(ur. 19 lipca 1950 w Olkuszu) – prozaik, poeta, eseista, autor scenariuszy, krytyk sztuki, redaktor, artysta grafik i malarz. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie (1969) i Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie (1975). Dyplom z litografii na  Wydziale Grafiki u prof. Włodzimierza Kunza, dodatkowo w Katedrze Grafiki Książki. W 1975-1979 asystent prof. Adama Hoffmanna i prof. Jacka Gaja w pracowni rysunku aktu krakowskiej ASP. Jako poeta debiutował w roku 1973 w Dzienniku Polskim wierszami Pamięci Jamesa Morrisona i Epitafium zwykłe. W tym samym roku w Radiu Kraków oraz w II Programie Polskiego Radia zadebiutował słuchowiskami Odległości. W 1974 zaistniał jako prozaik w „Życiu Literackim” fragmentem powieści Fanty[1]

Od 1978 do 1990 pracował w tygodniku „Życie Literackie”. Do 1983 był kierownikiem działu prozy, zdegradowany do funkcji publicysty z powodów politycznych („Oświadczenie” w „Tygodniku Powszechnym” z 2 X 1983)[2]. Od 1990 do 1991 zatrudniony w Ośrodku TVP Kraków, za dyrekcji reżysera Kazimierza Kutza, jako starszy redaktor dokumentalista i szef siedmioosobowej grupy scenarzystów w nowym studio TVP Kraków w Łęgu (projekt 100-odcinkowego serialu Kraków dla BBC pozostał – po odwołaniu Kutza i Sołtysika – w fazie treatmentu). W latach 1991-1995 pracował jako redaktor, zastępca sekretarza redakcji i grafik redakcyjny w „Gazecie Krakowskiej”, później jako reporter w „Super-Expressie”. Stale współpracował z krakowskim „Przekrojem” i bywał tam pracownikiem etatowym. W latach 2000-2001 opracował kilka katalogów (m.in. Kolekcji Fundacji Haubenstocków) na etacie w redakcji wydawnictw Muzeum Narodowego w Krakowie. Zilustrował 10 tomów powieści Sienkiewicza (seria „Złoty Sienkiewicz” – Wydawnictwo „Ex libris” 1998, 113 ilustracji). Wykonał sto rysunkowych wizerunków znanych postaci Galicji. Jest autorem okładek i ilustracji także niektórych własnych książek. Wystawia indywidualnie (m.in. Kraków: Pałac Sztuki TPSP, Galeria Spółdzielni „Plastyka”, „Galeria Jednej Książki” w Bibliotece Głównej Akademii Sztuk Pięknych; Katowice, Galeria „Przy Kinie”,  Nowy Targ, Galeria „Jatki”) oraz w Polsce i za granicą ze Stowarzyszeniem „Polart”, do którego należy. Prace w zbiorach Biblioteki Narodowej i u  kolekcjonerów w Polsce, w Austrii, Izraelu, Kanadzie i w USA.

Od 2002 nieprzerwanie współpracuje jako eseista z „Palestrą” – Pismem Adwokatury Polskiej. Od roku 1973 napisał kilkadziesiąt słuchowisk radiowych emitowanych m.in. w Programach II i III Polskiego Radia. Był współtwórcą noweli radiowej Dzień jak co dzień, nadawanej w 1998 w Radiu Kraków. W latach 1984 i 1985 w Muzeum Narodowym w Krakowie odbyły się prapremiery jego obrazków scenicznych Mocarz oraz W oku światła. W pierwszym autor wystąpił w charakterze aktora u boku Doroty Pomykały (reż. Wojciech Markiewicz). Według powieści Sołtysika Debora, czytanej w całości w III Programie Polskiego Radia przez Mariusza Benoit, adaptowanej również jako dramat radiowy w Teatrze Polskiego Radia (Program II, adaptacja Joanna Szwedowska, reż. Janusz Kukuła) Ryszard Brylski nakręcił film pt. Deborah (obsada: Olgierd Łukaszewicz, Jerzy Zelnik, Maria Pakulnis, Renata Dancewicz, Hanna Stankówna, Władysław Kowalski, Marek Barbasiewicz, muzyka Michała Lorenca, nagroda dla Renaty Dancewicz za główną rolę kobiecą na Festiwalu Filmowym w Gdyni 1995). Cztery lata wcześniej na podstawie słuchowiska Sołtysika reż. Maria Guzy-Czyżewska nakręciła fabularny film dyplomowy Ciemna słodycz – z Beatą Paluch i Jerzym Radziwiłowiczem w rolach głównych.

Prozę, wiersze, eseje publikował dotychczas  m.in. w „Twórczości”, „Palestrze”, „Życiu Literackim”, „Literaturze”, „Kulturze”, „Miesięczniku Literackim”. „Tygodniku Powszechnym”, „Gazecie Wyborczej”, „Akcencie”, „Kamenie”, „Opolu”, „Magazynie Kulturalnym”, „Tygodniku Kulturalnym”, w pismach „Borsenblatt”, „Sodobnost”, „Zwrot”, w „Dzienniku Polskim”, „Gazecie Krakowskiej”, „Akcencie”„Hybrydzie” oraz „Rzeczpospolitej” (w latach 2000-2002 cykl felietonów „Papierowy tygrys”) i „Życiu” (tzw. z kropką).

Brał udział (we własnej osobie) w filmach TV o literaturze i sztuce, m.in. „Lęki” Grażyny Banaszkiewicz (o Michale Choromańskim), „Irek” Ireneusza Englera (o Ireneuszu Iredyńskim), „Życzliwie przemilczany”(o Michale Choromańskim) Aleksandry Czerneckiej, „Errata do biografii. Ireneusz Iredyński” Mateusza Ciocha, „Arsenał” (o odwilżowej wystawie w warszawskim „Arsenale w 1955) Artura Barona Więcka. Udostępnił nagrania archiwalne swojej  rozmowy ze Zbigniewem Herbertem („Światło na murze”) twórcom głośnego filmu „Obywatel poeta” (reż. Jerzy Zalewski, 2000).

Edward Możejko (University of Alberta) opublikował obszerny esej o twórczości Sołtysika w kwartalniku „World Literature Today” w r. 1985.

Od roku akademickiego 2012/2013 Sołtysik jest wykładowcą, prowadzącym warsztaty prozatorskie, w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.

W roku akademickim 2014/2015 prowadził wykłady monograficzne na studiach doktoranckich w Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie.

Od 2006 omawia bieżące wystawy plastyczne w cyklu „Wędrówki po galeriach” w Miesięczniku Społeczno-Kulturalnym „Kraków”. Opublikował kilkadziesiąt tekstów w katalogach wystaw malarstwa m.in. Kazimierza Mikulskiego, Marii Więckowskiej, Janusza Jutrzenki Trzebiatowskiego (w tym tłumaczenie na język chiński), Czesława Rzepińskiego, Allana Rzepki, Iwony Fiszer-Zuziak, Bogdana Klechowskiego, Marcina Kołpanowicza, Andrzeja Kołpanowicza, Grzegorza Steca, Doroty Gacek-Gorczycy, Piotra E. Wiśniewskiego.

W 2015 przez cały rok ukazywały się w „Twórczości” krótkie prozy Marka Sołtysika z cyklu Spod spodu, zamykające każdy numer najstarszego miesięcznika literackiego w Polsce.

Jest laureatem nagrody Czytelnika za Domiar złego w konkursie na debiut powieściowy w 1975, ze specjalną dedykacją Jarosława Iwaszkiewicza, Nagrody Miasta Krakowa (w kategorii Młodego Twórcy) za twórczość literacką (1980), Nagrody im. Stanisława Wyspiańskiego (I stopnia, za całokształt, ze wskazaniem na powieść Gwałt, 1985), Nagrody im Stanisława Piętaka za Małe wiersze wieczorne (1986), Nagrody „Miesięcznika Literackiego” za Świadomość to kamień (1989), poza tym m.in. nagrody „Literatury” za opowiadanie Rozpacz i drwina, Nagrody Naszej Księgarni za prozę dla dzieci (utwór Gruszka – wydanie książkowe 1982), Nagrody w konkursie na słuchowisko dla młodzieży „Ja wśród innych” Radia Katowice i Wydawnictwa „Śląsk” (1987), nagrody „Literatury” w konkursie na opowiadanie (1988), nagród Funduszu Literatury i stypendiów Ministerstwa Kultury oraz licznych wyróżnień za twórczość radiową i telewizyjną. Nagroda Krakowska Książka Miesiąca została mu przyznana za zbiór esejów Jak upadają wielcy – w październiku 2012.

Wchodzi w skład kolegium redakcyjnego czasopisma artystyczno-literackiego „Hybryda”. Bywa członkiem jury konkursu Fundacji Grazella (literatura) oraz jury Nagrody im. Witolda Wojtkiewicza, utworzonej przez Okręg Krakowski Związku Polskich Artystów Plastyków. Jest członkiem kadry Instytutu Sztuki Literackiej. Na prawach wyłączności jest edytorem korespondencji Ireneusza Iredyńskiego do pierwszej żony wybitnego dramaturga, Maszy z Kapelińskich Iredyńskiejj^][3].

Obszerne fragmenty najnowszego utworu Dzidzia z Palmy (powieści biograficznej o malarce Marii Więckowskiej) ogłosił w 2 Numerze „Twórczości” (luty 2016).

Opublikował m.in. rozmowy ze Zbigniewem Herbertem („Światło na murze” w Herbert nieznany. Rozmowy, Zeszyty Literackie), a także rozmowy z Wisławą Szymborska, Klausem Staemmlerem, Stanisławem Barańczakiem.

19 czerwca 2012 w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego został odznaczony Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Wybrane książki

• Domiar złego, powieść – 1977
• Sztuczne ruiny, powieść – 1978
• Fanty, powieść – 1980. ISBN 83-08-00343-5
• Białe okno, powieść – 1980. ISBN 83-218-0067-X
• Ulica Maska, opowiadania – 1980. ISBN 83-07-0014-4
• Pakiet Pandory, powieść – 1980 („Twórczość”), 1981. ISBN 83-205-3286-8
• Kukła, powieść – 1981. ISBN 83-205-3286-8
• Kukła, słuchowisko, WRiTV (4 wersje językowe) – 1982
• Korytarz, wiersze – 1982. ISBN 83-07-00742-9
• Gruszka, książka dla dzieci – 1982. ISBN 83-07-00823-9
• Gwałt, powieść, („Twórczość”)1983
• Gwałt. Horror moralny, powieść – 1984. ISBN 83-08-01163-2
• Intymne zwierzenia kilkunastu osób, opowiadania – 1984. ISBN 83-07-00823-9
• Małe wiersze wieczorne, książka poetycka – 1986. ISBN 83-7007-052-3
• Moloch, powieść – 1987. ISBN 83-07-01372-0
• Aż do odejścia nocy (właściwy debiut: 1972), powieść – 1988. ISBN 83-7007-100-7
• Świadomość to kamień. Kartki z życia Michała Choromańskiego – ISBN 83-210-06844-1
• Debora, powieść – 1988 III Program Polskiego Radia; 1991 – ISBN 83-00-03492-7; 1995 – ISBN 83-904894-0-6
• Serce i reszta ciała – 1999. ISBN 83-87803-25-0
• Znak miłości, powieść – 2005. ISBN 83-89368-24-2
• Piękni szaleńcy – 2006. ISBN 978-83-247-0242-8; ISBN 83-247-0242-3
• Legowisko szakali, powieść – 2007. ISBN 978-83-247-0744-7
• Tu nie wypada kochać – 2009. ISBN 978-83-7565-062-4
• Czułość i podniecenie – 2009. ISBN 978-83-85571-59-9
• Sekrety nieśmiertelnych – 2009. ISBN 978-83-7399-343-3
• Mocne ramiona pani Kicz, powieść – 2012. ISBN 978-83-7799-059-9
• Jak upadają wielcy – 2012. ISBN 978-83-7399-513-0
• Roman Maciejewski. Dwa życia jednego artysty, powieść biograficzna – 2013. ISBN 978-83-06-03347-2
• Zbrodniarze i cudotwórcy – 2014. ISBN 978-83-7399-607-6
• Ireneusz Iredyński. Listy z więzienia. Wybrał i opracował oraz wstępem, przypisami i posłowiem opatrzył Marek Sołtysik – 2015. ISBN 978-83-7943-842-6
• Pracownie po umarłych artystach. Najnowsze obrazy i wiersze, stare rękopisy –Wydawnictwo Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, 2015. ISBN 978-83-64448-50-8
• Znak miłości. Opowieść o św. Bracie Albercie – wydanie II [pierwsze było w 2005], Wydawnictwo AA, Kraków, 2017. ISBN 978-83-89368-24-9.
• Bestia znad rzeki, Kroniki kryminalne. Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa, 2017. ISNB 978-83-7399-712-7.
• Klan Kossaków Wydawnictwo ARKADY, Warszawa 2018. ISBN 978-83-213-5016-5.

Słuchowiska

• Odległości – 1973 (reż. Romana Bobrowska)
• Ciemna słodycz – 1980 (reż. Romana Bobrowska)
• Poza domem – 1981 (reż. Wojciech Markiewicz)
• Bezwstyd – 1982 (reż. Wojciech Markiewicz)
• Pakiet Pandory – 1983 (reż. Sławomir Pietrzykowski)
• Chory – 1984 (reż. Wojciech Markiewicz)
• Kukła – 1984 (reż. Wojciech Markiewicz)
• Falstart – 1986 (reż. Wojciech Markiewicz)
• Przylecą z drżeniem jak ptaki – 1988 (reż. Andrzej Zakrzewski)
• Mężczyźni – 1988 (reż. Beata Kasztelaniec)
• Wigilia – 1991 (reż. Wojciech Markiewicz)
• Debora – 1996 (reż. Janusz Kukuła)

Słuchowiska dokumentalne (1984-1986, w reżyserii Wojciecha Markiewicza)

• Coraz piękniejszy wizerunek śmierci (Sceny z życia Jacka Malczewskiego, II części)
• Samotny Pierrot (Sceny z życia Witolda Wojtkiewicza, II części)
• Krzyk (Sceny z życia Władysława Podkowińskiego)
• Perła (Sceny z życia Olgi Boznańskiej, II części)
• Stimmung (Sceny z życia Maksa i Aleksandra Gierymskich, III części)
• Rozbitek (Sceny z życia Antoniego Kurzawy)
• Mocarz (Sceny z życia Jana Matejki, III części)
• Białe okno (Sceny z życia Bronisława A. Grabowskiego III części)
• Bez światłocienia (Sceny z życia Parysa Filippiego, II części)
• Przed odlotem (Sceny z życia Władysława A. Maleckiego, II części)
• Bilet powrotny na koleje życia (II części)
• Wszystko jest niebezpieczne (Sceny z życia Stanisława I. Witkiewicza, II części)
• Życie Michała Choromańskiego. Tryptyk dokumentalny  (cz. I – „Diabeł i śmierć”; cz. II – „Makumba nad Wisłą”; cz. III – „Czuję, że nie wyjdę stąd żywy”)
• Ireneusz Iredyński. Impresja dokumentalna w dwóch częściach.

Albumy (wybór)

• Kraków. Kolory miasta. Fotografie Pawła Jaroszewskiego. Tekst Marka Sołtysika. (W trzech wersjach językowych). 1997. ISBN 83-87071-11-0
• Kraków. Pejzaż w miniaturze. Fotografie Pawła Jaroszewskiego. Tekst Marka Sołtysika. (W trzech wersjach językowych). 1997. ISBN 83-87071-51-X
• Nitka ciszy przeciągnięta przez zgiełk. Nowe obrazy Bogdana Klechowskiego. Tekst Marka Sołtysika. 2006. ISBN 83-89647-18-4

Opracowania

• Posłowiem opatrzył MAREK SOŁTYSIK (s. 411-431). Michał Choromański, „Schodami w górę, schodami w dół”. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 2017. ISBN 978-83-06-03392-2.

[1] Marek Sołtysik, „Kłęby”, fragment powieści Fanty. „Życie Literackie”, Nr 5(1149)  z 3 II 1974.

[2] „OŚWIADCZENIE. Oświadczam, że na ogłoszonej przez PAP liście osób popierających apel pisarzy z 20 sierpnia 1983 roku pojawienie się mojego nazwiska jest absolutnym nieporozumieniem – i powodów tego jakże zaskakującego mnie faktu nie jestem w stanie pojąć. MAREK SOŁTYSIK”. [W sytuacji rozwiązania zawieszonego prawowitego Związku Literatów Polskich  przez władze stanu wojennego apel z 20 sierpnia 1983 był kolaborancką deklaracją założycielską neo-ZLP). PAP nie przyjął oświadczenia Marka Sołtysika, ogłosił je w swoim organie redaktor Jerzy Turowicz].

[3]Ireneusz Iredyński, „Listy z więzienia do żony w trakcie rozpadu małżeństwa”. Opracował, wstępem i przypisami opatrzył Marek Sołtysik, „Twórczość” 9/2014.

Obszerny wywiad: http://www.literackapolska.pl/rozmowy/takie-pisanie-jakie-mnie-wowczas-dopadlo-istnieje-ponad-wszystkim/

Autorem zdjęcia na stronie jest Marek Bałata.