Leszek Szaruga (własc. Aleksander Wirpsza), ur. 1946 w Krakowie, debiut prasowy 1967 jako poeta, prozaik, poeta, tłumacz, eseista. W latach 1977-81 współredaktor wydawanego w drugim obiegu kwartalnika „Puls”, w latach 1982-89 współredaktor pism niezależnych – „Wezwanie”, „Wybór”, „Opornik”. W latach 1979-89 współpracownik sekcji polskiej Radia Wolna Europa (pseudonimy: Jan Krajnik, Krzysztof Powoski). Od 1979 do roku 2000 współpracownik paryskiej „Kultury”, w ostatnich latach odpowiedzialny za dział poetycki pisma. Obecnie pracownik Uniwersytetu Warszawskiego, członek redakcji pism „Nowaja Polsza” oraz „Elewator”.

TWÓRCZOŚĆ:

ROZPRAWY I ESEJE:

• Walka o godność. Poezja polska w latach 1939-1988. Zarys głównych problemów, Koerner Verlag, Berlin 1988, II wyd. popr., Wyd. “Wiedza o Kulturze”, Wrocław 1994, s. 382
• “Zapis”. Zarys monograficzny. Bibliografia zawartości, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 1996, s. 68
• Co czytamy? Prasa kulturalna w latach 1945-1995, Wyd. UMCS, Lublin 1999, s. 102
• Historia – państwo – literatura. Powieść współczesna jako przestrzeń pytań o sens historii Wyd. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 1999, s. 278
• Własnymi słowami. Szkice literackie [o polskiej literaturze powojennej], Biblioteka “Głosu”, Warszawa 1979, s.68
• Szkoła polska. Szkice literackie [o polskiej literaturze powojennej], Wyd. Przedświt, Warszawa 1984, s. 70
• W Polsce czyli Nigdzie. Szkice literackie [Zbiór artykułów historyczno- i krytycznoliterackich], Wyd. Pogląd, Berlin 1987, s. 284
• Wobec cenzury. Kostium kościelny w polskiej prozie. Wobec totalitaryzmu, Ottonianum, Szczecin 1994, s. 96
• Dochodzenie do siebie. Wybrane wątki literatury po 1989 roku, Wyd. Fundacji Pogranicze, Sejny 1997, s. 224
• Milczenie i krzyk. Pięć esejów z powodu Młodej Polski, Wyd. UMCS, Lublin 1997, s. 108
• Powrót poetów. Szkice literackie [poświęcone poezji polskiej po roku 1989], Wyd. Miniatura, Kraków 1997, s. 192
• Literatura i życie. Ważniejsze wątki dyskusji literackich 1939-1989, Wyd. UMSC, Lublin 2001, s. 204
• Świat – język – Księga [Obraz poezji polskiej po roku 1945]. Wyd. Naukowe UMCS, Lublin 2001, s. 120
• Współczesna powieść polityczna [Powieść polityczna od „Faraona” Prusa po „Rozmowy polskie latem roku 1983” Rymkiewicza]. Wyd. PWN, Warszawa 2001, s. 260
• Lustro poezji [Poezja polska wobec Zagłady]. Wyd. A. Marszałek, Toruń 2007, s. 210
• Ludzki język Muz. Czytanie Różewicza, Wyd. Atut, Wrocław 2008, s. 98
• Węzły polsko-niemieckie [Zbiór szkiców poświęconych stosunkom polsko-niemieckim], Wyd. Naukowe WSP, Częstochowa 2000, s. 188
• Przestrzeń spotkania. Eseje o “Kulturze” paryskiej. [Zbiór esejów poświęconych „Kulturze” paryskiej], Wyd. Naukowe UMCS, Lublin 2001, s. 142
• Węzeł kresowy [Zbiór szkiców poświęconych literaturze kresowej]. Wyd. WSP, Częstochowa 2001, s. 184
• Przestrzenie słowa [Zbiór szkiców poświęconych polskiej literaturze współczesnej]. Wyd. Baran i Suszczyński, Kraków 2003, s. 120
• Węzły polsko-niemieckie (2) [Zbiór szkiców poświęconych stosunkom polsko niemieckim], Wyd. Naukowe WSP, Częstochowa 2003, s. 176
• Wyzwanie (o poezji z przypisami i bez) [Szkice o polskiej poezji współczesnej]. Wyd. A. Marszałek, Toruń 2004, s. 344
• Powinności literatury i inne szkice krytyczne, Wyd. Universitas, Kraków 2008, s. 284
• „Kultura” – księga otwarta. Wyd. Libron, Kraków 2011, s. 260
• Gra o tożsamość [Szkice literackie], Wyd. A Marszałek, Toruń 2013, s. 222
• Palimpsest Międzymorza [Eseje o kulturze obszaru Międzymorza], Wyd. Libron, Kraków 2013, s. 260

POEZJA:

• Wiersze, Oficyna Literatów i Krytyków, Poznań 1980
• Nie ma poezji, Krakowska Oficyna Studentów, Kraków 198
• Czas morowy, Wydma, Warszawa 1982
• Przez zaciśnięte zęby, Przedświt, Warszawa 1983
• …i inne wiersze, Wyd. Głosy, Poznań 1984
• Mgły, Federacja Młodzieży Walczącej, Gdańsk 1987
• Nie mówcie Europa – Sagt nicht Europa, Wyd. Pogląd, Berlin Zach. 1988
• Pow wszystkim, Oficyna Literacka, Kraków 1992
• Klucz od przepaści, Oficyna Literacka, Kraków 1994
• Skupienie, Wyd. Miniatura, Kraków 1997
• Eiszeit, Steinzeit, ROSPO Verlag, Hamburg 1997
• Każdy jest kimś, Wyd. Miniatura, Kraków 2000
• Przed burzą, Wyd. Miniatura, Kraków 2001
• Panu Tadeuszowi, Wyd. 13 Muz, Szczecin 2001
• Wiersze skrócone, Wyd, Miniatura, Kraków 2004
• Mówienia, Wyd. A. Marszałek, Toruń 2004
• Wymysły, Wyd, Miniatura, Kraków 2005
• Życiowy wybór, Wyd. Nowy Świat, Warszawa 2006
• Garść wierszy użytkowych, Wyd. Miniatura, Kraków 2007
• Blag (języczenie), Wyd. Miniatura, Kraków 2008
• Kanibale lubią ludzi, Wyd. Forma, Szczecin 2012
• After All, Frank I. Vigoda, USA 2013
• Pomysł zapisu informacji (nielogiczny), Wyd. Miniatura, Kraków 2013
• Logo Reya, Wyd. Miniatura, Kraków 2015

PROZA:

• Pudło, Wyd. im. Uniwersytetu Pomorza Zachodniego, Szczecin 1981
• Zdjęcie [powieść], Wyd. Forma, Szczecin 2008
• Podróż mego życia, Wyd. Forma, Szczecin 2010
• Das Foto, G. Schäfer Verlag, Herne 2011
• …zmowa kontrolowana [powieść], Wyd. Papierowy Motyl, Warszawa 2014
• Dane elementarne [powieść], Wyd. Forma, Szczecin 2014
• Tym czasem, http://www.literatura.net.pl
• Wodna pieczęć, http://www.literatura.net.pl
• Wyjście z utopii (Oficyna Wydawnicza Volumen, 2016)

OPRACOWANIA:

• Mityng poetycki [antologia poezji „pokolenia 68”. Biblioteka Agory, Wrocław 1978
• Poezja stanu wojennego, Puls Publications, Londyn 1982
• Slovo a zed, Wydawnictwo Petlice, Praga 1987 (tłum. j. czeski]
• Erwin Kruk [omówienie twórczości, wybór wierszy], Zespół Literacki „Polska 2000”, Kraków 2000 [j. Niemiecki]
• Kazimierz Brakoniecki [omówienie twórczości, wybór wierszy], Zespół Literacki „Polska 2000”, Kraków 2000 [j. niemiecki]
• Stanisław Piętak: Wiersze wybrane [wstęp i wybór], Ośrodek Brama Grodzka – Teatr NN, Lublin 2013

TŁUMACZENIA:

• Rose Ausländer: 25 wierszy, Wyd. Albatros, Szczecin 1995
• Rolf Haufs: Biały Rzym, Wyd. Miniatura, Kraków 2002
• Else Lasker-Schüler: Wiersze, Wyd. Miniatura, Kraków 2003
• Frank Norten: Jesteśmy wygnańcami, Wyd. Miniatura, Kraków 2004
• Richard Pietrass: Moje Waterloo – Mein Waterloo, Wyd. Miniatura, Kraków 2009
• Herta Müller: Kolaże, Port Literacki, Wrocław 2013