(ur. 2 marca 1935 w Warszawie, zm. 16 maja 2014[ tamże) – polski pisarz, przedstawiciel małego realizmu, publicysta, scenarzysta i aktor.
Wychowywał się w podwarszawskich Włochach (od 1951 dzielnica Warszawy). Uczęszczał do Szkoły Powszechnej nr 1 im. I Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego przy ulicy Parkowej 22 (obecnie SP nr 94 przy ul. Cietrzewia 22), której kierownikiem był jego ojciec, Antoni Nowakowski. Przerwał naukę w szkole średniej, po czym pracował na lotnisku Okęcie, w strukturach Związku Młodzieży Polskiej, a następnie jako górnik dołowy w kopalni Rybnickiego Zjednoczenia Węglowego. W młodości dwukrotnie skazany został na karę więzienia, w którym spędził kilkanaście miesięcy. W latach 1953-1958 studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim, lecz nie uzyskał tytułu magistra.
Debiutował w 1957 roku ogłoszonym na łamach „Nowej Kultury” opowiadaniem Kwadratowy.
Mieszkał w Warszawie. 23 maja 2014 został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
Twórczość:
Jako literat jest zaliczany do tzw. pokolenia „Współczesności”. W swojej twórczości zajmował się oficjalnie przemilczanymi obszarami życia, ludźmi z tzw. marginesu społecznego i z peryferii wielkomiejskich. Bohaterowie wielu jego utworów to ludzie skłóceni z prawem. Wydał m.in. zbiory opowiadań: Ten stary złodziej (1958), Benek Kwiaciarz (1961), Silna gorączka (1963), Zapis (1965), Mizerykordia (1971), Książę Nocy (1978). Był też autorem Raportu o stanie wojennym (cz. 1 1982, cz. 2 1983) i trzech zbiorów wspomnień o życiu w dawnej Warszawie Powidoki (1995, 1996, 1998).
W latach 90. wydał kilka książek w satyryczny sposób ukazujących rzeczywistość społeczną Polski z okresu transformacji ustrojowej: Homo Polonicus (1992), Grecki bożek (1993). W 2005 napisał książkę Nekropolis, w której wracał do Warszawy z lat swojej młodości, dając obraz ówczesnego życia literackiego stolicy. W (2009) roku nakładem wydawnictwa Świat Książki ukazała się książka Syjoniści do Syjamu, będąca zbiorem krótkich opowiadań i impresji ukazujących absurdy PRL.
Był autorem scenariuszy do filmów: Meta (1971), Przystań (1971) i Siedem czerwonych róż, czyli Benek Kwiaciarz o sobie i o innych (1973). Na podstawie jego opowiadania powstał film: Gonitwa (1971).
Odznaczenia:
- 23 września 2006 został odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Publikacje:
- Ten stary złodziej, 1958; wznowienie w zbiorze: Ten stary złodziej. Benek Kwiaciarz, Iskry, Warszawa 2012, ISBN 978-83-244-0207-6
- Benek Kwiaciarz, Czytelnik, Warszawa 1961; wznowienie w zbiorze: Ten stary złodziej. Benek Kwiaciarz, Iskry, Warszawa 2012, ISBN 978-83-244-0207-6
- Silna gorączka, Czytelnik, Warszawa 1963
- Trampolina, Czytelnik, Warszawa 1964
- Zapis, PIW, Warszawa 1965
- Marynarska ballada, Czytelnik, Warszawa 1966
- Gonitwa, Czytelnik, Warszawa 1967
- Robaki, PIW, Warszawa 1968
- Opowiadania wybrane, Czytelnik, Warszawa 1969
- Mizerykordia, Czytelnik, Warszawa 1971
- Przystań, Instytut Wydawniczy CRZZ, Warszawa 1972
- Układ zamknięty, PIW, Warszawa 1972
- Śmierć żółwia, Czytelnik, Warszawa 1973
- Gdzie jest droga na Walne?, PIW, Warszawa 1974
- Sielanka. Wybór opowiadań, PIW, Warszawa 1974
- Wesele raz jeszcze, PIW, 1974
- Dziewczyna i Carino, RTZ, 1978
- Książę Nocy, PIW, Warszawa 1978
- Chłopiec z gołębiem na głowie, PIW, Warszawa 1979
- Lepszy, Nasza Księgarnia, Warszawa 1979
- Opowieść o kocie Gacku (1982), Towarzystwo Przyjaciół Legionowa, 2000, ISBN 83-901789-8-2
- Raport o stanie wojennym, Nowa, 1982 (wyd. poza oficjalnym obiegiem); wznowienie w zbiorze: Raport o stanie wojennym. Notatki z codzienności, Bellona, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 2009, seria: „Kanon literatury podziemnej” ISBN 978-83-7233-199-1
- Zakon kawalerów mazowieckich, Krąg, 1982 (wyd. poza oficjalnym obiegiem)
- Notatki z codzienności, Nowa, 1983 (wyd. poza oficjalnym obiegiem); wznowienie w zbiorze: Raport o stanie wojennym. Notatki z codzienności, Bellona, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 2009, seria: „Kanon literatury podziemnej” ISBN 978-83-7233-199-1
- Dwa dni z Aniołem, Paryż Instytut Literacki, 1984, Kantor Wydawniczy SAWW, 1990
- Wilki podchodzą ze wszystkich stron (1985), PIW, 1990
- Grisza, ja tiebie skażu (1986), SAWW, 1990
- Karnawał i post, Nowa, Warszawa 1989
- Portret artysty z czasu dojrzałości, Iskry, Warszawa 1989
- Kto to zrobił?, Alfa, 1990
- Raport o stanie wojennym (1982-1984), Versus, 1990
- Homo Polonicus, Wydawnictwo Pomost, 1992
- Grecki bożek, Alfa, Warszawa 1993
- Od Benka Kwiaciarza do Księcia Nocy, Wydawnictwo Literackie, Warszawa 1993
- Notatki z codzienności (grudzień 1982-lipiec 1983), Czytelnik, Warszawa 1993
- Honolulu, Iskry, Warszawa 1994
- Powidoki, Alfa-Wero Warszawa 1995
- Powidoki. Chłopcy z tamtych lat, Alfa, Warszawa 1995
- Powidoki 2. Wspomnij ten domek na Gęsiówce…, Alfa, Warszawa 1996
- Tapeta, Świat Książki, Warszawa 1996
- Fortuna liliputa, Alfa, 1997
- Strzały w motelu „George” czyli Skarb Krwawego Barona, Most, 1997
- Hades, UMCS, Lublin 1998
- Powidoki 3. Warszawiak pilnie poszukiwany!, Alfa-Wero, 1998
- Reda, ABC, 1998
- Prawo prerii, ABC Future, 1999
- Rajski ptak i inne opowiadania, Twój Styl, Warszawa 2000
- Empire, Twój Styl, seria „Wielki wóz”, Warszawa 2001
- Mój słownik PRL-u, Alfa-Wero, Warszawa 2002
- Opowiadania uliczne, Twój Styl, Warszawa 2002
- Nul, Alfa, Warszawa 2004
- To wolny kraj!, Twój Styl, Warszawa 2004
- Nekropolis, Świat Książki, Warszawa 2005
- Stygmatycy, Prószyński i S-ka, Warszawa 2005
- Chłopak z gołębiem na głowie, Czytelnik, Warszawa 2006
- Sierota Europy, Alfa, Warszawa 2006
- Kryptonim „Nowy”.Tajemnice mojej esbeckiej teczki, Axel Springer, Warszawa 2007
- Nekropolis 2, Świat Książki, Warszawa 2008
- Psie Głowy, Prószyński i Ska, Warszawa 2008
- Syjoniści do Syjamu. Zapiski z lat 1967-1968, Świat Książki, Warszawa 2009
- Domek trzech kotów, Świat Książki, Warszawa 2011
- Pióro. Autobiografia literacka, Iskry, Warszawa 2012
- Dziennik podróży w przeszłość, Iskry, Warszawa 2012 ISBN 978-83-244-0366-0