(ur. 11 maja 1943 w Warszawie – zm. 18 sierpnia 2020) – polski historyk sztuki, historyk idei, krytyk literacki, tłumacz.
W 1966 ukończył studia romanistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, następnie studiował tam filozofię, a od 1967 równocześnie pracował jako asystent. W 1970 doktoryzował się, w latach 1971–1973 był sekretarzem Komitetu Neofilologicznego Polskiej Akademii Nauk. W 1974 został członkiem redakcji miesięcznika „Twórczość”, w latach 1972–1979 redagował rubrykę „literatura francuska” w „Pamiętniku Literackim”. W 1974 wydał napisaną razem z Marcinem Królem książkę Sylwetki polityczne XIX wieku, jedną z bardziej dyskutowanych prac w kręgach opozycji demokratycznej II połowy lat 70., zbierającą w wersji ocenzurowanej teksty drukowane wcześniej w „Tygodniku Powszechnym” i „Więzi”.
Odznaczenia i wyróżnienia:
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 2012, za wybitne osiągnięcia w pracy twórczej oraz działalności publicystycznej i wydawniczej, za zasługi w popularyzowaniu literatury.
- nagroda Fundacji im. Kościelskich (1975)
- Nagroda „Kultury” im. Zygmunta Hertza (1989)
- Nagroda Fundacji Alfreda Jurzykowskiego (1989)
Twórczość:
Publikacje własne:
- Od Mochnackiego do Piłsudskiego. Sylwetki polityczne XIX wieku (wraz z Marcinem Królem), wyd. ocenzurowane jako Sylwetki polityczne XIX wieku: Maurycy Mochnacki, Kaliszanie, Hotel Lambert, Juliusz Słowacki, Zygmunt Krasiński, Henryk Kamieński, Cyprian Norwid, Zmartwychwstańcy, Aleksander Wielopolski, Julian Klaczko, Stanisław Tarnowski, Włodzimierz Spasowicz, Michał Bobrzyński, Aleksander Świętochowski, Jan Ludwik Popławski, Kraków: Znak, 1974; wyd. pełne Warszawa: Świat Książki, 1997.
- Szkice o wolności, Chicago: Polonia Book Fund, 1980.
- W Central Parku, Warszawa: Klin, 1980.
- Słowiański spór, Kraków: KOS, 1981.
- Cień Metternicha, Warszawa: PIW, 1982.
- Pamięć Włoch, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1982.
- Amerykańskie cienie, Paryż: Instytut Literacki, 1983.
- Chusteczka imperatora, Londyn: Polonia Book Fund, 1983.
- Książki zbójeckie. Szkice o literaturze emigracyjnej, Londyn: Polonia Book Fund, 1988.
- Herb Wygnania, Paryż: Zeszyty Literackie, 1989.
- Polska a Rosja. Z dziejów słowiańskiego sporu, Warszawa, PWN, 1994.
- Fajka van Gogha, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1994.
- Portret Czapskiego, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1996.
- Prywatna historia wolności, Warszawa: Iskry, 1997.
- Drzewa i ludzie, Lublin: Wyd. UMCS 2000.
- Twarze, Warszawa: Zeszyty Literackie, 2012.
Prace redakcyjne:
- Antologia współczesnej krytyki literackiej we Francji, Warszawa: Czytelnik 1974.
- Markiza de Sévigné Listy: wybór, Warszawa: PIW, 1981.
- Jerzy Stempowski Eseje, Kraków: Znak, 1984.
- Konstanty Jeleński Szkice, Kraków: Znak, 1990.
- Jerzy Giedroyc, Konstanty Jeleński Listy 1950–1987, Warszawa: Czytelnik, 1995.
- Konstanty Jeleński Listy z Korsyki do Józefa Czapskiego, Warszawa: Fundacja Zeszytów Literackich, 2003.