Dakowicz. Laudacja, w: „Arcana. Dwumiesięcznik…” nr 1-2.

• [wypowiedź w debacie] w: Zapis debaty inaugurującej cykl spotkań poświęconych kulturze z okazji obchodów 100. Rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Miejsce humanistyki w kulturze Polski współczesnej (14 marca 2017), Warszawa Wyd. Kancelaria Prezydenta rzeczpospolitej Polskiej. S. 34-36.