(ur. 4 listopada 1934 w Warszawie) – polski teoretyk literatury, pisarz i znawca nowszych dziejów literatury polskiej, autor podręczników dla studentów polonistyki, prozy wspomnieniowej i esejów; wydał liczne prace poświęcone językowi w czasach PRL, szczególnie zjawisku nowomowy.
Profesor Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, członek Polskiej Akademii Umiejętności i Collegium Invisibile oraz członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk.
Jest jednym z dzieci uratowanych z warszawskiego getta przez Irenę Sendlerową. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1955 uzyskał stopień magistra. Debiutował w 1954 recenzją o Manfredzie Adolfa Rudnickiego opublikowaną w „Życiu Literackim”. W latach 1955–1958 pracował jako stypendysta w Katedrze Teorii Literatury pod kierunkiem prof. Kazimierza Budzyka. Równocześnie rozwijał działalność krytyczną, recenzując głównie tomy poezji m.in. w „Życiu Literackim” i „Twórczości”. Od 1958 w Instytucie Badań Literackich PAN. Habilitowany w 1967 na podstawie rozprawy pt. „Cykl studiów z historii i teorii polskiej powieści”. W 1978 został członkiem-założycielem Towarzystwa Kursów Naukowych. W 1986 został profesorem zwyczajnym. Od 1990 przewodniczy Radzie Naukowej Instytutu. Jest członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego oraz Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
W 2010 ukazała się powieść autobiograficzna Michała Głowińskiego pt. Kręgi obcości, w której ujawnił swoją homoseksualną orientację.
Nagrody i wyróżnienia:
- 23 kwietnia 2001 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a 10 marca 2003 Uniwersytetu Opolskiego.
- W 2002 roku został uhonorowany Nagrodą im. Kazimierza Wyki.
- W 2004 roku został laureatem nagrody im. Herdera przyznawanej przez fundację Alfreda Toepfera w Hamburgu.
- W styczniu 2007 został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
- 8 marca 2013 r., za wybitne zasługi w badaniu, dokumentowaniu i upamiętnianiu historii Marca ’68, z okazji 45 rocznicy tych wydarzeń, został udekorowany Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Publikacje:
- Poetyka Tuwima a polska tradycja literacka (1962)
- Porządek, chaos, znaczenie (1968)
- Powieść młodopolska (1969)
- Gry powieściowe (1973)
- Style odbioru (1977)
- Nowomowa po polsku (1990)
- Mity przebrane (1990)
- Marcowe gadanie. Komentarze do słów. 1966–1971 (1991)
- Rytuał i demagogia. Trzynaście szkiców o sztuce zdegradowanej (1992)
- Poetyka i okolice (1992)
- Peereliada. Komentarze do słów. 1976–1981 (1993)
- Mowa w stanie oblężenia. 1982-1985 (1996)
- Zaświat przedstawiony: szkice o poezji Bolesława Leśmiana (1998)
- Czarne sezony (1998, wspomnienia)
- Końcówka (1999)
- Magdalenka z razowego chleba (2001, powieść)
- Gombrowicz i nadliteratura (2002)
- Historia jednej topoli (2003)
- Skrzydła i pięta (2004)
- Ironia (2005)
- Kładka nad czasem (2006)
- Monolog wewnętrzny Telimeny i inne szkice (2007)
- Fabuły przerwane. Małe szkice 1998–2007 (2008)
- Kręgi obcości. Opowieść autobiograficzna (2010)