(ur. 1 czerwca 1928 w Równem) – polski eseista, tłumacz (np. Mandelsztama), historyk literatury polskiej i rosyjskiej, profesor Instytutu Badań Literackich PAN; badacz tradycji klasycystycznej w literaturze polskiej, czterokrotny finalista Nagrody literackiej Nike.

15 stycznia 2007 został odznaczony przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego Kazimierza Michała Ujazdowskiego Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. W tym samym roku otrzymał również nagrodę literacką im. Władysława Reymonta.

Wybrane publikacje: 

• Podróż Juliusza Słowackiego na Wschód (1982, ISBN 8308000789)
• Klasycyzm czyli Prawdziwy koniec Królestwa Polskiego (1983, ISBN 830600891X)
• Pustelnicy i demony (1994, ISBN 8370062938)
• Cień jaskółki: esej o myślach Chopina (1995, ISBN 8370065449)
• Sprawa Stawrogina (1996, wspólnie z Marią Janion, ISBN 8386056207)
• Romantyzm (1997, wspólnie z Aliną Witkowską, ISBN 8301121084)
• Baśń zimowa: esej o starości (wyd. I 1998, wyd. II 2008 ISBN 978-83-60457-64-1) – finalistka Nagrody literackiej Nike 1999
• Rozhukany koń. Esej o myśleniu Juliusza Słowackiego (1999, ISBN 83-86056-62-2) – finalistka Nagrody literackiej Nike 2000
• Mityczna przestrzeń naszych uczuć (2002, ISBN 8388807110)
• Krzemieniec: opowieść o rozsądku zwyciężonych (2003, ISBN 8388807358) – finalistka Nagrody literackiej Nike 2004
• Ogrom zła i odrobina dobra: cztery lektury biblijne (2006, ISBN 8360457131) – finalistka Nagrody literackiej Nike 2007
• Uśmiech Demokryta. Un presque rien Sic! 2009