(ur. 7 marca 1938 w Warszawie – zm. 1 maja 2017 w Pruszkowie) – krytyk literacki i historyk literatury, pracownik naukowy IBL PAN, zasłużony działacz opozycji, współredaktor wielu pism literackich (m.in. „Nowego Wyrazu”, „Zapisu”, „Tekstów Drugich”, „Gazety Polskiej”). Ukończył Wydział Dziennikarski Uniwersytetu Warszawskiego, w 1980 uzyskał tytuł doktorski za rozprawę Krytyka literacka w dwudziestoleciu międzywojennym . Jako krytyk debiutował w 1957 na łamach dodatku literackiego „Rejsy” do „Dziennika Bałtyckiego”. Należy do czołowych indywidualności polskiej krytyki literackiej, w swym pisarstwie krytycznym buntowniczy i niezależny, dążył zawsze do nowych ujęć syntetycznych i postulatywnych, rozpatrywał zjawiska literackie zarówno w kontekście estetyki, jak i historii, polityki, ideologii i etyki. Zbiory szkiców krytycznych i esejów: Zamiast powieści (1971, nagroda im. S. Piętaka), Dalej aktualne (1973, nagroda Fundacji Kościelskich), Żadnych marzeń (Londyn 1987, wyd. krajowe 1989) przyniosły mu rozgłos i uznanie. Współautor syntezy IBL-owskiej Literatura polska 1918-1975 (tomy 1-2) i autor zbiorów felietonów i szkiców o literaturze Dzieło niczyje oraz Dziennik kwarantanny (2001). Opracował wybory utworów wielu poetów i eseistów, m.in. S. Młodożeńca, J. Lechonia, A. Kijowskiego, R. Zengla, J. Iwaszkiewicza.

Na polu działalności polityczno-opozycyjnej położył znaczne zasługi, m.in. jako sygnatariusz Memoriału 101 w 1976 roku, współorganizator nielegalnego Towarzystwa Kursów Naukowych (1977) i wykładowca tzw. Uniwersytetu Latającego, współpracownik drugoobiegowych czasopism, m.in. „Nowego Zapisu”, „Kultury Niezależnej”, londyńskiego „Pulsu”. W 1988 otrzymał nagrodę Polcul Foundation (Australia).

W 1989 wszedł do Komitetu założycielskiego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, był członkiem Zarządu Głównego i przewodniczącym Komisji Kwalifikacyjnej, w latach 1991-1996 wiceprezesem SPP.