Stowarzyszenie Pisarzy Polskich

Oddział Warszawa
image
image
Marian GRZEŚCZAK

(pseud. Jerzy Bernasowski, Marek Konarz, Mariusz Rudin; ur. 22 marca 1934 r. w Nochowie koło Śremu, zm. 27 stycznia 2010 r. w Warszawie) – polski poeta, prozaik, dramaturg, eseista, tłumacz literatury pięknej, krytyk literacki.

debiutował w 1955 publikując wiersze w dodatku do „Gazety Poznańskiej” pt. „Widnokrąg”. Współzałożyciel i kierownik artystycznego Klubu Studenckiego „Od Nowa” oraz współtwórca grupy poetyckiej „Wierzbak”.

Publikował utwory poetyckie, artykuły i przekłady z języka czeskiego w czasopismach: „Wyboje” (1956-1957), „Tygodnik Zachodni” (1956-1957), „Kaktus” (utwory satyryczne pod pseud. „Heretyk”, „Ezopek Kręty”), „Od nowa” (1957-1960), „Współczesność” (1958-1969), „Odra” (1958-1972).

W 1959 przeniósł się do Warszawy. Był kierownikiem działu tygodnika studenckiego „Od nowa”. Od 1960 współpracował z miesięcznikiem „Twórczość”. Od 1961 do 1963 pracował w Komisji Kultury Rady Naczelnej ZSP. Współpracował z teatrem „Kalambur” we Wrocławiu. Od 1962 publikował też w „Tygodniku Kulturalnym”. W 1963 był współzałożycielem pisma „Itd”, a następnie (do 1965) sekretarzem redakcji i zastępcą redaktora naczelnego. W 1965 był współzałożycielem miesięcznika „Poezja”, pełniąc tam do marca 1968 funkcję sekretarza redakcji (w 1967 r. prowadził tu także dział pt. „W kraju”).

Od 1967 był autorem wielu słuchowisk emitowanych w Polskim Radio (m.in.: Zjadanie ognia – 1967, Ten, który przychodzi – 1971, Gorzkie winogrona – 1972, Słowem uweselone, niebem przysypane – 1975, Dotknięcie skrzydeł – 1977, Złota grzechotka – 1980, Sto pierwsza pieśń Boskiej Komedii – 1983, Niech chleb się stanie, i ryba, i woda źródlana – 1985, Ptaszki – 1986, Ukoronowanie – 1987).

W latach 1969-1970 był członkiem redakcji pisma „Dysk Olimpijski”, współredagował też dział kulturalny tygodnika „Sportowiec”. W latach 1971-1972 współpracował z miesięcznikiem „Scena”. Od 1974 do 1978 był zastępcą redaktora naczelnego „Tygodnika Kulturalnego”. Od 1980 do 1981 publikował w tygodniku „Literatura” cykl felietonów pt. „Sposoby poezji”, kierując jednocześnie działem poezji w „Twórczości”. W 1982 był kierownikiem redakcji dramatu radiowego Polskiego Radia. W latach 1990-1996 pełnił funkcję konsula w Czechosłowacji i radcy ambasady w Republice Słowackiej oraz dyrektora Ośrodka Kultury Polskiej w Bratysławie.

Poza własną działalnością pisarską przetłumaczył na język polski utwory wielu poetów czeskich, słowackich, chorwackich, rosyjskich i izraelskich, m.in. Františka Halasa, Vladimira Holana, Miroslava Holuba, Jana Pilařa i Jaroslava Seiferta.

W latach 1965-1983 członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (z której został usunięty). Członek Związku Literatów Polskich (1960-1983; od 1974 do 1983 członek Zarządu Głównego), Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (współzałożyciel; 1989-2010; prezes Zarządu Głównego w latach 1996-1999); oraz Polskiego PEN Clubu (1989-2010).

Mieszkał w Ząbkach k. Warszawy.

Nagrody i wyróżnienia:

  • 1960 – Nagroda Listopada Poetyckiego (za najciekawszy debiut roku – tom Lumpenezje)
  • 1960 – Nagroda Czerwonej Róży (za Lumpenezje);
  • 1968 – I nagroda w konkursie poetyckim zorganizowanym z okazji igrzysk olimpijskich w Meksyku (za poemat Jasność);
  • 1969 – Srebrny Wawrzyn Polskiego Komitetu Olimpijskiego;
  • 1970 – nagroda Pierścienia Klubu Studentów Wybrzeża „Żak” (za całokształt twórczości poetyckiej);
  • 1972 – I nagroda w konkursie poetyckim zorganizowanym z okazji igrzysk olimpijskich w Monachium (za poemat Człowiek dźwiga ciężary);
  • 1974 – Nagroda im. Stanisława Piętaka;
  • 1999 – nagroda Ministra Kultury za całokształt twórczości;
  • 2000 – godność Honorowego Poety Skopje;
  • 2004 i 2009 – Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta;
  • 2004 i 2009 – Złoty Wawrzyn Polskiego Komitetu Olimpijskiego;
  • 2009 – Medal Pamiątkowy Stowarzyszenia Autorów ZAiKS
  • 2009 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Twórczość:

  • Lumpenezje (poezje; Wydawnictwo Poznańskie 1960)
  • Wyjście z pozorów (poezje; Państwowy Instytut Wydawniczy 1961)
  • Kurt (widowisko poetyckie; Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1963)
  • Pożegnanie Norymbergi (poezje i miniatury prozatorskie; Wydawnictwo Poznańskie 1965)
  • Gęste światło (poezje; Państwowy Instytut Wydawniczy 1965)
  • Naczynie poważne (poezje; Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” 1967)
  • Jasność (poezje; Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” 1970)
  • Człowiek dźwiga ciężary (poezje; Generacje 1972; przekład czeski: Človek zvada břemena, Praga 1980)
  • Trzeci wiersz. Przypadki teatru poezji (szkice; Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1973)
  • Prawdziwe zmyślanie (proza dla dzieci; Biuro Wydawniczo-Propagandowe RSW Prasa-Książka-Ruch 1974)
  • Sierpień, tętnienie (poezje; Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1975)
  • Mam pomysł. Drugie prawdziwe zmyślanie (proza dla dzieci; Krajowa Agencja Wydawnicza 1976)
  • Odyseja, Odyseja (powieść; Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” 1976, 1979, 1983)
  • Wiersze wybrane (Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” 1977)
  • Krokodyla zabawa. Trzecie prawdziwe zmyślanie (proza dla dzieci; Krajowa Agencja Wydawnicza 1977)
  • Przedszkole wesołych przygód. Czwarte prawdziwe zmyślanie (proza dla dzieci; Krajowa Agencja Wydawnicza 1978)
  • Kwartał wierszy (Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” 1980)
  • Złota grzechotka (dramat; „Scena” nr 5/1980)
  • Wiersze (Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” 1986; seria: „Poeci polscy”)
  • Niebo jaskółek. Liryki wybrane (poezje; Wydawnictwo Dolnośląskie 1999)
  • Atena strząsająca oliwki (poezje; Agawa 2003)
  • Baran na złotej morwie (poezje; Wydawnictwo Adam Marszałek 2004)
  • Snutki (poezje; Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” 2006)
  • Widziane w blasku. Czwartek w czerni (wybór poematów; Agawa 2007)
  • Nike niosąca blask. Rzecz olimpijska (poezje; Państwowy Instytut Wydawniczy 2008)
  • Wersety jerozolimskie (poezje; Wydawnictwo Nisza 2012)
WP2Social Auto Publish Powered By : XYZScripts.com